Đảng cầm quyền Nhật Bản có Chủ tịch mới: Niềm tin về sự thay đổi

Vượt qua đối thủ trực tiếp là Bộ trưởng An ninh kinh tế Sanae Takachi trong vòng bỏ phiếu thứ hai với 21 phiếu chênh lệch, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Ishiba Shigeru (67 tuổi) đã được bầu làm Chủ tịch LDP cầm quyền tại Nhật Bản. LDP đã điều hành bộ máy chính quyền nước này gần như liên tục kể từ khi được thành lập vào năm 1955 nhờ việc luôn chiếm được thế đa số tại Quốc hội. Đây cũng là yếu tố bảo đảm tân Chủ tịch LDP Ishiba Shigeru sẽ trở thành Thủ tướng Nhật Bản tiếp theo trong phiên họp bất thường của Quốc hội nước này vào ngày 1-10 tới.

Thành công của ông Ishiba Shigeru thu hút nhiều sự quan tâm, bởi chính trị gia kỳ cựu này thuộc cánh tiến bộ của LDP vốn theo đường lối bảo thủ. Thời gian tới, ông sẽ phải ưu tiên đổi mới LDP để khôi phục niềm tin của công chúng sau hàng loạt bê bối. Đây là nhiệm vụ cấp bách nhưng tiềm ẩn nhiều khó khăn trong bối cảnh nội bộ LDP vẫn chia rẽ - là thực trạng đã thể hiện rõ nét trong cuộc đua vào ghế chủ tịch với số lượng ứng cử viên cao chưa từng thấy. Dù vậy, nỗ lực này cũng có cơ hội thành công, khi những khảo sát mới nhất vẫn chỉ ra thực tế là trong số các đảng chính trị tại Nhật Bản, LDP tiếp tục nhận được sự ủng hộ cao nhất từ phía người dân.

Kỹ năng lãnh đạo của ông Ishiba Shigeru sẽ đón thử thách từ thực trạng tăng trưởng kinh tế đất nước vẫn lung lay và chi phí gia tăng, tiếp tục ảnh hưởng đến các hộ gia đình. Chính trị gia này từng cam kết ưu tiên các nỗ lực đưa Nhật Bản "hoàn toàn thoát khỏi" tình trạng lạm phát cao thông qua các biện pháp kích thích tiêu dùng như "tăng tiền lương thực tế", tương tự như cách tiếp cận của chính quyền Thủ tướng Kishida Fumio. Ông cũng kỳ vọng có thể dẫn dắt Nhật Bản giảm sự phụ thuộc vào năng lượng hạt nhân để ủng hộ năng lượng tái tạo...

Có một điểm gây chú ý lớn trong đường hướng chính trị của tân Chủ tịch LDP Ishiba Shigeru nằm ở lĩnh vực đối ngoại, đó là việc ông ủng hộ ý tưởng thành lập một khối an ninh tương tự Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) ở châu Á để ngăn chặn các mối đe dọa. Tuy nhiên, các ý kiến phân tích đều cho rằng, không dễ thúc đẩy ý tưởng thành lập “NATO châu Á” và có thể sẽ đặt Nhật Bản vào thế khó, bởi đây là quan điểm không nhận được sự ủng hộ của đồng minh Mỹ, lại vấp phải phản ứng gay gắt của các nước trong khu vực. Về quan hệ với nước Nga, ông Ishiba Shigeru cũng có thể đối mặt với “đá tảng” khi là người ủng hộ Ukraine gia nhập NATO với niềm tin rằng, tư cách thành viên của Kiev trong liên minh sẽ ngăn chặn xung đột với Nga.

Tuy nhiên, giới chuyên gia vẫn tin rằng, trong ngắn hạn sẽ chưa có thay đổi đáng kể nào. Theo đó, chính quyền mới của Nhật Bản sẽ tiếp tục chủ động tìm kiếm sự hợp tác quốc phòng với Hàn Quốc và Australia, đồng thời thúc đẩy hợp tác an ninh với các quốc gia châu Âu. Đối với Nga, Tokyo chưa thay đổi ngay các chính sách đối ngoại liên quan, tức là sẽ tiếp tục ủng hộ việc duy trì các biện pháp trừng phạt chống lại Mátxcơva và hỗ trợ Kiev.

Với bối cảnh hiện nay, chắc chắn Chủ tịch LDP Ishiba Shigeru sẽ tốn không ít công sức để đưa đảng của mình cũng như đất nước Mặt trời mọc vượt qua những rào cản cố hữu tiến về phía trước. Đây là thử thách lớn nhưng cũng là cơ hội để nhà lãnh đạo mới khẳng định uy tín và khả năng lãnh đạo trong lần đầu tiên ngồi vào "ghế nóng" Thủ tướng Nhật Bản.