Hiệu quả, sâu sát và thẳng thắn hơn trong kiểm tra văn bản

Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng, Tổ trưởng Tổ công tác của Thủ tướng nhấn mạnh nội dung này tại buổi kiểm tra chiều 22-3 với 12 bộ, cơ quan về việc xây dựng, trình ban hành và ban hành các văn bản quy định chi tiết thi hành luật, pháp lệnh đã có hiệu lực và sẽ có hiệu lực từ ngày 1-7-2019.

Mở đầu cuộc làm việc, Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng cho biết, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vừa chủ trì Hội nghị tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, trong đó nhấn mạnh nhiệm vụ tập trung hoàn thiện thể chế, xây dựng các văn bản còn nợ đọng để hướng dẫn các luật, pháp lệnh.

Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nhắc lại tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng về công tác này, với 5 nội dung.

Thứ nhất, các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ phải trực tiếp chỉ đạo, tập trung các nguồn lực, nâng cao chất lượng, bảo đảm tiến độ chương trình xây dựng luật, pháp lệnh cũng như các văn bản quy định chi tiết thi hành.

Thứ hai, các thành viên Chính phủ nêu cao tinh thần trách nhiệm trong việc xem xét, cho ý kiến với các dự án, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật.

“Vừa qua, các bộ được giao chủ trì xây dựng các luật, pháp lệnh và các văn bản hướng dẫn đã tích cực hoàn thành nhưng Thủ tướng nhắc các Bộ trưởng phải xem xét kỹ, tránh việc khi ban hành có những nội dung không thực tiễn, không đi vào cuộc sống, có sự chồng chéo, gây phiền hà, khó khăn hơn, thủ tục trói buộc hơn, không quản được thì trói hay không quản được thì buộc, Thủ tướng nhắc đây là vấn đề rất quan trọng”, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nhấn mạnh.

Thứ ba, Bộ Tư pháp tiếp tục nâng cao hơn nữa chất lượng thẩm định các dự án, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật.

“Vừa qua, chúng ta đã cắt bỏ nhiều điều kiệ kinh doanh, thủ tục kiểm tra chuyên ngành nhưng việc gây khó khăn cho doanh nghiệp vẫn còn, hay cắt điều kiện kinh doanh nhưng biến tướng thành quy chuẩn, tiêu chuẩn”, Tổ trưởng Tổ công tác phát biểu.

Đặc biệt, Bộ Tư pháp phải có cách thức hiệu quả, sâu sát và thẳng thắn hơn trong việc kiểm tra đối với các thông tư của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền địa phương; kịp thời phát hiện và kiến nghị xử lý văn bản có quy định trái pháp luật hoặc cài cắm bảo vệ lợi ích của ngành, địa phương, không vì lợi ích chung, gây khó khăn cho người dân, doanh nghiệp, cản trở sự phát triển kinh tế - xã hội.

Thứ tư, các bộ, cơ quan ngang bộ phải coi việc rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật thuộc ngành, lĩnh vực được phân công là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên; kịp thời phát hiện và xử lý các quy định trái pháp luật không còn phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội.

Theo Bộ trưởng, các văn bản khi trình Quốc hội nói chung là tốt, nhưng có những vấn đề khi ban hành nghị định hướng dẫn thì vướng. Ví dụ, liên quan tới Luật Quy hoạch, hiện nay việc triển khai đang rất vướng.

Thứ năm, từng cán bộ làm công tác thể chế, kể cả cấp chuyên viên, cấp vụ đều phải trách nhiệm, tâm huyết, tận tâm, công tâm, khách quan; tham mưu, đề xuất phải xuất phát từ yêu cầu thực tiễn, từ đòi hỏi của cuộc sống; phải tháo gỡ giải quyết được những khó khăn, vướng mắc về thể chế đang gặp phải, không cài cắm lợi ích công vụ, lợi ích ngành, địa phương.

Theo Bộ trưởng Mai Tiến Dũng, thời gian qua các bộ, cơ quan đã nỗ lực xử lý tốt vấn đề văn bản nợ đọng, nhưng nếu không nỗ lực thường xuyên thì việc chậm trễ, nợ đọng sẽ quay lại và trở thành rào cản với tăng trưởng.

“Một số văn bản được ban hành mà tính khả thi chưa cao, còn kẽ hở để một số doanh nghiệp lạm dụng vị thế thống lĩnh thị trường. Một số văn bản gây tranh cãi, thậm chí phản ứng mạnh mẽ, những nội dung nhạy cảm không đánh giá hết tác động. Thông tư 08, 09 năm 2018 về nhập khẩu phế liệu gây ách tắc, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã xử lý rất nhanh, nhưng Thủ tướng phải ra văn bản yêu cầu hủy bỏ, không nên để như vậy, trách nhiệm của ngành rất lớn”, Tổ trưởng Tổ công tác nói.

Hiện các bộ, cơ quan còn nợ đọng 16 văn bản hướng dẫn chi tiết thi hành luật, pháp lệnh có hiệu lực từ ngày 1-1-2019, gồm 14 nghị định, 1 quyết định và 1 thông tư. Ngoài ra, từ ngày 1-7-2019, có thêm 16 luật, pháp lệnh sẽ có hiệu lực, nếu không đẩy nhanh tiến độ xây dựng thì sẽ tiếp tục có thêm các văn bản hướng dẫn bị nợ đọng.