Đề án cấp thẻ hành nghề cho nghệ sĩ, người mẫu: Vẫn nhiều băn khoăn

Dự thảo đề án quy định rõ, đối tượng được cấp thẻ hành nghề là những nghệ sĩ được phong tặng danh hiệu, nghệ sĩ đang làm việc tại các đơn vị nghệ thuật công lập, ngoài công lập; nghệ sĩ đã được cấp bằng tốt nghiệp về nghệ thuật tại các cơ sở đào tạo nghệ thuật; cá nhân đã đoạt giải tại các cuộc thi nghệ thuật, thi người đẹp, người mẫu trong nước và quốc tế; cá nhân đang học tập trong các cơ sở đào tạo về nghệ thuật; cá nhân đang hoạt động tự do, có khả năng chuyên môn và nhu cầu tham gia hoạt động biểu diễn, trình diễn thời trang… Người muốn được cấp thẻ phải làm hồ sơ theo mẫu và có đơn đăng ký xin được cấp thẻ. Thẻ hành nghề có giá trị không thời hạn, được sử dụng trên phạm vi toàn quốc. Thẻ sẽ bị thu hồi có thời hạn 6 tháng, 12 tháng, 24 tháng nếu nghệ sĩ, người mẫu bị xử phạt vi phạm hành chính do sử dụng bản ghi âm để thay cho giọng hát thật, do hóa trang, do có hành vi không phù hợp với thuần phong mỹ tục của người Việt, ảnh hưởng xấu đến quan hệ đối ngoại; bị xử phạt vi phạm lần thứ hai, là bị can trong một vụ án hình sự hoặc bị tòa tuyên có tội trong một vụ án hình sự… Người bị thu hồi thẻ có thời hạn quá 3 lần hoặc bị tòa tuyên án có tội trong một vụ án hình sự sẽ không được cấp lại thẻ. Việc làm đơn, cấp thẻ không phải qua hội đồng chuyên môn thẩm định, mà căn cứ trên ý kiến đánh giá về khả năng chuyên môn của các cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực NTBD. Việc cấp thẻ hành nghề cho ca sĩ, người mẫu sẽ được thực hiện trong năm 2014, đến năm 2016 sẽ cơ bản hoàn thành cấp thẻ hành nghề cho các cá nhân.

Cục trưởng Cục NTBD Nguyễn Đăng Chương cho biết: Dự thảo đề án được xây dựng trên cơ sở lấy ý kiến đóng góp của các cơ quan quản lý, nhà nghiên cứu, các nghệ sĩ, các đơn vị tổ chức biểu diễn… Kết quả thăm dò cho thấy, 83% số người được hỏi đồng ý với các nội dung của dự thảo. Với những quy định như trên, có thể thấy thẻ hành nghề sẽ là công cụ để quản lý nhà nước đối với người tham gia biểu diễn nghệ thuật, chứ không phải là sự công nhận về khả năng chuyên môn của nghệ sĩ, người mẫu. Ở một khía cạnh nào đó, dự thảo đề án đã đề cập đến trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước, tạo hành lang thông thoáng cho nghệ sĩ hoạt động, cống hiến tài năng…

Mặc dù vậy, dưới góc nhìn của các phóng viên theo dõi lĩnh vực văn hóa, văn nghệ của các cơ quan thông tấn, báo chí - những người đồng hành cùng nhiều hoạt động biểu diễn nghệ thuật đã chỉ ra không ít "kẽ hở" trong dự thảo đề án đặc thù này. Nhiều phóng viên cho rằng, thẻ hành nghề vô thời hạn là không hợp lý vì có người theo nghề cả đời, có người tham gia một thời gian sẽ chuyển sang lĩnh vực khác. Đề án cũng chưa quy định rõ hành vi vi phạm thuần phong mỹ tục sẽ bị thu hồi thẻ là hành vi trên sân khấu hay ngoài đời sống. Đối tượng được cấp thẻ theo dự thảo đề án dễ khiến dư luận hiểu lầm học sinh đang theo học các trường đào tạo nghệ thuật chưa đủ 18 tuổi cũng được cấp thẻ. Dự thảo đề án cũng đã quy định rất rõ trách nhiệm, nghĩa vụ của cá nhân nghệ sĩ, người mẫu khi được cấp thẻ nhưng lại chưa có nội dung nào đề cập tới trách nhiệm của cơ quan cấp thẻ… Ý kiến đóng góp của phóng viên các cơ quan thông tấn, báo chí được Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL Hồ Anh Tuấn đánh giá là chính xác, khách quan, có tinh thần xây dựng. "Bộ sẽ tiếp thu những ý kiến này để bổ sung, giúp đề án có tính khả thi khi ban hành" - Thứ trưởng Hoàng Anh Tuấn khẳng định.