Khởi động xu hướng chấn hưng điện ảnh

Không giống ngày kỷ niệm của nhiều giới, ngành khác, Ngày Điện ảnh Việt Nam sẽ diễn ra trong nhiều ngày, kết hợp nhiều hoạt động; mục tiêu lâu dài là khởi động xu hướng chấn hưng điện ảnh nước nhà. Trong lần tổ chức đầu tiên diễn ra từ hôm nay 12-3 đến 15-3, người trong nghề và công chúng có quyền kỳ vọng cũng như trao đổi, góp ý về sự kiện ý nghĩa này.

Tôn vinh nền điện ảnh bằng tác phẩm

Một trong những sự kiện điểm nhấn của chương trình Ngày Điện ảnh lần thứ nhất - 2010 là trình chiếu miễn phí, rộng rãi, trong một thời gian tương đối dài (4 ngày) các tác phẩm phim truyện, phim tài liệu nhựa tiêu biểu trong các thời kỳ của điện ảnh Việt Nam. Đây là cơ hội hiếm có dành cho không chỉ những người trong nghề, sinh viên ngành điện ảnh mà còn đối với đông đảo người xem. Có thể trở lại với bộ phim truyện đầu tiên "Chung một dòng sông" và nhiều tác phẩm từng làm nên gương mặt đất nước một thời như "Vợ chồng A Phủ", "Nổi gió", "Cánh đồng hoang", "Con chim vành khuyên"; hay đến với những bộ phim đương đại ấn tượng như "Đừng đốt", "Trăng nơi đáy giếng"…

Nhiều bộ phim tài liệu đến nay vẫn cứ là bài học nghề nghiệp sâu sắc như "Giữ làng, giữ nước", "Chị Năm khùng", "Hồ Chí Minh - Chân dung một con người"… cũng được trình chiếu dịp này.

Các tác phẩm được in ra từ bản gốc lưu tại Viện Phim Việt Nam.

Đây là một hoạt động tôn vinh điện ảnh bằng tác phẩm, nhắc nhớ chúng ta trong công tác lưu trữ, phát huy kho phim ảnh - bằng chứng sống động và duy nhất khẳng định sự tồn tại của một nền điện ảnh. Công tác lưu trữ của ta tương đối tốt, song vì nhiều lý do như khí hậu, hoàn cảnh lịch sử, nhiều tác phẩm không còn ở lại với điện ảnh Việt Nam. Còn nhớ, ta đã từng có chương trình chiếu những phim kinh điển tại TT Chiếu phim quốc gia, song không duy trì được vì khó khăn từ nguồn phim. Nếu hoạt động trình chiếu này được duy trì hiệu quả, ngành điện ảnh hoàn toàn có thể mơ ước nơi lưu trữ phim Việt Nam sẽ trở thành địa chỉ tham quan, giao lưu và thậm chí cung cấp những bản DVD phim kinh điển, như các nước từng làm.

Ông Trần Luân Kim, Chủ tịch Hội Điện ảnh Việt Nam khẳng định: Việc trình chiếu các phim tiêu biểu, trong một thời gian đủ dài sẽ được duy trì đều đặn trong ngày điện ảnh hằng năm. Hoạt động này không chỉ tạo nên tâm lý hướng về điện ảnh đất nước, mà cụ thể còn tạo động lực trong việc sử dụng, phát huy hiệu quả nguồn phim lưu trữ của ta.

Tuy nhiên, để những buổi chiếu thực sự hiệu quả, có chiều sâu và ấn tượng với công chúng rộng rãi, Hội Điện ảnh và các rạp chiếu cần tính tới những hoạt động giới thiệu tác phẩm đã in thành đĩa DVD, giao lưu với tác giả… Những câu chuyện "bếp núc", hậu trường của những bộ phim tiêu biểu hoàn toàn có thể làm nên yếu tố thu hút người xem.

Mỗi năm một vấn đề nóng

Ngày Điện ảnh ra đời với 3 mục tiêu lớn: động viên lực lượng trong nghề lao động, sáng tạo; thu hút công chúng tới với điện ảnh; mở rộng giao lưu quốc tế. Theo đánh giá của BTC, hai mục tiêu đầu đã có sự chuẩn bị tương đối tốt; chỉ còn giao lưu quốc tế, vì nhiều lý do chưa chuẩn bị kịp, nên năm đầu tiên này sẽ mới chỉ có một số hoạt động chiếu phim, hội thảo phối hợp với Trung tâm Văn hóa Hàn Quốc.

Các hội thảo năm nay cũng là một hoạt động chủ đạo nhằm xới lên các vấn đề chuyên môn điện ảnh. Tuy nhiên, tổ chức hội thảo phải chịu sức ép về chất lượng chuyên môn, đặc biệt là hiệu ứng của nó đối với giới nghề nghiệp, công chúng và xã hội. Ông Trần Luân Kim, Chủ tịch Hội Điện ảnh Việt Nam cũng đồng tình với quan điểm: Mỗi năm Ngày Điện ảnh Việt Nam nên đưa ra một vấn đề nóng để cùng trao đổi; hình thức trao đổi phải đổi mới; các kiến nghị xác đáng phải có sự vào cuộc nhận định của giới truyền thông và sau cùng phải sớm đến với các cơ quan chức năng, tạo nên những chuyển biến nhất định.

Năm nay, Ngày Điện ảnh có hai hội thảo, mở đầu là "Khuyến khích sáng tác và trách nhiệm nghệ sĩ" (10-3 tại TP Hồ Chí Minh); sau đó là "Điện ảnh Việt Nam hội nhập quốc tế" (13-3 tại Hà Nội). Trong đó hội thảo thứ hai là vấn đề thời sự nhưng nội dung lại khá rộng. Đơn vị tổ chức là TT Hỗ trợ phát triển tài năng và TT Văn hóa Hàn Quốc đã xác định rõ mục tiêu: tham luận phải nêu làm thế nào để điện ảnh Việt Nam thực sự hội nhập với thế giới; phim Việt có vị trí xứng đáng trên trường quốc tế…; thành phần tham dự được chuẩn bị gồm nhiều nghệ sĩ tên tuổi trong và ngoài nước; nhiều đơn vị sản xuất đại diện cả nhà nước và tư nhân…, song rõ ràng chất lượng ý kiến thu được còn phải "chờ xem đã". Và ông Trần Luân Kim cũng khẳng định: Nếu tham luận tốt, ý kiến mới mẻ, xác đáng thì mới tập hợp in kỷ yếu và kiến nghị mạnh mẽ được.

Ngày Điện ảnh Việt Nam khởi động chính thức từ hôm nay, nhưng nhiều hoạt động ý nghĩa khác như chiếu phim, hội thảo, về nguồn đã diễn ra. Công chúng có quyền kỳ vọng sự kiện này sẽ diễn ra sắc nét, đều đặn, góp phần không nhỏ trong xu hướng chấn hưng điện ảnh nước nhà.