Hạn hán đe dọa vựa lúa gạo Thái Lan

Thiếu nước đã không chỉ ảnh hưởng đến sản lượng lúa gạo của Thái Lan mà còn khiến nông dân nhiều nơi vào vụ mới muộn hơn một tháng so với kế hoạch. Tổng Giám đốc Vụ Thủy lợi Hoàng gia Thái Lan Chalit Damroengsak cho biết, thông thường có từ 3 đến 4 trận mưa lớn trong mùa mưa hằng năm vào thời điểm này, nhưng năm nay chưa có trận mưa nào. Trong khi đó, Cục trưởng Cục Phòng chống và Giảm nhẹ thiên tai Thái Lan Anucha Mokhaves lại dẫn chứng bằng những số liệu cụ thể: Tình trạng hạn hán đã xuất hiện ở 277 huyện thuộc 36 tỉnh khiến diện tích nông nghiệp bị thiệt hại lên tới 118.414ha, trong đó có có 3.431ha lúa nước. Chỉ trong 1 tháng, mức nước sông Mekong ở nhiều nơi trên đất Thái đã giảm tới 1,5m, như tại huyện Chiangkhong, Chiangrai chỉ còn 36cm. Cơ quan Khí tượng Thái Lan dự báo có mưa lớn trong vài tháng tới. Tuy nhiên, điều này lại gây rắc rối khác cho nông dân Thái Lan vì lũ quét có thể làm hỏng lúa đã gieo cấy.

Để đối phó với tình trạng trên, Chính phủ Thái Lan đã thành lập Trung tâm Chỉ huy chống hạn. Bên cạnh đó, Cục Phòng chống và Giảm nhẹ thiên tai Thái Lan cũng đã thành lập trung tâm chỉ huy ở các địa phương nhằm phối hợp công tác chống hạn tại các "điểm nóng". Hiện các trung tâm này đã kiểm soát được những nguồn nước chính để cấp nước theo "hạn ngạch" cho các hộ sử dụng nhằm tránh tình trạng lãng phí nước trong thời buổi khó khăn. Theo số liệu của Trung tâm Nghiên cứu nông nghiệp Kasikorn, đợt hạn hán nghiêm trọng đang diễn ra có thể gây thiệt hại khoảng 6 tỷ baht. Hạn hán cũng gây cháy rừng ở nhiều nơi, ảnh hưởng nặng nề đến ngành du lịch với con số thất thu ước 2 tỷ baht.

Song, liệu tình trạng mất mùa ở Thái Lan có ảnh hưởng đến giá gạo xuất khẩu trên thế giới hay không mới là điều khiến dư luận cũng như các chuyên gia kinh tế quan ngại. Phát ngôn viên của Cơ quan Lương thực quốc gia Philippines Rex Estoperes, nước nhập khẩu gạo nhiều nhất thế giới cho rằng, sản lượng gạo của Thái Lan sụt giảm có thể ảnh hưởng tới giá gạo thế giới. Tuy nhiên, ông Rex Estoperes cho hay điều đó "không tác động nhiều" tới nguồn cung gạo cho Philippines - quốc gia mỗi năm nhập khẩu khoảng 10% lượng gạo tiêu thụ nội địa từ 7 nước - vì nước đứng đầu mà Philippines nhập khẩu gạo là Việt Nam.

Sản lượng lúa gạo của Thái Lan đạt khoảng 20 triệu tấn/năm từ 2 đến 4 vụ lúa, trong đó 9 triệu tấn dành cho xuất khẩu, còn lại dùng trong nội địa. Mặc dù hạn hán không đe dọa gây nên tình trạng thiếu lương thực tại nước này do Chính phủ dự trữ đến 10% sản lượng lúa gạo hằng năm nhưng nguy cơ thiếu nước sẽ gây hạn hán kéo dài và khi nguồn nước dự trữ không được bổ sung và mức tiêu thụ nước tiếp tục gia tăng, ngành nông nghiệp Thái Lan sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Tình hình càng trở nên khó khăn hơn khi nông nghiệp Thái Lan tiêu thụ đến 70% nguồn nước, trong khi nước cho nhu cầu sinh hoạt dân cư chỉ chiếm 4%.