Dấu ấn lịch sử

Quan hệ giữa Nhật Bản với Việt Nam đã được hình thành từ lâu đời với những hoạt động giao thương và giao lưu văn hóa cách đây nhiều thế kỷ. Kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức vào năm 1973, mối quan hệ song phương ngày càng phát triển nhanh chóng trên nhiều lĩnh vực. Từng bước chuyển sang giai đoạn mới về chất, đi vào chiều sâu, những hợp tác về chính trị, kinh tế, văn hóa giữa hai bên không ngừng được mở rộng và hình thành khuôn khổ ở tầm vĩ mô.

Đến năm 2009, với Tuyên bố chung về "Quan hệ đối tác chiến lược vì hòa bình và phồn vinh ở Châu Á", Nhật Bản đã trở thành quốc gia đầu tiên trong nhóm 7 nước công nghiệp phát triển (G7) thiết lập quan hệ đối tác chiến lược với Việt Nam. Đến năm 2014, lãnh đạo hai nước đã nhất trí nâng cấp quan hệ Việt Nam - Nhật Bản lên tầm cao mới là “Quan hệ Đối tác chiến lược sâu rộng vì hòa bình và phồn vinh ở Châu Á”.

Hơn 4 thập kỷ song hành, Nhật Bản luôn ủng hộ đường lối đổi mới, mở cửa của Việt Nam và hỗ trợ Việt Nam trong tiến trình hội nhập vào khu vực và thế giới. Ngược lại, trên tinh thần một đối tác tin cậy và chân thành, Việt Nam luôn ủng hộ Nhật Bản trên trường quốc tế mà điển hình là làm thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc mở rộng. Về kinh tế, Nhật Bản hiện là đối tác quan trọng hàng đầu của Việt Nam. Kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa giữa hai nước 10 năm trở lại đây luôn đạt mức tăng trưởng trung bình 13,9%/năm. Nếu như năm 2006, kim ngạch thương mại hai chiều đạt 9,93 tỷ USD thì tới nay đã tăng gấp 3 lần. Riêng trong năm 2016, xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường Nhật Bản đạt gần 14,68 tỷ USD - chỉ sau Mỹ.

Cùng với đó, tính đến hết tháng 12-2016, các nhà đầu tư Nhật Bản đã đầu tư vào Việt Nam 3.280 dự án với tổng số vốn đăng ký đạt 42,05 tỷ USD, chiếm 14,3% tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam, là quốc gia xếp thứ hai trong số 116 quốc gia và vùng lãnh thổ có dự án đầu tư tại Việt Nam. Xứ sở hoa anh đào còn là nhà tài trợ hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) lớn nhất cho Việt Nam, chiếm khoảng 30% tổng cam kết ODA của cộng đồng quốc tế. Năm 2011, khi thảm họa động đất và sóng thần dữ dội xảy ra tại Nhật Bản, chỉ trong vòng 3 tháng, có tới 442 lượt tổ chức, cá nhân Việt Nam đã ủng hộ nhân dân nước bạn hơn 161 tỷ đồng (tương đương 7,783 triệu USD).

Vì vậy, chuyến thăm Việt Nam đầu tiên của Nhà vua Nhật Bản và Hoàng hậu sau 44 năm hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao sẽ là cột mốc quan trọng đánh dấu sự trưởng thành của quan hệ hai nước. Trong bối cảnh tình hữu nghị giữa Việt Nam và Nhật Bản ngày càng thân thiết và có độ tin cậy cao, chuyến thăm là minh chứng cho sự phát triển quan hệ giữa hai nước và tiếp tục đưa mối quan hệ quý báu này lên một tầm cao mới.