Đi trước một bước !

Nhiều nhà quản lý cho rằng, mức thuế sử dụng nhà, đất hiện nay, nhất là tại khu vực đô thị quá thấp, do vậy chưa có tác dụng điều tiết đối với quy mô diện tích, giá trị cụ thể của mỗi tài sản nhà, đất cũng như đối với những người sở hữu nhiều bất động sản nhưng không khai thác, sử dụng (các nhà đầu cơ)... Chưa kể các khoản thu về thuế nhà - đất hiện hành chưa bao gồm thuế đối với nhà và tài sản trên đất nên chưa có tác dụng điều chỉnh đối với các trường hợp mua, sở hữu nhiều căn hộ chung cư để kiếm lợi. Do vậy, việc xây dựng luật thuế mới là rất cần thiết.

Khoan nói chuyện "bong bóng nhà đất" kéo theo các hệ lụy đang là vấn đề nóng bỏng với nhiều đô thị, trong đó có Hà Nội- cần gấp những chế tài hạn chế - thì những quy định về thuế nhà đất hiện hành cũng đã lạc hậu, không thể không thay đổi. Mức nộp thuế sử dụng 1m2 đất đô thị ở vị trí được coi là đắc địa, hiện tại chỉ khoảng 40.000 đồng/m2/năm. Trong khi đó, giá cho thuê nhà, đất tại khu vực này vào khoảng 25-30 USD/m2/tháng, tương đương gần 5 triệu đồng/m2/năm. Đây là một nghịch lý. Trả lời báo giới gần đây, GS-TS Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng một vấn đề rất cần được xem xét khi thiết kế biểu thuế là nhà ở đang được sử dụng vào mục đích sinh lợi.

Điều này không phải không có lý, bởi lẽ không ai bỏ ra mấy trăm triệu đồng, thậm chí cả tỷ đồng để mua nhà trên các phố Hàng Đào, Hàng Ngang, Hàng Bông, Hàng Gai (Hà Nội) chỉ để ở. Chắc ở đây không thể hơn các khu phố mới của Hà Nội. Đất ở các phố trung tâm (hàng phố) cốt để sử dụng mặt tiền vào buôn bán và dù giá cao ngất ngưởng nhưng chỉ sau vài năm người ta có thể hoàn vốn thì tại sao không làm người dân hàng phố. Lợi nhuận để hoàn vốn đó không phải do công năng để ở. Thế nên, khung thuế giữa nhà ở với nhà sử dụng vào mục đích thương mại phải khác nhau.

Thêm nữa, theo một số chuyên gia, hiện nay Nhà nước vẫn thu thuế bất động sản theo thuế đất nông nghiệp với giá quá thấp. Và nếu chính sách thuế mới được áp dụng thì những người có ngôi nhà dưới 600 triệu đồng sẽ không chịu áp lực và thêm gánh nặng về thuế. Còn đối với những người sở hữu nhiều đất đai do trước đây mua "rẻ như cho" sẽ phải tính toán, giảm bớt đầu cơ. Và như vậy, cũng có nghĩa là người có thu nhập vừa phải có thêm cơ hội thực hiện giấc mơ có được mảnh đất để ở.

Chính sách thuế nào khi ra đời cũng có người lách thuế, do vậy, vấn đề là các nhà làm luật cần định rõ đối tượng chịu sự chi phối của luật để đưa ra quy định cụ thể, rõ ràng và có thể cần đi trước một bước. Quyền định thuế suất phải tập trung vào luật, hạn chế tối đa những trường hợp định thuế suất bằng các văn bản dưới luật để tránh hệ lụy.