''Hạt mưa rơi bao lâu'' - đọng lại sự phân vân

Trương Ngọc Ánh trong vai Lý An

Bộ phim "Hạt mưa rơi bao lâu" của đạo diễn Đoàn Minh Phượng vừa ra mắt khán giả Việt Nam lần đầu tiên tại Viện Goethe Hà Nội. Dù từng đưa đứa con nghệ thuật của mình đi dự LHP quốc tế nhiều nơi, chị thú nhận, chưa bao giờ cảm thấy hồi hộp đến thế.

Sự hồi hộp của đạo diễn không đơn giản là sự xúc động của một tác giả khi giãi bày những trăn trở, suy nghĩ của mình, mà còn bởi buổi chiếu có thể sẽ quyết định đến số phận tác phẩm của chị tại VN. Đoàn Minh Phượng đã phải chờ đợi khá lâu để phim đến với người xem bởi các rạp VN đều từ chối chiếu, chỉ có Viện Goethe giúp chị công bố bộ phim.

Sinh ra ở Sài Gòn, nhưng bởi khao khát hấp thụ nền văn học phía Bắc, không muốn có khoảng cách giữa mình với các tầng không gian văn hóa, Đoàn Minh Phượng đã đặt ra thử thách cho bản thân khi làm phim mang bối cảnh làng quê Bắc Bộ VN cách nay cả 200 năm, khi mà những hủ tục phong kiến ảnh hưởng đậm nét đến cách sống cũng như số phận con người. Ban đầu, chị ấp ủ ý tưởng viết tiểu thuyết, nhưng phát hiện ra rằng, không như thời đại thông tin ngày nay, người xưa rất kiệm lời, cách nói cũng không hoa mỹ. Chính sự bất lực trong ngôn ngữ đã khiến chị nảy ra ý tưởng kể chuyện qua hình ảnh. Độc đáo hơn khi đó lại là hình ảnh mường tượng lại của những nhân chứng, những người không xa lạ với nhân vật chính - cô gái không chồng mà chửa Lý An.

Lý An là con gái cả trong một gia đình có ông bố rất hà khắc và một bà mẹ lúc nào cũng mang cảm giác tội lỗi vì không sinh được quý tử cho chồng. Nhưng càng bị bố giam hãm, Lý An lại càng mơ tưởng đến những miền đất xa xôi, nơi cô có một thứ gì đó là của riêng mình, không bị làng xóm và người cha can thiệp. Và rồi khi cái tội tày đình của cô lộ ra, Lý An bị dân làng xét xử, gọt đầu bôi vôi, đứa con bị thả trôi sông. May thay, con trai cô được một chàng trai làng khác cứu sống và nuôi dạy khôn lớn. Sang tuổi 17, người con trai bắt đầu ngược dòng thời gian đi tìm những hình ảnh của mẹ còn sót lại qua hồi ức của 2 người anh em kết nghĩa với bố nuôi và sư thày nơi hai cha con đã nương nhờ cửa Phật một thời gian. Bộ phim kết thúc trong sự phân vân, đoán định của khán giả, bởi qua lời kể của từng nhân chứng, bức tranh cuộc sống của nhân vật Lý An và con trai dường như vẫn rất vô định, mơ hồ. 

Bộ phim có tên tiếng Anh là Bride of the Silence thể hiện qua lời kể khác nhau của các nhân vật, nên tác phẩm có đôi chút mâu thuẫn và khó hiểu. Các cảnh quay cũng không rõ nét, các nhân vật đều xa mờ. Đạo diễn không muốn cho người xem tiếp cận quá rõ với các nhân vật, bởi nó chỉ là hồi ức của những người còn sống. Tuy nhiên, có lẽ đó lại chính là cái tứ rất hay và rất mở để mỗi khán giả có thể tự chọn cái kết cho mình. 

Hẳn là tác giả của nó cũng đã nhiều lần đi tìm câu trả lời cho số phận cô gái hẩm hiu, không chồng mà chửa. Có thể cô ấy đã bị sóng gió cuộc đời đưa đẩy, trôi dạt, cũng có thể trở thành miếng mồi cho chính những vị chức sắc trong làng, có tiếng nói quyết định số phận của cô. Và biết đâu, cô gái ấy có thể được cứu sống, được sống cùng đứa con thơ. Nhiều giả thuyết cho một trường hợp, nhưng có một điều gần như chắc chắn, số phận người con gái ấy sẽ rất long đong, và người con của cô sẽ mãi mang trong mình một dấu hỏi về thân phận người mẹ.

Theo Ngôi Sao