Hội Lim 2018: Người Quan họ không “ngả nón xin tiền”

Hiểu thế nào là “xin tiền” và “thướng”

Trước câu hỏi của PV HNMO về việc làm thế nào hạn chế tối đa hình ảnh liền anh, liền chị trên bến, dưới thuyền “ngả nón xin tiền” gây phản cảm cho người dự hội, ông Nguyễn Mạnh Hùng, Phó BTC Lễ hội Lim (huyện Tiên Du) cho biết, từ năm ngoái, BTC lễ hội đã hạn chế được hiện tượng này, chỉ còn một, hai cá nhân riêng lẻ có hình ảnh không đẹp chứ không thể coi đó là hiện tượng của lễ hội.

“Các hoạt động hát quan họ từ hai năm nay không còn “ngả nón xin tiền”, trong quá trình tổ chức có lúc còn có hình ảnh chưa đẹp nhưng đó không phải là hiện tượng phổ biến. Năm ngoái, các câu lạc bộ (CLB) có để xảy ra việc bán sách, đĩa… Chúng tôi đã nhanh chóng rút kinh nghiệm, tiếp thu phản ánh của truyền thông và kịp thời xử lý, nhắc nhở ngay”, ông Nguyễn Mạnh Hùng trình bày.

Theo Phó BTC Lễ hội Lim, năm nay để không xảy ra những hành động chưa đẹp nói trên, BTC tiếp tục áp dụng những biện pháp nhắc nhở, tuyên truyền và đề nghị các CLB ký cam kết. Người nào vi phạm, BTC sẽ có biện pháp “mạnh tay” là không cho biểu diễn trong những kỳ lễ hội sau, và không được tham gia vào những chương trình văn hóa, nghệ thuật do địa phương tổ chức.

Nói riêng về hiện tượng “ngả nón xin tiền”, ông Nguyễn Xuân Trung, Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL Bắc Ninh giãi bày: “Người quan họ không bao giờ “ngả nón xin tiền”. Việc người dự hội thấy liền anh, liền chị hát hay bèn “thướng” (cách gọi của người quan họ về việc thưởng tiền) cho người hát để bày tỏ sự cảm mền, đó từng là truyền thống của người quan họ. Bây giờ, việc này bị hiểu theo cách “ngả nón xin tiền” là hơi… oan, người quan họ rất bức xúc. Chúng tôi sẽ hạn chế việc “xin – cho” với những hành động liền anh, liền chị chủ động đến sát người nghe và ngả nón, nhưng nếu du khách muốn “thướng” cho các nghệ sĩ thì họ cũng phải có hành động đáp lễ”.

Hiện nay, hiện tượng liền anh, liền chị có chủ động “ngả ngón xin tiền” hay là du khách “thướng” thì người quan họ nhận vẫn còn đang gây nhiều tranh cãi. Dù vậy, BTC Lễ hội Lim 2018 khẳng định, năm nay, các CLB quan họ đều quán triệt tinh thần giữ gìn hình ảnh của người quan họ nên những hành động không đẹp sẽ cố gắng hạn chế.

Lễ hội Lim 2018 có gì khác?

BTC Lễ hội Lim cũng đã ban hành Kế hoạch quản lý và tổ chức Lễ hội Lim Xuân Mậu Tuất 2018. Theo truyền thống, lễ hội diễn ra vào 2 ngày là 12 và 13 tháng Giêng (tức 27 và 28-2-2018), tại 3 xã thuộc tổng Nội Duệ xưa, nay là thị trấn Lim, xã Nội Duệ và xã Liên Bão, trong đó trung tâm lễ hội là núi Hồng Vân (núi Lim), thị trấn Lim.

Lễ hội Lim gồm 2 phần: Phần lễ bắt đầu từ 8h30 ngày 12 tháng Giêng, tổ chức dâng hương tại chùa Hồng Ân trên đồi Lim; 7h30 ngày 13 tháng Giêng tổ chức rước sắc từ đình làng Đình Cả sang đình làng Lộ Bao và tế lễ dâng hương theo nghi lễ truyền thống.

Phần hội diễn ra tại nhiều khu vực trong cả hai ngày 12 và 13 tháng Giêng. Tại trung tâm đồi Lim – khu vực trung tâm của lễ hội, BTC tổ chức hát quan họ tại 6 lán trại và trên sân khấu của lễ hội. Tại khu vực này còn diễn ra các hoạt động văn hoá, vui chơi dân gian như đu tiên, vật truyền thống, bịt mắt đập niêu, tô tôm điếm, kéo co. Tại khu vực trung tâm này vào buổi tối sẽ diễn ra chương trình văn nghệ do Nhà hát dân ca quan họ Bắc Ninh và Trung tâm văn hoá – thể thao huyện biểu diễn.

Với những du khách muốn thưởng thức nghe hát quan họ cổ, trong không gian văn hóa đậm chất Kinh Bắc có thể đến các làng Lũng Giang, Lũng Sơn, Đình Cả, Lộ Bao, Duệ Khánh, Hoài Thị… nghe quan họ tại cửa đình, cửa chùa, hát quan họ dưới thuyền. Tại nhiều gia đình nghệ nhân quan họ ở thôn Lũng Giang, thị trấn Lim, làng Bái Uyên (xã Liên Bão), làng Đình Cả, Lộ Bao (xã Nội Duệ)… hàng năm vẫn diễn ra những đêm hát quan họ cổ thâu đêm.

Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Phó BTC Lễ hội Lim 2018 cho biết, Lễ hội Lim là lễ hội truyền thống mang đậm đặc văn hóa địa phương, vì thế điểm mới của lễ hội năm 2018 là sự chuyên nghiệp hóa hơn trong khâu tổ chức. BTC sẽ khắc phục, hạn chế những hình ảnh chưa đẹp của mùa hội trước, tăng cường khâu an ninh, trật tự, vệ sinh môi trường, bố trí nhiều thùng rác lưu động, đặt thêm nhiều địa điểm vệ sinh công cộng phục vụ du khách.

Về các địa điểm trông giữ xe, BTC cho biết vì khu vực xung quanh hội Lim có nhiều trường học, nên BTC tạm tính phương án cho trông giữ xe tại khu vực sân trường. Học sinh các trường những ngày diễn ra lễ hội sẽ được nghỉ học và tổ chức học bù ngay sau đó theo đúng quy định của Bộ GD-ĐT.

Về chất lượng nghệ sĩ tham gia biểu diễn trong lễ hội, ông Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định, ngoài những nghệ nhân quan họ cao tuổi biểu diễn trong các gia đình, những nghệ sĩ tham gia biểu diễn đều là lực lượng diễn viên chuyên nghiệp trẻ của các Nhà hát trên địa bàn, vì vậy du khách có thể yên tâm về chất lượng biểu diễn.