Do ảnh hưởng từ dự án “treo”, hàng nghìn hộ dân sinh sống dọc mương Kẻ Khế, thuộc hai phường Đội Cấn và Kim Mã (quận Ba Đình) phải sống chung với ô nhiễm suốt 16 năm qua.
Mức độ ô nhiễm trầm trọng không chỉ ảnh hưởng đến đời sống, sinh hoạt của người dân mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ về sức khỏe.
Ô nhiễm nặng nề
Những ngày cuối tháng 7, phóng viên Báo Hànộimới đã đến khu vực, chứng kiến cảnh ô nhiễm khiến hàng nghìn người dân ở các ngõ 194, 210 phố Đội Cấn và ngõ 294 phố Kim Mã, dọc mương Kẻ Khế mới cảm nhận được nỗi khổ của người dân tại đây. Mới buổi sáng, không khí còn mát mẻ mà mùi hôi thối đã xông lên nồng nặc. Nhà nào nhà nấy phải đóng kín các cửa, chỉ mở khi ra vào. Khi bước vào nhà của một gia đình để trao đổi, phóng viên ghi nhận dù đã đóng kín cửa, vẫn thấy thoang thoảng mùi rác. Bà Nguyễn Thị Ngà ở ngõ 194 phố Đội Cấn lo lắng kể: "Ô nhiễm kéo dài khiến gia đình chúng tôi ai cũng bị bệnh đường hô hấp, người già thì khó thở, ho hắng quanh năm, trẻ nhỏ thì viêm mũi họng suốt". Cùng chung nỗi bức xúc ấy, ông Nguyễn Thế Thuận, sinh sống gần đó bày tỏ: "Rác lúc nào cũng ngập hai bên đường, những ngày mưa, rác trôi kín lối đi, nước đọng tràn vào nhà dân, vô cùng mất vệ sinh".
Đi dọc đoạn mương lộ thiên ngập rác, chúng tôi thấy có rất nhiều biển "Cấm đổ rác”, một vài trong số đó ghi rõ mức xử phạt để cảnh báo nhưng có vẻ như không mang lại hiệu quả. Người dân cho biết, chứng kiến nhiều người mang rác ra đây vứt, có người chở cả bao tải rác ra trút xuống lòng mương mà đành bất lực. Lòng mương bị thu hẹp bởi rác, phế thải, lối đi của dân cũng bị thu nhỏ, có chỗ chỉ vừa đủ một người đi.
Còn nhiều vướng mắc
Được biết, khu vực ô nhiễm nói trên thuộc Dự án cống hóa mương Kẻ Khế là một phần trong công trình mở đường Núi Trúc - Sơn Tây được thành phố phê duyệt từ năm 2008 do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông thành phố liên danh với các công ty: Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng Gia Long, Công ty cổ phần Tư vấn đầu tư và xây dựng công trình 1, Công ty cổ phần Đầu tư và Xây lắp 5 thực hiện. Dự án chậm tiến độ là do còn một số vấn đề liên quan đến công tác giải phóng, bàn giao mặt bằng. Tại Công văn số 1931/BC-BDA ngày 19-7-2024 về việc giải quyết vấn đề dư luận quan tâm do Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng quận Ba Đình Vũ Phi Hùng ký, tổng số phương án nhận bồi thường, hỗ trợ, tái định cư tại hai phường Đội Cấn, Kim Mã là 263 phương án với tổng số tiền được UBND quận phê duyệt là 331,5 tỷ đồng. Đến thời điểm này, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông thành phố đã chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ đối với 154 phương án với 243,2 tỷ đồng; trong đó có 74 phương án đã có quyết định phê duyệt nhưng các hộ dân chưa đồng thuận và nhận tiền.
Tìm hiểu thêm, chúng tôi được biết, vướng mắc lớn nhất là kiến nghị của các hộ dân về điều chỉnh chỉ giới đường đỏ kéo dài nhiều năm chưa được giải quyết dứt điểm, nguồn gốc đất phức tạp. Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng quận Ba Đình đang phối hợp với Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông thành phố, UBND hai phường Đội Cấn, Kim Mã đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng. Trước đó, ngày 3-11-2023, Sở Quy hoạch - Kiến trúc thành phố đã có Công văn số 5419/QHKT-HTKT+TTr về giải quyết kiến nghị của người dân liên quan đến chỉ giới đường đỏ dọc mương Kẻ Khế, Sở đề xuất giữ nguyên chỉ giới đường đỏ như dự án đã được phê duyệt. Ngày 17-11-2023, UBND thành phố có Công văn 13643/VP-ĐT thống nhất đề xuất của Sở Quy hoạch - Kiến trúc và chỉ đạo các ngành chức năng, UBND quận Ba Đình, UBND hai phường Đội Cấn, Kim Mã tuyên truyền, vận động người dân tuân thủ quy định pháp luật, đồng thuận chấp hành việc triển khai dự án để công trình sớm hoàn thành.
Trước tình trạng ô nhiễm môi trường nặng nề, Chủ tịch UBND phường Đội Cấn Ngô Thị Minh Hằng cho biết, UBND phường đang hợp với Công ty TNHH một thành viên Môi trường đô thị Hà Nội thu gom rác thải, đồng thời có văn bản đề nghị chủ đầu tư, các đơn vị liên quan thực hiện dựng hàng rào tôn cứng bao che toàn bộ phần đất các hộ dân đã bàn giao mặt bằng nhằm ngăn chặn nạn đổ rác, phế thải gây ô nhiễm. Chủ tịch UBND phường Kim Mã Vũ Đại Thắng trao đổi thêm: "Có thời điểm, hai phường và đơn vị chức năng phải di chuyển vài nghìn tấn rác. Nhưng do thi công dang dở, không có đường thoát nước nên hiện nay hễ mưa to là hàng trăm hộ dân phường Kim Mã dọc mương phải chịu cảnh ngập sâu và kéo dài".
Làm việc với phóng viên, Trưởng phòng Quản lý đô thị quận Ba Đình Đỗ Hà Thanh cung cấp Công văn số 1705/UBND-TNMT ngày 19-7-2024 của UBND quận gửi Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng quận; Công ty TNHH một thành viên Môi trường đô thị Hà Nội, UBND phường Đội Cấn, Kim Mã và Phòng Tài nguyên Môi trường quận về việc phối hợp giải quyết tình trạng ô nhiễm tại khu vực trên. Khi bài báo này ra mắt bạn đọc thì các đơn vị chức năng đã tiến hành thu gom vận chuyển rác, khu vực cơ bản thông thoáng. Tuy nhiên, người dân chưa hết lo lắng vì thực tế cho thấy chỉ được một thời gian là tình trạng trên lại tái diễn.
Dự án cống hóa mương Kẻ Khế đã kéo dài quá lâu và việc thi công chậm trễ đang ảnh hưởng nặng nề đến cuộc sống, sức khỏe người dân. Đề nghị các cơ quan chức năng, đơn vị có thẩm quyền phối hợp chặt chẽ, sớm tháo gỡ các vướng mắc, để dự án sớm hoàn thành, tạo thuận lợi cho sinh hoạt của người dân và bảo đảm mỹ quan đô thị.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.