Đồng bộ giải pháp để cấp đủ nước gieo cấy lúa xuân

87% diện tích có nước gieo cấy

Báo cáo tại buổi kiểm tra, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội Nguyễn Văn Quyến cho biết: Những năm gần đây, do lòng dẫn biến đổi, mực nước trên sông Đà, sông Hồng trong vụ xuân có xu hướng ngày càng hạ thấp. Các công trình lấy nước dọc sông Đà, sông Hồng trên địa bàn thành phố Hà Nội gặp rất nhiều khó khăn. Vụ xuân năm 2024, Hà Nội đã di chuyển Trạm bơm dã chiến Phù Sa sang vị trí khác để thi công công trình mới; quyết định hạ thấp mực nước bể hút công trình lấy nước mới tới 70cm so với công trình cũ; lắp đặt máy bơm dã chiến Trung Hà. Đây là 2 điểm khó khăn nhất, những năm trước phải phụ thuộc việc phát điện tăng cường.

Nghiêm túc thực hiện chỉ đạo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND thành phố, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội, ngay từ đầu tháng 10-2023, đã chỉ đạo các công ty thủy lợi kiểm tra, đánh giá công trình, xây dựng giải pháp chống hạn. Bên cạnh đó, Sở xây dựng phương án ứng phó với hạn hán, thiếu nước vụ xuân 2024; thông báo lịch lấy nước và thường xuyên tổ chức kiểm tra tiến độ đưa nước lên ruộng của các địa phương.

Các công ty thủy lợi đã nạo vét kênh mương, tu bổ công trình, lắp đặt các trạm bơm dã chiến, phối hợp chặt chẽ với các địa phương triển khai các nhiệm vụ trọng tâm phòng, chống hạn vụ xuân.

Nhờ triển khai đồng bộ các giải pháp nên tính đến ngày 19-2, các tổ chức thủy lợi thành phố đã cấp đủ nước cho 87% diện tích kế hoạch gieo cấy lúa xuân 2024. Nông dân xuống đồng làm đất được 72,9%, gieo cấy được 41,31% tổng diện tích.

Với năng lực công trình hiện có, 4 ngày tới, các tổ chức thủy lợi của Hà Nội sẽ cấp đủ nước cho 100% diện tích. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị, các quận, huyện, thị xã, nhất là Đông Anh, Mê Linh, Sóc Sơn… đẩy nhanh tiến độ gieo cấy; hướng dẫn người dân thực hiện sớm việc làm đất để giữ nước trên ruộng, gia cố bờ vùng, bờ thửa, bảo đảm chống thất thoát nước.

Sở cũng kiến nghị cơ quan chức năng chỉ đạo điều hành Nhà máy Thủy điện Hòa Bình phát điện thường xuyên, theo quy trình vận hành liên hồ, bảo đảm dòng chảy tối thiểu trên hệ thống sông Đà - sông Hồng, mực nước tại Trạm thủy văn Sơn Tây không thấp hơn 1m trong giai đoạn đổ ải và những đợt tưới dưỡng vụ xuân; tiếp tục quan tâm đầu tư các trạm bơm dã chiến: Liên Mạc (quận Bắc Từ Liêm), Hồng Vân (huyện Thường Tín), Bá Giang (huyện Đan Phượng)…

Tiếp tục các giải pháp đồng bộ

Phát biểu tại buổi làm việc tại trụ sở UBND huyện Ba Vì, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Hoàng Hiệp đánh giá, thành phố Hà Nội làm rất tốt công tác lấy nước với nhiều giải pháp bài bản và sáng tạo.

“Với kết quả này, Bộ yên tâm hơn, không phải chỉ đạo thành phố Hà Nội trong việc lấy nước gieo cấy vụ xuân từ năm 2025”, Thứ trưởng nhấn mạnh.

Để sử dụng hiệu quả nguồn nước, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp đề nghị Hà Nội đẩy nhanh tiến độ lấy nước lên ruộng, gieo cấy lúa xuân; tiếp tục vận hành tối đa công trình để trữ nước phục vụ giai đoạn tưới dưỡng… Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp giao Cục Thủy lợi phối hợp Tập đoàn Điện lực Việt Nam xây dựng kế hoạch phát điện tăng cường để bổ sung nguồn nước phục vụ các địa phương lấy nước sông trong giai đoạn tưới dưỡng.

“Hà Nội tiếp tục rà soát tất cả trạm bơm lấy nước ven sông, đầu tư xây dựng công trình lấy nước để giảm phụ thuộc nguồn nước điều tiết từ hồ thủy điện, trong đó ưu tiên đầu tư Trạm bơm Liên Mạc..." - ông Nguyễn Hoàng Hiệp nói.

Tiếp thu ý kiến, Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Mạnh Quyền cho biết, thành phố đã chỉ đạo các đơn vị, địa phương rà soát, chuyển đổi diện tích gieo cấy lúa đối với những vùng khó khăn về nguồn nước sang dịch vụ phục vụ đô thị; tập trung phát triển diện tích trồng lúa đối với vùng thuận lợi về nguồn nước và tiến tới xây dựng thương hiệu lúa gạo của Thủ đô.

Về giải pháp công trình, thành phố đã chỉ đạo các đơn vị liên quan rà soát quy hoạch, đề xuất đầu tư các trạm bơm lấy nước sông ở mức thấp, không phụ thuộc nguồn điều tiết từ hồ thủy điện. “Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn làm đầu mối trong việc tham mưu ngay việc đầu tư các công trình. Nếu để xảy ra thiếu nước phục vụ sản xuất nông nghiệp, trách nhiệm trước hết là Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Công ty thủy lợi nào để xảy ra thiếu nước thì phải chịu trách nhiệm trước UBND thành phố…”, Phó Chủ tịch UBND thành phố nhấn mạnh.

Theo Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Mạnh Quyền, thời gian qua, Hà Nội đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền trong lĩnh vực nông nghiệp cho các địa phương. Toàn bộ cơ chế, chính sách, kinh phí… đã phân cấp, ủy quyền cho các địa phương thì các địa phương chịu trách nhiệm thực hiện. Phó Chủ tịch UBND thành phố giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và sở, ngành liên quan tăng cường công tác kiểm tra, tham mưu UBND thành phố xử lý những đơn vị, địa phương không thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ được giao, trước mắt là việc chỉ đạo sản xuất vụ xuân, bảo đảm đủ nước gieo cấy cho 100% diện tích trong khung thời vụ…