Lò gạch thủ công vẫn nhả khói

Nhiều người dân ở thôn Đẹp, xã Tráng Việt, huyện Mê Linh, địa bàn giáp ranh với khu vực lò gạch ở thôn Mạch Lũng, xã Đại Mạch, bất bình: "Xã Tráng Việt hiện không còn lò gạch thủ công nhưng nhiều gia đình ở thôn Đẹp hằng ngày vẫn phải hứng chịu khói từ khu lò gạch thổi sang gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Chúng tôi đã gửi đơn đến UBND xã Tráng Việt phản ánh về tình trạng này nhưng không được giải quyết…". Tìm hiểu sự việc trên, chúng tôi được biết: Ngày 8-11-2012, UBND huyện Đông Anh lập kế hoạch, triển khai thực hiện xóa bỏ lò gạch thủ công, trong đó yêu cầu các địa phương trên địa bàn huyện phải hoàn thành công việc này trong năm 2012. Tuy nhiên, tại khu vực bãi nổi thôn Mạch Lũng hiện vẫn còn hơn 10 lò gạch thủ công với rất nhiều lao động.

Theo báo cáo của UBND xã Đại Mạch vào đầu tháng 12-2012, trên địa bàn xã có 44 vỏ lò với diện tích hơn 190.000m2 và trước tháng 3-2013, xã Đại Mạch đã tháo dỡ hơn 40 lò. Tuy nhiên, khi làm việc với phóng viên Báo Hànộimới, ông Nguyễn Thành Trí, Chủ tịch UBND xã Đại Mạch, phải thừa nhận: "Thực tế xã Đại Mạch có tất cả 52 vỏ lò và hiện vẫn còn 8 vỏ lò chưa tháo dỡ. Các lò này tồn tại từ năm 2006 do UBND xã ký hợp đồng cho thuê đất với thời hạn 5 năm và được phép sản xuất gạch. Hiện nay, tất cả các hợp đồng thuê đất đều đã hết hạn và UBND xã đã thanh lý hợp đồng”. Lý giải về số vỏ lò chưa tháo dỡ, ông Trí cho biết, UBND xã không nhận được đơn đề nghị của các hộ dân liên quan đến các lò gạch đang tồn tại ở thôn Mạch Lũng nên không có chuyện đơn của các hộ không được giải quyết. Những chủ lò này đều là người địa phương, trong quá trình kinh doanh gặp nhiều khó khăn, nếu phải xóa bỏ lò nhiều người trong số họ có thể sẽ bị phá sản; mặt khác, một số chủ lò còn trông mong vào các khoản hỗ trợ của thành phố khi xóa lò gạch thủ công nên chưa tự nguyện thực hiện… Ngày 15-4-2013, UBND xã Đại Mạch đã thông báo với các chủ lò phải dừng hoạt động ngay và dỡ bỏ toàn bộ lò; di chuyển tài sản, trang thiết bị, phương tiện vi phạm ra khỏi khu vực bãi đất nổi, thôn Mạch Lũng. Vậy nhưng, có mặt tại đây vào đầu giờ sáng ngày 8-5-2013, chúng tôi thấy các chủ lò vẫn sản xuất gạch bình thường, các xe ô tô vẫn tấp nập ra, vào lấy hàng… Không những không đưa ra được giải pháp gì để xóa bỏ lò gạch thủ công ở xã Đại Mạch, ông Nguyễn Thọ Thoan, cán bộ Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Đông Anh, còn viện thêm khó khăn: "Mặc dù UBND huyện Đông Anh chốt thời điểm phải xóa xong lò gạch thủ công trong năm 2012 nhưng vì đây là khu vực giáp ranh với huyện Từ Liêm, Mê Linh… nên có nhiều phức tạp. UBND xã Đại Mạch đã cam kết thực hiện xóa bỏ lò gạch thủ công xong trong năm 2012, nay chưa làm được thì trách nhiệm thuộc UBND xã".

Để làm rõ hơn những khó khăn, vướng mắc khi xử lý số vỏ lò thủ công đang tồn tại, lãnh đạo huyện Đông Anh đã giao ông Lê Ngọc Tú, Phó Chánh Thanh tra xây dựng huyện, đại diện đơn vị thường trực của UBND huyện Đông Anh trong công tác xóa lò gạch thủ công trên địa bàn huyện làm việc với nhà báo. Song khi phóng viên đến làm việc theo lịch hẹn thì ông Tú không có ở cơ quan và khi chúng tôi liên lạc qua điện thoại, ông Tú không nghe máy? Thực tế này cho thấy có những điều khó hiểu, khuất tất đang tồn tại khiến chúng tôi phải đặt câu hỏi: Tại sao UBND xã Đại Mạch báo cáo với UBND huyện Đông Anh số vỏ lò thấp hơn so với thực tế đến 8 lò? Tại sao lò gạch do những người dân ở những địa phương khác đến thuê đất sản xuất đã bị xử lý, còn 8 vỏ lò của người "bản địa" vẫn tồn tại? Phải chăng, số vỏ lò này nằm ngoài kế hoạch phá dỡ hay là ngoại lệ được phép tồn tại? Đề nghị UBND huyện Đông Anh nghiêm túc kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân những người liên quan và sớm thực hiện xóa lò gạch thủ công một cách triệt để theo đúng chỉ đạo của UBND TP Hà Nội.