Lấy văn hóa truyền thống làm cốt lõi phát triển

Văn hóa dân tộc được quảng bá dưới mọi hình thức

Nhắc đến Nhật Bản, người ta thường nghĩ tới điện ảnh, truyện tranh Manga, phim hoạt hình Anime… Đó là những sản phẩm văn hóa hiện đại nhưng mang đậm nét đặc trưng truyền thống trong hình thức, cách thức và nội dung thể hiện. Ngành công nghiệp điện ảnh Nhật Bản được xem là lâu đời nhất thế giới với bộ phim đầu tiên trình chiếu vào tháng 6-1899.

Qua thời gian, nhiều bộ phim gây tiếng vang lớn như "Oshin", "Kiếm sĩ cơ hàn" của đạo diễn Yôji Yamada, "The Life of Oharu" của đạo diễn Kenji Mizoguchi… đã đem đến cái nhìn đầy thiện cảm về văn hóa truyền thống của người Nhật Bản với những biểu tượng của đất nước Mặt trời mọc như võ sĩ Samurai, những cô gái Geisha bí ẩn, hấp dẫn hay đơn thuần là một Oshin mang những nét tính cách đặc trưng của phụ nữ Nhật Bản đó là sự kiên nhẫn, không bao giờ chịu khuất phục kể cả trong những tình huống khó khăn nhất...

Một trong những đặc sản của điện ảnh Nhật Bản phải kể đến là Anime (Phim hoạt hình Nhật). Công chúng nói chung, nhất là trẻ em trên toàn thế giới không thể quên tuổi thơ với những bộ phim nổi tiếng như "Doraemon", "Pokemon", "Naruto Shippuden", "One Piece", "Inuyasha", "Mộ Đom Đóm", "Hàng xóm của tôi là Totoro"…

Những bộ phim hoạt hình Nhật Bản mô phỏng khá chân thực cuộc sống và tính cách của người Nhật. Đó là lối sống cởi mở, chan hòa, sống vì cộng đồng và đề cao tinh thần đoàn kết. "Đất nước mặt trời mọc" thông qua những bộ phim hoạt hình nổi tiếng đem đến cho bạn bè khắp thế giới cái nhìn thân thiện về con người Nhật Bản, về triết lý sống cao đẹp, đề cao tính cộng đồng, tình đoàn kết và mang theo những bài học nhẹ nhàng, quý giá.

Nổi tiếng không kém thể loại phim hoạt hình là truyện tranh Nhật Bản. Manga - cụm từ dùng để chỉ các loại truyện tranh có nguồn gốc từ Nhật Bản - không chỉ chiếm lĩnh thị trường toàn cầu mà từ lâu đã được đông đảo bạn trẻ đón nhận trong đó có các bạn trẻ Việt Nam. Đặc biệt lồng vào những cuốn Manga còn là văn hóa truyền thống Nhật Bản, những món ăn đặc trưng, những lễ hội văn hóa đặc sắc...

Người đọc biết được cách mặc bộ đồ Kimono, biết lịch sử và cách mà các võ sĩ kiếm đạo luyện tập, biết được tinh thần bất diệt của một Samurai. Ngoài ra thế giới còn biết đến sức hấp dẫn của các món ăn Nhật, cách chế biến các món ăn, tinh thần truyền thống của người dân đất nước Phù tang…

Với âm nhạc, Nhật Bản chú trọng âm nhạc truyền thống hơn là hiện đại. Do sức cạnh tranh rất lớn và sức ảnh hưởng không thể lật đổ của âm nhạc hiện đại Hàn Quốc mà thị trường âm nhạc hiện đại Nhật Bản có lẽ hơi im ắng. Thay vào đó, họ đẩy mạnh giao lưu âm nhạc truyền thống với nhiều chương trình nhạc hội tại nước ngoài hay những ngày hội Văn hóa Nhật Bản nhằm quảng bá nghệ thuật biểu diễn truyền thống của người Nhật đến bạn bè quốc tế…

Sức mạnh văn hóa có được từ những chính sách đúng đắn

Để đưa giá trị truyền thống vào các sản phẩm văn hóa, Chính phủ Nhật Bản đã hỗ trợ cho các Japan Foundation (Trung tâm Giao lưu Văn hóa Nhật Bản) trong việc đem âm nhạc, phim ảnh ra thế giới. Cụ thể như duy trì hoạt động, đồng thời tạo điều kiện cho nhiều nhà báo nước ngoài tới thăm các đơn vị sản xuất Anime, tổ chức các cuộc trưng bày, giới thiệu về Anime và Manga, các cuộc thi và các giải thưởng về Anime và Manga, tổ chức liên hoan phim Nhật Bản ở một số nước trên thế giới.

Quỹ Cool Japan của Nhật Bản hằng năm cũng đầu tư hàng triệu USD để quảng bá văn hóa Nhật Bản ra nước ngoài, trong đó bao gồm tài trợ cho việc mở các trường đào tạo họa sĩ Anime và nghệ sĩ lồng tiếng tại 12 quốc gia và vùng lãnh thổ ở châu Á.

Du lịch cũng được coi là một phần không thể thiếu trong chiến dịch quảng bá văn hóa Nhật Bản. Để tiến hành xúc tiến du lịch sâu và rộng, Nhật Bản đã tham gia hầu hết các hội chợ quốc tế về du lịch như: ITE Hồng Kông (Trung Quốc), KOTFA Hàn Quốc, ITF Đài Loan (Trung Quốc), NASTAS Travel (Singapore)… Bên cạnh đó, Tổng cục Du lịch Nhật Bản (JNTO) đã thiết lập mối quan hệ với nhiều cơ quan báo chí, truyền hình nước ngoài nhằm hỗ trợ quảng bá du lịch, đồng thời cho ra mắt nhiều ấn phẩm giới thiệu về Nhật Bản như: Your Guide To Japan (tiếng Anh, Pháp, Đức, Nga, Trung Quốc…), Japan Images & Reflections (tiếng Anh, tiếng Pháp), Your Traveling Companion (tiếng Anh, tiếng Trung)…

Coi văn hóa ẩm thực như một lực hấp dẫn của du lịch, tại các hội trợ xúc tiến, JNTO tổ chức giới thiệu văn hóa ẩm thực đặc trưng của Nhật Bản như trà đạo, Sushi, Shasimi và sản xuất các clip, phim tư liệu về các món ăn truyền thống Nhật Bản...

Chính những nỗ lực miệt mài đưa giá trị truyền thống vào các sản phẩm văn hóa nhằm quảng bá rộng hơn về hình ảnh đất nước Mặt trời mọc vươn lên mạnh mẽ sau chiến tranh, Nhật Bản đã mang đến bạn bè thế giới một hình ảnh mới mẻ, năng động, hiện đại nhưng vẫn giữ cho mình một bản sắc riêng không trộn lẫn. Văn hóa truyền thống Nhật Bản vẫn đậm đặc trong bất cứ lĩnh vực nào từ ngoại giao, văn hóa đến những vật phẩm nhỏ xinh như đồ lưu niệm.

Có thể nói, việc lấy văn hóa truyền thống làm cốt lõi phát triển chính là cách để Nhật Bản trỗi dậy mạnh mẽ, trở thành một trong những cường quốc hùng mạnh về kinh tế, văn hóa, xã hội như ngày hôm nay.