(HNM) - Một dự thảo hướng dẫn kiện toàn công tác quản lý và thực hiện nếp sống văn minh tại di tích vừa được ngành văn hóa hoàn thành và đang trưng cầu ý kiến, nhằm đưa ra một văn bản pháp lý "đủ mạnh" cứu nguy cho di tích đang trong tình trạng quản lý "năm bè bảy mối".
Nói vậy là bởi theo các "hành lang pháp lý", di tích, nhất là những di tích đã được xếp hạng, được rất nhiều cấp ngành văn hóa, chính quyền địa phương, đoàn thể, cộng đồng dân cư sở tại tham gia quản lý, quan tâm bảo tồn, phát huy giá trị. Của đáng tội, khi di tích yên ấm, lành lặn thì tất cả cùng… vui! Nhưng nhỡ mà mất trộm cổ vật, hiện vật trong chùa, hay đình bị tự ý sửa chữa, đền bị trùng tu sai làm biến dạng, hoặc "bà hỏa" đột nhiên ghé thăm…, thì trước tổn thất không bù đắp nổi, trách nhiệm lại bị đưa qua đẩy lại giữa các ngành, các cấp đến hoa cả mắt. Rồi té ra là cùng quản đấy, nhưng trách nhiệm chẳng của ai cụ thể cả. Và những chuyện "nhỡ mà" ấy, thời gian qua đã xảy ra một cách thường xuyên.
Trách nhiệm không cụ thể, việc chịu trách nhiệm cũng mơ hồ thì việc thực thi quản lý để bảo tồn, phát huy cho tốt làm sao có thể bảo đảm! Những cụm từ "tăng cường quản lý", "tích cực đôn đốc thực hiện", "rà soát, kiểm tra chặt chẽ", "kịp thời xử lý"… được nhắc đi nhắc lại trên nhiều diễn đàn, nhưng những việc phải làm "ráo riết" để các cấp, ngành, cá nhân cụ thể thực thi chức trách, nghĩa vụ của mình thì ít hoặc chưa thấy đề ra.
Ví như tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật, nâng cao kỹ năng quản lý, bảo vệ di tích, bảo quản cổ vật, hiện vật cho các vị sư trụ trì, các vị thủ từ, các thành viên ban quản lý di tích. Rồi thì hoàn thiện hồ sơ các di tích và lưu trữ từ cấp Cục văn hóa cơ sở đến Sở VH, TT&DL, Phòng VHTT, Ban văn hóa xã, phường và ngay tại di tích. Bên cạnh đó là kiểm tra và yêu cầu báo cáo định kỳ theo từng cấp và quy định về thời hạn cho việc kiểm tra đột xuất… Cụ thể nữa là nếu để xảy ra vi phạm, tái diễn tiêu cực tại di tích thì kỷ luật thế nào chiếu theo từng cấp quản lý…
Nghĩ đúng là di tích "oách" thật vì được đánh giá cao, nhưng thực tế thì lúc nào cũng run vì thiếu "hộ vệ" là những điều khoản cụ thể!
Vì vậy, bảo vệ di tích xin hãy cụ thể nữa đi!
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.