Kỹ năng cấp cứu khi gặp nạn trên đường phượt

Khi đi phượt, chúng ta không thể tránh được những sự cố đáng tiếc xảy ra. Bạn có thể bị gãy chân, người đồng hành ngất xỉu hoặc bị rắn cắn... Gặp những trường hợp đó, nếu bạn cấp cứu đúng cách, cơ hội cứu người sẽ tăng cao. Dưới đây là một số kỹ năng cấp cứu quan trọng bạn cần nắm được.

Cầm máu vết thương

Tình huống: Bạn đang cùng nhóm phượt trèo qua vách đá cheo leo, bất chợt một người bạn bị trượt chân, máu chảy đầm đìa. Hãy dìu người bạn qua khỏi nơi nguy hiểm và tiến hành cầm máu.

Cách thực hiện: Trước tiên, bạn cần ưu tiên sát trùng bằng cách rửa nhanh vết thương bằng dung dịch sát trùng oxy già, cồn y tế... Tiếp đó, cần nâng cao phần bị thương lên, lấy một chiếc khăn sạch hoặc miếng băng y tế đủ dày ấn chặt vào vết thương. Hãy giữ nguyên như thế cho đến khi máu ngừng chảy. Trong trường hợp máu chảy quá nhiều và nạn nhân đang có dấu hiệu choáng váng, bạn hãy tiếp tục ấn chặt vào vết thương, giơ phần chân lên cao và giữ thấp phần đầu đề phòng nạn nhân bị sốc.

Dùng khăn gấp lại hoặc dây bản rộng buộc garô chân càng gần vết thương càng tốt, nhưng cần lưu ý thời gian nới garô để máu lưu thông. Khoảng 30 phút lại kiểm tra nới lỏng một lần. Không sử dụng những sợi dây mảnh để buộc garô vì có thể gây tổn thương vùng bị thương và nghẽn máu.

Cố định gãy tay chân

Tình huống: Trên đường leo lên núi, một người chẳng may hụt chân bám không chặt nên té ngã từ trên cao xuống. Bên cạnh những vết trầy xước thì chân người bạn này không thể cử động, có thể đã gãy.

Cách thực hiện: Cố định tay chân khi bị gãy giúp hạn chế đau đớn và tai biến cho nạn nhân. Đầu tiên, bạn cần giữ cho tay, chân bị gãy ở tư thế bất động để nạn nhân bớt đau, không phát sinh nguy hiểm và vết thương nhanh lành.

Đối với gãy xương cẳng chân, đặt hai nẹp bằng gỗ hoặc tre ở mặt trong và ngoài chi bị gãy từ giữa đùi đến quá cổ chân, dùng băng để băng cố định. Tương tự khi gãy cẳng tay, bạn cũng đặt nẹp mặt trước và mặt sau cẳng tay, buộc cố định hai nẹp vào bàn tay và cẳng tay. Dùng dây treo cẳng tay theo góc 90 độ để cố định.

Sơ cứu say nắng, ngất xỉu

Tình huống: Thời tiết nóng bức khi băng qua rừng, một người trong nhóm bắt đầu đổ mồ hôi trộm, choáng váng, mặt mũi tái nhợt và ít phút sau ngã xuống. Đây là dấu hiệu của say nắng, ngất xỉu.

Cách thực hiện: Nhanh chóng đặt nạn nhân nằm xuống vùng sạch sẽ, nâng chân nạn nhân lên cao và quan sát nhịp thở. Bảo đảm nạn nhân có đầy đủ không gian thoáng đãng và khí trong lành để thở. Khi nạn nhân hơi tỉnh táo, giúp họ ngồi dậy từ từ, cho uống chút nước. Trường hợp nạn nhân lâu hồi phục, hãy yêu cầu nạn nhân cúi đầu giữa hai đầu gối và hít thở thật sâu. Hô hấp nhân tạo nếu cần thiết.

Ngăn độc rắn cắn

Tình huống: Khi đang băng qua bụi rậm trong rừng, bất chợt một người bạn bị rắn cắn và sau đó lẻn đi ngay. Hãy tiến hành sơ cứu nhanh chóng.

Cách thực hiện: Đặt người bị cắn ngồi yên, phong tỏa khu vực xung quanh để bảo đảm an toàn. Tuyệt đối không cử động phần cơ thể bị rắn cắn vì sẽ làm chất độc lan càng nhanh hơn rất nguy hiểm. Nếu nạn nhân bị rắn độc cắn, biểu hiện là trào đờm, sụp mi, mờ mắt, nuốt khó, sưng nề... Đối với họ rắn lục sẽ gây rối loạn đông máu và xuất huyết. Còn họ rắn hổ ảnh hưởng thần kinh trung ương, gây liệt, suy hô hấp, ngưng thở...

Nếu bị nhóm rắn hổ cắn, nhanh chóng buộc garô phía trên vết cắn 3-5 cm, nên dùng dây to bản để giảm tổn thương. Sau đó rửa sạch vết cắn bằng xà phòng và nước. Dùng dao sạch rạch vết thương hình chữ thập rộng dài khoảng 1-2 cm, nặn máu độc ở chỗ rắn cắn và nhanh chóng đưa nạn nhân đến cơ sở y tế.

Nếu bị nhóm rắn lục cắn, tuyệt đối không băng garô, không rạch hoặc hút máu vì garô dễ làm bệnh nhân hoại tử hơn, rạch rộng làm chảy máu không cầm được. Chỉ cần tẩy nọc, băng ép và chuyển đến bệnh viện nhanh nhất có thể. Mạng sống của nạn nhân lúc này tùy thuộc vào phản ứng nhanh nhạy của bạn.