Đề xuất điều chỉnh 8 chỉ tiêu sử dụng đất quốc gia

Trình bày tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy cho biết: Qua 3 năm thực hiện, Quy hoạch sử dụng đất quốc gia đã phát huy hiệu quả tích cực, đáp ứng các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của các địa phương và cả nước.

Tuy nhiên, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, thiên tai, kết hợp với các tác động tiêu cực từ tình hình biến động kinh tế, chính trị thế giới, việc phát triển các ngành, lĩnh vực còn gặp nhiều khó khăn nên việc chuyển dịch đất đai để thực hiện các dự án phát triển một số ngành, lĩnh vực chưa đáp ứng được yêu cầu; việc chuẩn bị đầu tư và bố trí nguồn lực để thực hiện quy hoạch còn hạn chế. Việc thực hiện chỉ tiêu sử dụng một số loại đất có sự không đồng đều giữa các địa phương, mặc dù đã được phân bổ điều chỉnh, bổ sung nhưng vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế.

Từ cơ sở chính trị, căn cứ pháp lý và tình hình thực tiễn, việc Chính phủ trình Quốc hội quyết định chủ trương điều chỉnh Quy hoạch sử dụng đất quốc gia tại kỳ họp thứ tám, Quốc hội khóa XV là rất cần thiết để có đủ thời gian tổ chức lập, thẩm định, trình Quốc hội xem xét, thông qua vào kỳ họp thường lệ cuối năm 2025, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của đất nước.

Theo quy định của Luật Đất đai năm 2024, Chính phủ sẽ trình Quốc hội điều chỉnh Quy hoạch sử dụng đất quốc gia với các nội dung chủ yếu bao gồm: Điều chỉnh 8 chỉ tiêu sử dụng đất gồm nhóm đất nông nghiệp (trong đó có các loại đất: Đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất là rừng tự nhiên); nhóm đất phi nông nghiệp (trong đó có các loại đất: Đất quốc phòng, đất an ninh); không trình Quốc hội phê duyệt Kế hoạch sử dụng đất quốc gia.

Việc tính toán, xác định 8 chỉ tiêu trong Quy hoạch sử dụng đất quốc gia điều chỉnh lần này cần phải tiến hành rà soát kỹ lưỡng, cân đối các chỉ tiêu sử dụng đất của các ngành, lĩnh vực và các địa phương; trong đó, ưu tiên bố trí quỹ đất sử dụng cho mục đích quốc phòng, an ninh, giữ ổn định quỹ đất trồng lúa để bảo đảm an ninh lương thực quốc gia, quản lý chặt chẽ đất rừng, duy trì độ che phủ rừng để góp phần bảo vệ môi trường sinh thái, ứng phó với biến đổi khí hậu và thực hiện mục tiêu phát triển bền vững.

Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh đề nghị, Chính phủ đánh giá tác động của chính sách, pháp luật đến việc thực hiện các chỉ tiêu sử dụng đất; tiếp tục rà soát, làm rõ nguyên nhân đề xuất điều chỉnh các chỉ tiêu quy hoạch sử dụng đất, bảo đảm sát với nhu cầu thực tiễn.

Bên cạnh đó, cần rà soát, bổ sung cập nhật số liệu để tăng tính chính xác và thuyết phục, làm rõ các tác động của phương án điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến quá trình đô thị hóa và phát triển hạ tầng; rà soát kỹ lưỡng nhu cầu sử dụng đất của địa phương và có phương án phân bổ phù hợp.

Đồng thời, lưu ý quá trình lập, điều chỉnh quy hoạch cần bảo đảm các định hướng chiến lược trong việc giữ diện tích đất trồng lúa, độ che phủ rừng, quan tâm bố trí đất ở, đất sản xuất cho đồng bào dân tộc thiểu số, đất để phục vụ ứng phó với biến đổi khí hậu như hiện tượng sạt lở, ngập úng, bồi lấp…

Đối với Nghị quyết về chủ trương điều chỉnh Quy hoạch, Ủy ban Kinh tế nhận thấy, đây mới là bước Quốc hội cho chủ trương điều chỉnh Quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, trên cơ sở đó, Chính phủ sẽ lập điều chỉnh Quy hoạch trình Quốc hội xem xét, thông qua vào kỳ họp cuối năm 2025.

Ủy ban Kinh tế tán thành với đề nghị của Chính phủ về việc thể hiện chủ trương này trong Nghị quyết kỳ họp thứ tám Quốc hội khóa XV. Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị Chính phủ khẩn trương lập điều chỉnh Quy hoạch trình Quốc hội tại kỳ họp tháng 5-2025 - ông Vũ Hồng Thanh nói.