HĐBA LHA thông qua nghị quyết buộc Israel ngừng hoạt động định cư

Quyết định này được HBBA thông qua sau khi Mỹ bỏ phiếu trắng trong một động thái trái với thông lệ của nước này là bảo vệ Israel trước hành động của LHQ.

Quyết định hiếm hoi trên của Mỹ đã cho phép nghị quyết được thông qua với 14 phiếu thuận trong HĐBA gồm 15 thành viên. Đây là nghị quyết đầu tiên về Israel và Palestine mà HĐBA thông qua trong gần 8 năm.

Cuộc bỏ phiếu về nghị quyết trên được tiến hành theo đề nghị của 4 nước là New Zealand, Malaysia, Senegal và Venezuela. Các nước này đã hối thúc hành động sau khi Ai Cập hôm 22/12 đề nghị trì hoãn công tác bỏ phiếu. Nghị quyết yêu cầu Israel "ngừng hoàn toàn và ngay lập tức tất cả các hoạt động định cư ở vùng lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng, trong đó có Đông Jerusalem", nhấn mạnh các khu định cư của Israel không có giá trị pháp lý và khiến cho khả năng đạt được giải pháp hai nhà nước gặp nguy hiểm.

Đại sứ Israel tại LHQ Danny Danon cho biết chính phủ nước này trước đó đã kỳ vọng Mỹ sẽ phủ quyết "nghị quyết đáng hổ thẹn đó".

Ngày 23/10, Israel đã lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ Tổng thống Mỹ Barack Obama liên quan đến việc Hội đồng Bảo an LHQ trước đó cùng ngày thông qua một nghị quyết yêu cầu Israel ngừng các hoạt động định cư trên vùng lãnh thổ Palestine.

Tuyên bố Văn phòng Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu khẳng định "Israel bác bỏ nghị quyết bài Israel đáng xấu hổ này của LHQ và sẽ không tuân thủ các nội dung của nghị quyết". Tuyên bố cũng cho rằng chính quyền Obama đã không chỉ không bảo vệ Israel tại LHQ mà còn "đứng sau giật dây". Tuyên bố còn khẳng định Israel "trông đợi hợp tác với Tổng thống đắc cử Donald Trump cũng như mọi người bạn ở Quốc hội, cả từ đảng Cộng hòa và Dân chủ, để phủ nhận những tác động gây phương hại từ nghị quyết phi lí này".

Ngoài ra, Israel cũng thông báo các bước trả đũa ngoại giao nhằm vào Senegal và New Zealand, hai trong số 4 quốc gia thúc đẩy việc bỏ phiếu nghị quyết nói trên. Hiện Israel không có quan hệ ngoại giao với hai nước còn lại là Malaysia và Venezuela.

Theo phóng viên TTXVN tại LHQ, phát biểu với báo giới sau cuộc bỏ phiếu, Đại sứ Mỹ tại LHQ Samatha Power cho biết, trong suốt 5 thập kỉ qua, Mỹ luôn giữ quan điểm thống nhất về việc cần phải ngừng xây dựng các khu định cư, chính vì thế lần Mỹ đã bỏ phiếu trắng. Tuy nhiên, bà Power cũng khẳng định việc Mỹ bỏ phiếu trắng không có nghĩa là Washington từ bỏ các cam kết mạnh mẽ bảo vệ an ninh đối với Israel.

Mặc dù vậy, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Paul Ryan đã phê phán quyết định của chính quyền Tổng thống Obama, coi việc bỏ phiếu trắng là hành động “đáng hổ thẹn”, hủy hoại quan hệ với đồng minh lịch sử của Mỹ ở Trung Đông. Tổng thống đắc cử Donald Trump cũng đăng trên tài khoản Twitter cá nhân với nội dung “Liên quan đến LHQ, mọi thứ sẽ khác đi kể từ ngày 20/1/2017”.

Về phần mình, Đại sứ Israel tại LHQ Danny Danon đã chỉ trích quyết định của Washington, cho rằng hành động lần này đi ngược lại những giá trị mà Mỹ và Israel cùng chia sẻ. Ông cũng bày tỏ, chính quyền Tổng thống Donald Trump và tân Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres sẽ mở ra một thời kỳ mới trong quan hệ giữa LHQ với Israel.

Hiện có khoảng 430.000 người định cư Israel sống ở Bờ Tây và 200.000 người nữa ở Đông Jerusalem, nơi người Palestine muốn là thủ đô nhà nước của họ trong tương lai.