Hội đàm cấp cao Nhật-Trung: Bước tiến cải thiện quan hệ lạnh giá

Chiều 10/11, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có cuộc hội đàm cấp cao tại Đại Lễ đường nhân dân ở Bắc Kinh. Đây là cuộc hội đàm cấp cao đầu tiên giữa nguyên thủ hai nước kể từ cuộc hội đàm tháng 5/2012 tại Bắc Kinh giữa Thủ tướng Nhật Bản lúc đó là Yoshihiko Noda và Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo.

Tại cuộc hội đàm kéo dài gần nửa tiếng, Thủ tướng Abe bày tỏ mong muốn hai nước cùng nỗ lực cải thiện mối quan hệ vốn đang lạnh giá trong suốt hơn 2 năm qua. Ông Abe nhấn mạnh sự phát triển hòa bình của Trung Quốc là cơ hội cho cộng đồng quốc tế và cho cả Nhật Bản, trên cơ sở đó kêu gọi trách nhiệm vì hòa bình và thịnh vượng của khu vực và thế giới.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình khẳng định sẽ nỗ lực nhằm từng bước cải thiện quan hệ hai nước. Tuy nhiên, Chủ tịch Tập Cận Bình cũng nhắc đến vấn đề nhận thức lịch sử khi cho rằng đây là vấn đề liên quan đến tình cảm của 1,3 tỷ người dân Trung Quốc.

Phát biểu với báo giới sau cuộc hội đàm, Thủ tướng Abe nhấn mạnh đây là bước đi đầu tiên nhằm cải thiện mối quan hệ lạnh giá giữa hai nước hiện nay.

Thủ tướng Abe nói: “Tôi cho rằng cuộc hội đàm là bước đi đầu tiên nhằm cải thiện quan hệ hai nước, đưa quan hệ Nhật - Trung quay trở lại điểm khởi đầu là mối quan hệ chiến lược cùng có lợi. Không chỉ các nước Châu Á mà rất nhiều nước đã kỳ vọng vào cuộc đối thoại cấp cao giữa Nhật Bản và Trung Quốc. Cuộc hội đàm lần này đã đáp ứng kỳ vọng đó và đánh dấu bước đi đầu tiên hướng đến cải thiện quan hệ song phương”.

Thủ tướng Abe cũng cho biết hai nhà lãnh đạo đã thống nhất sẽ tiến hành các cuộc thảo luận cấp chuyên viên về việc xây dựng cơ chế liên lạc trên biển nhằm tránh xảy ra những vụ va chạm bất ngờ trển biển Hoa Đông.

Theo giới phân tích, cuộc hội đàm cấp cao Nhật - Trung lần này có thể coi là một bước tiến quan trọng nhằm phá vỡ tình trạng đóng băng trong quan hệ hai nước hiện nay. Tuy nhiên, sẽ khó có thể kỳ vọng một sự đột phá trong việc cải thiện quan hệ bởi giữa hai nước vẫn tồn tại sự thiếu tin tưởng lẫn nhau.

Quan hệ hai nước đã liên tục xấu đi kể từ khi Nhật Bản quốc hữu hóa quần đảo Senkaku/Điếu Ngư tháng 9/2012. Trung Quốc cũng phản đối mạnh mẽ việc Thủ tướng Abe thăm đền Yasukuni vào năm ngoái.

Trung Quốc đã từng nhiều lần từ chối lời đề nghị của Nhật Bản tổ chức hội đàm cấp cao do Nhật Bản không chấp nhận 2 yêu cầu của Trung Quốc gồm công nhận tình trạng tranh chấp đối với quần đảo Senkaku/Điếu Ngư và Thủ tướng Abe cam kết không đến thăm đền Yasukuni.