Đề xuất 7 nhóm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hồ Chí Minh

Ưu tiên áp dụng Nghị quyết

Trình bày tờ trình tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, dự thảo Nghị quyết bao gồm 12 điều, quy định thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hồ Chí Minh về quản lý đầu tư; tài chính, ngân sách nhà nước; quản lý đô thị và tài nguyên môi trường; ngành, nghề ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược vào thành phố; quản lý khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo; tổ chức bộ máy của chính quyền thành phố và thành phố Thủ Đức.

Tại dự thảo Nghị quyết này, Chính phủ trình thí điểm 7 nhóm cơ chế, chính sách đặc thù và hơn 40 chính sách cụ thể, trong đó một số chính sách quy định tại Nghị quyết số 54/2017/QH14 của Quốc hội đã cho phép các địa phương khác áp dụng thí điểm.

Dự thảo cũng quy định HĐND thành phố quyết định dự toán, phân bổ ngân sách thành phố bảo đảm phù hợp với các định hướng cơ cấu lại ngân sách, phát triển kinh tế - xã hội và các lĩnh vực quan trọng theo quy định của Quốc hội và Chính phủ; quy định thành phố được tăng tổng mức dư nợ vay không vượt quá 120% số thu ngân sách thành phố được hưởng theo phân cấp…

Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội xem xét, cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết để xem xét thông qua tại kỳ họp thứ năm, Quốc hội khóa XV theo quy trình thủ tục rút gọn, thông qua tại một kỳ họp.

Báo cáo thẩm tra dự thảo Nghị quyết, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Vũ Thị Lưu Mai cho biết, Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách đề nghị cần đánh giá tác động cụ thể cả về mặt tích cực và cả những khó khăn, thách thức, những tác động không thuận khi triển khai; chi tiết hơn về kết quả đầu ra, nhất là các chính sách tác động đến thu chi ngân sách nhà nước và nguồn lực thực hiện.

Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách cho rằng, việc ban hành Nghị quyết cần lưu ý một số quan điểm và nguyên tắc các quy định cần tháo gỡ kịp thời vướng mắc về thể chế đang cản trở phát triển, phát huy tiềm năng, khắc phục “sức ỳ” trong thực hiện các định hướng thời gian qua, song tuyệt đối không lợi dụng việc xây dựng pháp luật để hợp thức hóa sai phạm. Đồng thời chính sách mới cần “mang tính đột phá”, “vượt trội”, song cũng cần khả thi, có trọng tâm, không dàn trải; tránh lợi dụng chính sách gây thất thoát, lãng phí…

Kiểm soát, quản lý quá trình thí điểm

Phát biểu ý kiến chỉ đạo, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, việc thí điểm sẽ khác với luật định ở chỗ phải có không gian, thời gian, địa điểm cụ thể, thử nghiệm phải có kiểm soát, có quản lý. Do đó, đề nghị các cơ quan tiếp tục nghiên cứu với tinh thần trên để hoàn thiện.

Về các chính sách cụ thể, Chủ tịch Quốc hội cho biết, đối với chính sách kế thừa từ Nghị quyết số 54/2017/QH14 cơ bản đã có đầy đủ cơ sở chính trị, căn cứ pháp lý và điều kiện thực tiễn áp dụng. Đối với những chính sách mới, Quốc hội đã cho phép áp dụng ở một số địa phương, cơ bản nhận được sự thống nhất cao. Ngoài ra, còn khoảng 6 chính sách dự kiến sẽ quy định trong các luật sửa đổi tới đây thì đề xuất cho thành phố áp dụng trước. “Quá trình thành phố tổ chức thực hiện cũng là cơ sở thực tiễn để khi Chính phủ xây dựng các văn bản hướng dẫn thi hành có mô hình, có mẫu để đánh giá, tạo thuận lợi trong quá trình tổ chức thực hiện”, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nói.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi cho rằng, nếu dự thảo Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hồ Chí Minh được thông qua, thành phố sẽ cần chuẩn bị rất nhiều điều kiện để có thể đáp ứng được việc triển khai Nghị quyết này trong thực tế. Thành phố sẽ có kế hoạch giám sát, kế hoạch củng cố bộ máy nhân lực… để chuẩn bị cho việc triển khai thực hiện.

Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản tán thành sự cần thiết, thống nhất trình Quốc hội dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hồ Chí Minh.

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu, tiếp thu ý kiến để hoàn thiện dự thảo Nghị quyết. Với các nội dung nhất định, Đảng đoàn Quốc hội sẽ báo cáo Bộ Chính trị xem xét, cho ý kiến.