Để giá không... nhảy múa

Khác hẳn những lần tăng lương trước, dư luận năm nay bình lặng trước đợt tăng lương này. Có lẽ là vì năm nay không còn cảnh giá cả "đi trước, đón đầu" tăng lương nữa. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 4 tăng 0,14% so với tháng 3, mức tăng thấp nhất trong vòng một năm qua. Sau khi chứng kiến chỉ số tiêu dùng quý I tăng cao, bước vào tháng 4, những dự đoán cũng hết sức thận trọng với mức tăng 0,3% đến 0,5%. Thế nên, CPI tháng 4 khiến nhiều người ngỡ ngàng. Đó là kết quả của hàng loạt biện pháp mạnh từ Chính phủ, các bộ, ngành xuống các địa phương. Chính phủ đã ra hàng loạt biện pháp hợp lý hóa thị trường tài chính, chỉ đạo các bộ tiến hành kiểm tra thực hiện quy định về giá. Giữa tháng 4, Bộ Tài chính công bố xử phạt 11 doanh nghiệp vi phạm quy định pháp luật về giá và thuế. Quyết định 900 của Bộ Tài chính ra trong tháng này huy động nhiều đơn vị trong ngành tiến hành các cuộc kiểm tra tương tự trên diện rộng cũng có nhiều tác dụng. Các tuyên bố bảo đảm giữ ổn định giá các mặt hàng thiết yếu ngay từ cuối quý I vô hình trung cũng góp phần tạo dựng tâm lý "ngại tăng giá" trên thị trường. Mặt khác, đó còn là nhờ công tác tuyên truyền được làm tốt.

Không có những dòng tít giật "đùng đùng" trên trang nhất các tờ báo như những năm trước. Có người bảo, báo chí "bớt nói tăng giá" đã góp phần làm cho giá không "sốt". Bởi thị trường vốn có tâm lý "a dua", "té nước theo mưa", chỉ cần nghe hàng bên tăng giá (chẳng cần biết đúng hay sai), thì hàng này cũng phải tăng theo. Một tờ báo khảo sát giá ở chợ A, thấy giá cả tăng đôi chút, tít giật ngay "giá cả leo thang". Bà con đọc báo, tức thì tăng giá, người mua thắc mắc thì sẵn cớ đây: "Bác cứ đọc báo thì biết, lương tăng giá tăng khắp trên báo kia kìa". Cứ thế mà thành phong trào, giá tăng từ mặt hàng này tới mặt hàng kia, từ chợ này tới chợ nọ, từ thành thị tới nông thôn… Nhiều năm qua, chúng ta đã thấm thía những hệ lụy không đáng có này.

Tuy nhiên, ngay cả như vậy, lần tăng lương này cũng giúp vỡ ra một điều. Cần có những biện pháp hiệu quả để ngăn chặn giá cả "té nước theo mưa", vấn đề là chúng ta vận dụng thế nào, thực hiện đến đâu mà thôi.

Trước đây, giá cả thường "nhảy múa" trước và sau thời điểm tăng lương. Năm nay, trước thời điểm tăng lương, giá cả đã êm ả như vậy. Nhưng thời điểm lương tăng mới được mấy ngày, chúng ta còn một nửa quãng đường để kiểm chứng liệu giá cả có tiếp tục được kiềm tỏa hay không. Biện pháp hiệu quả đã được chứng minh trên thực tế vừa qua, vấn đề còn lại trông chờ ở năng lực duy trì và vận dụng của những người "đứng mũi chịu sào".