Hiệu trưởng trường học chịu trách nhiệm

Hànộimới xin lược ghi các ý kiến trao đổi của PV với ông Bùi Hồng Quang, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính (Bộ GD-ĐT) về các vấn đề dư luận quan tâm.

- Ông có thể thông tin cho bạn đọc về những điểm khác biệt của bản Điều lệ mới ban hành so với bản Điều lệ năm 2008 đang được thực thi tại các nhà trường?

- Điều lệ lần này có những quy định làm rõ hơn quyền và trách nhiệm của BĐDCMHS và đặc biệt là quy định cụ thể các khoản mà ban này không được quyên góp của người học hoặc gia đình người học. Yêu cầu quan trọng và bắt buộc trong việc thu - chi kinh phí của BĐDCMHS tại điều lệ là không được quy định mức kinh phí ủng hộ bình quân. Việc quy định trách nhiệm cho UBND cấp tỉnh/TP quyết định việc thu và sử dụng kinh phí của BĐDCMHS như tại điều lệ năm 2008 nay không đặt ra nữa, bởi không đúng với tinh thần tự nguyện. Tóm lại, tinh thần chung trong các quy định của điều lệ về việc vận động ủng hộ từ phía phụ huynh là tự nguyện một cách thực sự, phụ huynh có quyền từ chối ủng hộ nếu bản thân không muốn.

- Trong điều lệ mới, kinh phí phục vụ hỗ trợ cho tổ chức dạy học là một trong những nội dung không được thu của phụ huynh. Song trên thực tế, có nhiều việc hỗ trợ dạy và học mà nhà trường không có kinh phí, đơn cử như việc photocopy đề trắc nghiệm chẳng hạn. Khoản này hiện đều do phụ huynh HS đóng góp, kinh phí này sẽ lấy ở đâu, thưa ông?

- Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng thu nhiều, thu sai ở một số nơi thời gian qua có nguyên nhân từ việc cấp phát kinh phí từ ngân sách tại địa phương. Theo quy định, cơ sở giáo dục phải tính toán các khoản kinh phí được cấp bảo đảm cơ cấu 80% cho chi lương, các khoản phụ cấp và 20% dành cho các hoạt động khác. Kinh phí phục vụ cho các hoạt động dạy học được trích từ nguồn này. Tuy nhiên, có nơi không được cấp đủ kinh phí để bảo đảm cơ cấu chi cho các hoạt động khác. Theo tính toán của chúng tôi, nếu bảo đảm đủ cơ cấu chi này, các nhà trường sẽ không gặp khó khăn gì. Trách nhiệm này thuộc về hiệu trưởng các trường phải tính toán chính xác và báo cáo kịp thời với cơ quan quản lý.

- Có ý kiến cho rằng việc quy định cứng các khoản không được thu như trong Điều lệ khiến các trường rất khó khăn, thậm chí, có thể khiến hiệu trưởng tìm cách để hợp thức hóa các khoản thu - chi cần thiết và hợp lý cho các hoạt động dạy - học, bởi thực tế sự chung tay của phụ huynh với nhà trường thời gian qua là khá lớn. Quan điểm của Bộ GD-ĐT về việc này như thế nào?

- Thực tế kiểm tra tại các địa phương thời gian qua và qua phản ánh của các cơ quan báo chí cho thấy, hoạt động của BĐDCMHS ở nhiều nơi không đúng với điều lệ, làm sai trách nhiệm và quyền hạn của mình. Những nội dung mới của điều lệ đã được chúng tôi nghiên cứu kỹ khi xây dựng với mong muốn hướng hoạt động của tổ chức này vào việc phối hợp với nhà trường cùng chăm sóc, giáo dục HS và đây là nhiệm vụ chính. Từ nay, phụ huynh sẽ không làm nhiệm vụ tổ chức quyên góp tiền nong cho nhà trường và đặc biệt là thu "bình quân chủ nghĩa" như đã từng làm. Điều này sẽ tránh được những bức xúc trong dư luận.

- Nhưng nguyện vọng ủng hộ cho nhà trường để nâng cao chất lượng học tập cho con em mình là nguyện vọng chính đáng chứ, thưa ông?

- Xã hội hóa là chủ trương đã được triển khai ở các nhà trường thời gian qua và thực tế đã tạo nhiều thuận lợi để các nhà trường hoàn thành nhiệm vụ của ngành. Lãnh đạo ngành và các trường luôn kêu gọi, khuyến khích sự ủng hộ của các cá nhân, tổ chức, song việc này cũng phải được thực hiện đúng quy định với nguyên tắc công khai, minh bạch. Những quy định cụ thể về vận động, tiếp nhận, quản lý và sử dụng nguồn ủng hộ này đang được Bộ GD-ĐT xây dựng thành văn bản và dự kiến sẽ ban hành vào cuối tuần sau, làm cơ sở cho các địa phương thực hiện.

- Khi Điều lệ có hiệu lực, nếu BĐDCMHS của đơn vị nào đó vi phạm các quy định thì sẽ xử lý thế nào, bởi đây là tổ chức xã hội thành lập trên cơ sở tự nguyện, thưa ông?

- Hiệu trưởng nhà trường sẽ phải chịu trách nhiệm về các khoản thu này. Không thể nói rằng việc thu tiền làm những việc không thuộc trách nhiệm của BĐDCMHS như đã quy định trong điều lệ là của phụ huynh, hiệu trưởng không biết. Quy định đã rõ, trách nhiệm cũng đã rõ, hy vọng là tình trạng lạm thu gây bức xúc trong dư luận sẽ dần được giải quyết.