Giữ hòa bình để phát triển bền vững

Khai mạc hội nghị, Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev nhấn mạnh, việc tôn trọng luật pháp quốc tế là điều kiện cần thiết để duy trì hòa bình, an ninh quốc tế vì phát triển. NAM cần tiếp tục thúc đẩy các nguyên tắc như tôn trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, không can thiệp vào công việc nội bộ, không sử dụng, đe dọa sử dụng vũ lực, giải quyết hòa bình các tranh chấp… Được biết, Azerbaijan là thành viên chính thức kể từ năm 2011, sẽ đảm nhận chức Chủ tịch luân phiên NAM trong giai đoạn 2019-2022.

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Ngoại giao Venezuela (Chủ tịch luân phiên NAM) J.Montserrat nêu rõ, trong bối cảnh tình hình thế giới ngày càng phức tạp, các nguyên tắc Bandung (Indonesia, 1961), vốn được xem là nguồn gốc của Phong trào Không liên kết vẫn giữ nguyên giá trị. Trưởng đoàn Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Đình Quý khẳng định, để phát huy vai trò trong thời gian tới, NAM cần đi đầu trong việc thúc đẩy bảo đảm hòa bình và an ninh dựa trên Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế - đây là điều kiện tiên quyết cho sự phát triển bền vững. Mặt khác, để tránh các nguy cơ xung đột và chiến tranh, cần thúc đẩy giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, kiềm chế không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực.

Cùng với các nước ASEAN, Việt Nam luôn tuân thủ và nêu cao các nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế. Với vấn đề Biển Đông, Việt Nam kêu gọi các bên kiềm chế, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển 1982, tôn trọng các tiến trình ngoại giao, pháp lý, Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông, sớm đạt được bộ Quy tắc ràng buộc và có hiệu lực về ứng xử của các bên ở Biển Đông.

Xuyên suốt hội nghị, các thành viên của NAM tập trung thảo luận các biện pháp đối phó với những thách thức toàn cầu, khu vực, phát triển kinh tế, xã hội; tăng cường hòa bình, ổn định và an ninh quốc tế và khu vực; thúc đẩy hợp tác và phát triển giữa các nước thành viên; nêu cao vai trò của phong trào trên các diễn đàn quốc tế.

Hội nghị đã thông qua Văn kiện của Hội nghị Bộ trưởng, trong đó nêu rõ lập trường, nguyên tắc chung của NAM về các vấn đề toàn cầu, khu vực, ghi nhận những nỗ lực của ASEAN trong việc xây dựng Cộng đồng ASEAN, tăng cường vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực, kêu gọi giải quyết tranh chấp trên Biển Đông bằng các biện pháp hòa bình, phản đối các biện pháp trừng phạt đơn phương, kêu gọi chấm dứt cấm vận đối với Cuba, ủng hộ các quyền chính đáng của người Palestine… Bên cạnh đó, hội nghị cũng thông qua Tuyên bố Baku, Tuyên bố về vấn đề Palestine, Tuyên bố đặc biệt kỷ niệm 100 năm Ngày sinh của cố tổng thống Nam Phi Nelson Mandela.

Có thể thấy, Hội nghị Bộ trưởng lần thứ 18 của NAM diễn ra vào thời điểm hết sức quan trọng, khi thế giới có nhiều biến động, thách thức thì việc các quốc gia thành viên nhóm họp là vô cùng cần thiết. Chỉ hợp tác chặt chẽ, NAM mới có thể đóng vai trò chủ động và tích cực trong việc thúc đẩy thực hiện cam kết, thỏa thuận quốc tế; cải tổ hệ thống kinh tế và tài chính quốc tế, thúc đẩy phát triển bền vững.