Đổi tội danh hai bị cáo trong vụ án Bùi Văn Khen cố ý làm trái quy định

Xét thấy hành vi của hai bị cáo trong vụ án có dấu hiệu cấu thành tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng", Hội đồng xét xử đã quyết định đổi tội danh với hai bị cáo này.

Bản án sơ thẩm nhận định, hai bị cáo trong vụ án này gồm: Bùi Văn Khen (sinh năm 1958, nguyên Giám đốc Công ty cho thuê tài chính, BIDV) và Nguyễn Việt Hưng (sinh năm 1968, nguyên Trưởng phòng Khách hàng cá nhân, BIDV Chi nhánh Chương Dương) đã có hành vi cho Công ty Xi măng Lào Cai thuê tài chính bằng hình thức mua máy móc, thiết bị phục vụ Dự án xây dựng Thủy điện Nậm Giê.

Trong quá trình thực hiện, hai bị cáo đã làm trái các quy định của Nghị định số 16/2001/NĐ-CP ngày 2-5-2001 quy định về tổ chức và hoạt động của Công ty cho thuê tài chính. Khi ký Hợp đồng cho thuê tài sản, Công ty cho thuê tài chính không cam kết mua máy móc, thiết bị; không nắm giữ quyền sở hữu tài sản sau cho thuê bằng việc trực tiếp đứng tên ký hợp đồng, đăng ký quyền sở hữu tài sản tại cơ quan có thẩm quyền mà ủy quyền cho bên thuê là Công ty Xi măng Lào Cai mua, đăng ký quyền sở hữu; sau khi chi tiền mua tài sản không kiểm tra việc sử dụng tài sản, không đôn đốc việc thanh toán tiền thuê theo hợp đồng; khi bên thuê có vi phạm nghiêm trọng việc thực hiện hợp đồng đã không có biện pháp chấm dứt hợp đồng để thu hồi tài sản, dẫn đến hậu quả Công ty Xi măng Lào Cai bán, gán, cho thuê tài sản trái pháp luật, gây thiệt hại cho Công ty cho thuê tài chính tổng số tiền là hơn 11,3 tỷ đồng (tiền gốc) và 9,6 tỷ đồng (tiền lãi).

Tuy nhiên, Hội đồng xét xử xác định, hành vi thực hiện không đúng các quy định về hoạt động cho thuê tài chính của bị cáo Bùi Văn Khen không phải là nguyên nhân dẫn đến hậu quả thất thoát tài sản của Công ty cho thuê tài chính. Do vậy, bị cáo Khen không có dấu hiệu phạm tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” theo quy định tại Điều 165 - Bộ luật Hình sự năm 1999. Nhưng trong quá trình hoạt động cho thuê tài chính, bị cáo Bùi Văn Khen với chức vụ là Giám đốc đã không thực hiện đúng thỏa thuận ba bên, thanh toán tiền với bên cung ứng không thông qua đơn vị đầu mối là BIDV Lào Cai, dẫn đến không giám sát quản lý đối với tài sản cho thuê và không có biện pháp xử lý khi bên thuê tài chính vi phạm về thời gian thực hiện hợp đồng làm thất thoát tài sản cho thuê. Hội đồng xét xử cho rằng, hành vi của bị cáo Bùi Văn Khen có dấu hiệu cấu thành tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” quy định tại Điều 185, khoản 2 - Bộ luật Hình sự năm 1999.

Tại phiên tòa, bị cáo Nguyễn Việt Hưng thừa nhận có ký nháy vào bản hợp đồng cho thuê tài chính ngày 12-7-2007 và bản thỏa thuận ngày 14-7-2007 là chỉ về hình thức, thủ tục hành chính. Trong quá trình thực hiện hợp đồng cho thuê tài chính, với chức vụ Trưởng phòng Kinh doanh 2, bị cáo Nguyễn Việt Hưng có ký các chứng từ đề nghị thanh toán tiền mua tài sản với bên cung ứng. Như vậy, bị cáo Hưng đồng phạm với vai trò giúp sức cho bị cáo Khen.

Trên cơ sở những phân tích này, Hội đồng xét xử đã quyết định đổi tội danh với hai bị cáo từ tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” sang tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” và tuyên phạt bị cáo Bùi Văn Khen 5 năm tù, bị cáo Nguyễn Việt Hưng 30 tháng tù. Ngoài án phạt tù, Tòa còn tuyên buộc hai bị cáo phải liên đới bồi thường cho Công ty cho thuê tài chính 205 triệu đồng.

Bên cạnh đó, Hội đồng xét xử còn kiến nghị cơ quan điều tra xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự của các cá nhân tại BIDV Lào Cai có liên quan đến hoạt động cho thuê tài chính và hoạt động cho vay với Công ty Xi măng Lào Cai; đồng thời, kiến nghị xem xét trách nhiệm của những cá nhân khác liên quan đến việc mua bán các tài sản của Công ty cho thuê tài chính.