Đập thủy điện Sepien Senamnoi và sức hút đầu tư vào Lào

Được rót vốn đầu tư 1,02 tỷ USD, công trình thủy điện Sepien Senamnoi do Công ty Năng lượng Sepien Senamnoi (PNPC) xây dựng và quản lý. Đây là dự án hợp tác giữa các công ty đa quốc gia gồm Ratchaburi Electricity Generating Holding của Thái Lan, SK Engineering & Construction và Korea Western Power của Hàn Quốc, và Lao Holding State Enterprise của Lào. Dự án được phát triển trên mảnh đất rộng 238ha tại cao nguyên Bolaven, cách thủ đô Viêng Chăn của Lào khoảng 550km về phía Đông Nam.

Sepien Senamnoi là tên gọi chung cho cụm đập thủy điện trong dự án chạy dọc sông Mekong và đập bị vỡ có tên gọi là “đập phụ D”, một phần trong hệ thống 2 đập chính và 5 đập phụ. Dự án cũng bao gồm hồ chứa nước trên sông Xe Namnoy, với khả năng tích trữ khoảng 1,043 tỷ mét khối nước.

Theo dự kiến, sau khi hoàn thiện và đi vào hoạt động năm 2019, công trình thủy điện Sepien Senamnoi sẽ có công suất 410MW và có thể sản xuất khối lượng điện vào khoảng 1.860 Gigawatt giờ mỗi năm. PNPC dự tính, dự án thủy điện Sepien Senamnoi sẽ xuất khẩu 90% lượng điện sản xuất sang Thái Lan dựa trên thỏa thuận mua bán điện 27 năm và 10% còn lại được hòa vào mạng lưới điện địa phương.

Đây cũng là dự án xây dựng - vận hành - chuyển giao (BOT) đầu tiên được các tập đoàn Hàn Quốc tiến hành tại Lào. Quá trình nghiên cứu tính khả thi được hoàn thành vào tháng 11-2008. Công trình khởi công từ tháng 2-2013 và dự kiến đưa vào vận hành thương mại vào đầu năm 2019.

Việc xây dựng công trình thủy điện ở Lào chủ yếu phục vụ mục đích xuất khẩu năng lượng. Theo số liệu của Ngân hàng Thế giới, ngành kinh tế dựa trên tài nguyên thiên nhiên như thủy điện, khai khoáng và rừng vẫn đóng góp 1/3 cho tăng trưởng của Lào. Với tham vọng trở thành "nguồn năng lượng của châu Á", Lào đã đẩy mạnh phát triển các dự án thủy điện trong những năm qua.

Năng lực sản xuất điện của Lào hiện vào khoảng 6.000MW và nước này đặt mục tiêu tăng lên 14.000MW vào năm 2020. Thái Lan hiện là khách hàng chính của Lào nhưng Lào cũng hướng đến xuất khẩu điện sang các nước khác, bao gồm các nước ở lục địa Đông Nam Á.

Hiện Lào đang vận hành 42 nhà máy điện trên toàn quốc, trong đó có 39 nhà máy thủy điện. Tổng cộng 53 nhà máy thủy điện đang được xây dựng hoặc đã được lên kế hoạch, cùng với hơn 90 nhà máy thủy điện khác sẽ được xây dựng trong những năm tới. Thủy điện đã biến Lào trở thành điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư nước ngoài với khoảng 6,6 tỷ USD kể từ năm 1986, chiếm khoảng 33,4% tổng đầu tư nước ngoài mà Lào thu hút.