Hệ sinh thái khởi nghiệp tăng trưởng mạnh mẽ

Tham dự có Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung cùng lãnh đạo một số bộ, ngành, địa phương; đại diện của nhiều quỹ đầu tư trong, ngoài nước và doanh nghiệp khởi nghiệp.

Theo Báo cáo thường niên về tình hình đầu tư khởi nghiệp (startup) năm 2018 của Topica Founder Institute (TFI), trong năm 2018, các công ty khởi nghiệp Việt Nam đã nhận được 889 triệu USD đầu tư trong 92 thương vụ với các quỹ đầu tư trong và ngoài nước, gấp 3 lần so với năm 2017 (cùng số thương vụ) và gấp 6 lần năm 2016. Còn theo báo cáo của KrAsia, Bain&Co, dự kiến trong các năm tới, các startup giai đoạn đầu của Việt Nam sẽ tiếp tục thu hút những khoản đầu tư lớn với ước tính của các năm 2019, 2020 và 2021 lần lượt là 205 triệu USD, 320 triệu USD và 440 triệu USD.

Như vậy có thể thấy, hệ sinh thái khởi nghiệp của Việt Nam trong những năm vừa qua đã tăng trưởng ấn tượng cả về số lượng và chất lượng. Nếu năm 2012, Việt Nam có khoảng 400 công ty khởi nghiệp, thì năm 2015 đã tăng hơn 4 lần, đạt 1.800 startup. Trong hai năm 2017-2018, đạt khoảng 3.000 doanh nghiệp.

Hiện nay, hệ sinh thái khởi nghiệp của Việt Nam đang phát triển với hơn 40 quỹ đầu tư mạo hiểm hoạt động, gấp đôi so với 2015. Nhiều tập đoàn lớn trong nước đã tham gia vào đầu tư mạo hiểm như FPT, Viettel, Vingroup, CMC, CenGroup... Cùng với đó, Việt Nam có hơn 40 cơ sở ươm tạo, tổ chức thúc đẩy kinh doanh và 60 khu không gian làm việc chung trên cả nước. Năm 2018, nhiều tập đoàn lớn tăng cường đầu tư cho hệ sinh thái khởi nghiệp, như Tập đoàn Vinacapital đã thành lập Quỹ Đầu tư Vinacapital Ventures (100 triệu USD); Vingroup thành lập Quỹ Hỗ trợ khởi nghiệp và Quỹ Hỗ trợ nghiên cứu khoa học công nghệ có mức đầu tư 2.000 tỷ đồng, Quỹ Đầu tư mạo hiểm có mức 300 triệu USD để hỗ trợ các ý tưởng sáng tạo đột phá về công nghệ... Hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam bắt đầu thu hút sự quan tâm lớn của các quỹ đầu tư mạo hiểm (venture capital fund) trên thế giới và trong khu vực.

Bên cạnh những nỗ lực đối thoại với cộng đồng khởi nghiệp thời gian qua, Chính phủ cần có chủ trương và chiến lược cụ thể nhằm tiếp cận một cách chủ động với các nhà đầu tư nước ngoài quan tâm đến thị trường Việt Nam để hoàn thiện hệ sinh thái khởi nghiệp, tạo điều kiện hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo.

Theo Ban tổ chức, Diễn đàn Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam 2019 được tổ chức nhằm thu hút các nhà đầu tư, quảng bá Việt Nam là điểm đến tiềm năng của đầu tư khởi nghiệp sáng tạo. Quảng bá đến các Quỹ đầu tư lớn trên thế giới về môi trường kinh doanh tại Việt Nam, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Việt Nam và chia sẻ quan điểm phát triển của Chính phủ. Bên cạnh đó là thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp thông qua kết nối các bên trong hệ sinh thái. Chia sẻ kinh nghiệm của các doanh nghiệp khởi nghiệp khi đầu tư xuyên biên giới, mở rộng hoạt động ra khu vực, ra toàn cầu; đối thoại về những chính sách hỗ trợ, nhu cầu của cộng đồng khởi nghiệp, các quỹ đầu tư trong các nhóm ngành khác nhau: Công nghệ tài chính (fintech), công nghệ nền tảng (deeptech, ví dụ AI), thương mại điện tử...

Sự kiện cũng sẽ kết nối các quỹ đầu tư của nước ngoài với cộng đồng các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo. Trong đó, kết nối chặt chẽ hơn Mạng lưới Đổi mới sáng tạo Việt Nam với hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo và thúc đẩy các cơ chế trao đổi, hợp tác giữa Chính phủ với các Quỹ đầu tư trong tư vấn, tham mưu để xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp ở Việt Nam trên các khía cạnh: Đào tạo nguồn nhân lực; nghiên cứu triển khai ứng dụng công nghệ.

Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam phát biểu đánh giá cao sáng kiến của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng các cơ quan liên quan đã tổ chức diễn đàn này.

"Tôi tin rằng sự kiện ngày hôm nay sẽ đem lại những tín hiệu mới cho cộng đồng startup. Đã 3 năm trở lại đây, lượng vốn đổ vào các startup tăng trưởng mạnh và tôi hy vọng năm nay tăng tiếp", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Theo Phó Thủ tướng, Việt Nam cần tiếp tục duy trì được sự quan tâm của cộng đồng nhà đầu tư quốc tế, do vậy bên cạnh việc tiếp tục giữ ổn định kinh tế, chính trị, chúng ta phải không ngừng đổi mới, sáng tạo. Cần cải thiện môi trường kinh doanh từ các địa phương, thành phố, đất nước; tiếp tục có những đột phá mạnh hơn, đặc biệt trong phát triển, ứng dụng công nghệ thông tin ở tất cả ngành, nghề, lĩnh vực. Đồng thời, đầu tư mạnh cho giáo dục và khoa học công nghệ...

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính (trong đó có cơ quan thuế) cần phải chú trọng xây dựng chính sách tạo điều kiện cho startup đầu tư khởi nghiệp sáng tạo trong nước và ra nước ngoài...

“Việc xây dựng cơ chế, chính sách là tạo cơ hội cho tất cả mọi người đều sáng tạo, tìm thấy cơ hội hoàn thiện mình, được cống hiến, mang lại giá trị cho cộng đồng. Bên cạnh đó, các bộ, ngành cần cổ vũ những tấm gương thành công, nhất là những người đã từng thất bại nhưng vẫn quyết tâm đứng lên truyền cảm hứng cho cộng đồng", Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh.

Cũng tại diễn đàn, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, đề án về Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC) đã được trình lên Thủ tướng để phê duyệt trong thời gian tới. Thông qua Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia, giới khởi nghiệp sẽ có nhiều cơ hội tiếp cận các nguồn tài trợ, được kết nối và hỗ trợ để có điều kiện phát triển hơn, trong khi ở chiều ngược lại, cộng đồng các nhà đầu tư cũng có cơ hội tiếp cận với nhiều cơ hội đầu tư chất lượng hơn...