Lời cảnh báo từ Hy Lạp

Đụng độ xảy ra giữa những thành phần quá khích và cảnh sát khiến 5 người bị thương, nhiều người bị bắt giữ. Giới phân tích cho rằng, 2011 tiếp tục là "năm xấu" của Hy Lạp, bất ổn có thể bùng phát bất cứ lúc nào.

Dù vừa được Liên minh châu Âu (EU) và Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) phê duyệt 15 tỷ euro quỹ cứu trợ mới nhưng Hy Lạp vẫn phải đối mặt với nguy cơ mất kiểm soát chương trình tài chính trừ khi nước này tăng tốc độ cải cách và đặc biệt là tăng quy mô tư nhân hóa, vì lợi nhuận từ quá trình tư nhân hóa sẽ được trực tiếp dùng để trả nợ với dự kiến phải đạt 159,5% GDP trong năm 2013. Bên cạnh đó, theo dự báo của Ngân hàng trung ương Hy Lạp (BOG), nền kinh tế nước này sẽ còn suy giảm ít nhất 3% trong năm 2011. Tỷ lệ thất nghiệp dự kiến gia tăng năm 2011 trong khi lạm phát hiện đang trên mức 5%. Các ngân hàng Hy Lạp phải đối mặt với nhiều thách thức, tổng nợ xấu trong năm 2010 đã tăng lên 28 tỷ euro từ mức ước tính 18 tỷ euro năm 2009.

Những tín hiệu không tốt ở "tâm chấn" Hy Lạp lẽ dĩ nhiên không thể là "điềm lành" với khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) nhất là khi những "hung tin" vẫn liên tiếp được phát đi từ khu vực này. Mới nhất, Ngân hàng trung ương Tây Ban Nha cho biết, tổng các khoản vay của các ngân hàng tiết kiệm trong lĩnh vực bất động sản và xây dựng lên mức khoảng 217 tỷ euro, trong đó 100 tỷ được coi như thuộc diện "có vấn đề". Trong khi đó, các khoản vay khẩn cấp từ Ngân hàng trung ương châu Âu (ECB) những ngày gần đây liên tục tăng bất thường làm dấy lên những lo ngại rằng ECB có thể phải đối mặt với các vấn đề nghiêm trọng về hoạt động cấp vốn. Đáng nói là, sự tăng vọt bất ngờ diễn ra chỉ vài ngày sau khi các ngân hàng nhận được nguồn tài trợ thường xuyên từ ECB mỗi tuần.

Những diễn biến trong Eurozone đang phần nào đúng như cảnh báo của giới phân tích tài chính toàn cầu đưa ra vào cuối năm ngoái rằng, cuộc khủng hoảng nợ châu Âu có thể sẽ nghiêm trọng hơn trong năm 2011 - thời điểm các nước Eurozone phải trả nợ nhiều hơn, kể từ khi đồng tiền chung châu Âu ra đời năm 1999. Theo Ngân hàng Italia UniCredit, số nợ khu vực này phải trả trong năm nay sẽ lên tới 560 tỷ euro - một khoản đáo nợ kỷ lục trong lịch sử 11 năm của đồng euro và nhiều hơn, tới 45 tỷ euro (59 tỷ USD) so với khoản nợ phải thanh toán của năm 2010. Trong đó, riêng Bồ Đào Nha - "mắt xích" yếu nhất tiếp theo của Eurozone - sẽ phải trả khoản nợ 20 tỷ euro (26 tỷ USD) vào giữa năm 2011. Trong tình thế này, hầu hết Chính phủ các nước Eurozone đều có cách chung đối phó với các núi nợ là cắt giảm ngân sách khắt khe. Thế nhưng, đây lại là yếu tố châm ngòi cho khủng hoảng xã hội lan rộng.

Mối quan ngại nói trên là hoàn toàn có cơ sở nếu xét những gì đang diễn ra tại Hy Lạp. Hiện tại, các tổ chức công đoàn ở đất nước hơn 10 triệu dân này đang rất bất bình với các biện pháp khắc khổ mà Chính phủ đã đưa ra để đổi lấy gói cứu trợ 110 tỷ euro của EU và IMF. Hai tổ chức công đoàn lớn nhất là GSEE và ADEDY, đại diện cho khoảng 2,5 triệu công nhân - chiếm khoảng một nửa lực lượng lao động của nước này - đã cam kết sẽ chống lại các biện pháp khắc khổ mà họ cho là đã giết chết nền kinh tế Hy Lạp. Ông Statis Anestis, Phó Chủ tịch GSEE cho biết, khoảng 60 cuộc biểu tình dự kiến diễn ra tại các thành phố và thị trấn trên toàn Hy Lạp trong thời gian tới. Đáng nói là, GSEE cũng đã thương lượng với các công đoàn châu Âu nhằm phối hợp với các nước EU khác tổ chức các cuộc bãi công trong tương lai. Nhiều người lo ngại, từ "tâm chấn" của bão nợ châu Âu, Hy Lạp sẽ trở thành "tâm chấn" của cuộc khủng hoảng xã hội trong khu vực trong thời gian tới.