Còn nhiều băn khoăn

Tại hội thảo, các đại biểu cũng thảo luận về những thách thức mà các doanh nghiệp đang phải đối mặt trong bối cảnh hiện nay nhằm tìm ra những giải pháp tối ưu để thúc đẩy và nhân rộng các sáng kiến của doanh nghiệp trong việc phòng, chống tác hại của lạm dụng đồ uống có cồn.

Nhiều thách thức về cơ chế chính sách

Tham dự hội thảo, bên cạnh các doanh nghiệp và hiệp hội hoạt động trong lĩnh vực đồ uống có cồn, còn có đại diện của các tổ chức xã hội, cơ sở giáo dục và các cơ quan địa phương, như: Trung ương hội phụ nữ Việt Nam, trường Đại học Y dược Huế, Học viện cảnh sát nhân dân…

Ông Trần Hữu Minh, Phó Chánh văn phòng Ủy ban An toàn Giao thông quốc gia cho biết, trong thời gian qua, các doanh nghiệp thành viên thuộc Hiệp hội các doanh nghiệp rượu Châu Á - Thái Bình Dương đã và đang tích cực phối hợp cùng Ủy ban An toàn Giao thông quốc gia thực hiện nhiều chương trình có ý nghĩa nhằm tuyên truyền thông điệp “Đã uống rượu bia - Không lái xe”, các hoạt động nâng cao nhận thức cho người dân và nâng cao năng lực cho cảnh sát giao thông.

Ủy ban An toàn Giao thông quốc gia đánh giá rất cao những kết quả đã đạt được và hy vọng các doanh nghiệp sẽ tiếp tục cùng phối hợp với Ủy ban và các cơ quan liên quan đầu tư thực hiện nhiều chương trình hơn nữa, để các kết quả được nhân rộng trên toàn quốc.

Đại diện cho Diễn đàn Uống có trách nhiệm Việt Nam (VARD), Luật sư Nguyễn Tiến Vỵ, Chủ tịch Diễn đàn cho biết: “Thực hiện theo Quyết định của Thủ tướng chính phủ số 244/QĐ-TTg về chính sách quốc gia phòng, chống tác hại của lạm dụng đồ uống có cồn đến năm 2020, các doanh nghiệp thuộc Hiệp hội các doanh nghiệp rượu Châu Á - Thái Bình Dương đã và đang chủ động phối hợp với các cơ quan và tổ chức có liên quan để thực hiện nhiều chương trình và sáng kiến trách nhiệm xã hội nhằm kiểm soát tình trạng lạm dụng đồ uống có cồn".

Tuy nhiên, hiện nay các doanh nghiệp cũng đang phải đối mặt với một số thách thức về cơ chế chính sách. Ví dụ, Dự thảo Luật phòng chống tác hại của rượu, bia đang qui định các cơ sở sản xuất, nhập khẩu rượu, bia sẽ phải đóng góp một khoản bắt buộc từ 0,5% đến 1% theo thời vào một Quỹ nâng cao sức khỏe hay vào ngân sách nhà nước để có ngân sách cho các hoạt động phòng, chống tác hại rượu, bia.

Nếu Quốc hội thông qua Dự luật với điều khoản này, các doanh nghiệp sẽ không thể tiếp tục chủ động thực hiện các chương trình về phòng, chống tác hại của lạm dụng rượu, bia nữa mà thay vào đó là chuyển ngân sách cho các hoạt động này vào Quỹ sức khỏe hoặc ngân sách nhà nước để các cơ quan hữu quan sử dụng cho các hoạt động phòng chống tác hại của rượu, bia.

Cần kiểm soát chất lượng đồ uống có cồn

Theo Tiến sĩ Phan Thị Kim, Chủ tịch Hội Khoa học Kỹ thuật An toàn thực phẩm Việt Nam, việc áp dụng các khoản đóng góp bắt buộc hoặc thu thêm thuế không phải là giải pháp cho vấn nạn về lạm dụng đồ uống có cồn. Cần phải có những giải pháp kiểm soát về chất lượng, an toàn thực phẩm của các loại rượu sản xuất thủ công đang chiếm đến 75% lượng đồ uống có cồn đang tiêu thụ trên thị trường và có mối liên quan trực tiếp đến các vấn đề về sức khỏe và xã hội. Bên cạnh đó, phải có sự phối hợp giữa nhà nước và doanh nghiệp trong việc tuyên truyền, giáo dục ở cấp cơ sở để làm thay đổi hành vi uống thiếu trách nhiệm.

Đồng quan điểm này, Tiến sỹ Nguyễn Văn Việt, Chủ tịch Hiệp hội Bia - Rượu - Nước giải khát cũng nhấn mạnh đến sự cần thiết phải có những qui định trong Dự thảo Luật phòng chống tác hại của rượu, bia nhằm khuyến khích các doanh nghiệp tham gia tích cực hơn vào các hoạt động kiểm soát lạm dụng rượu, bia như uống có trách nhiệm, nâng cao năng lực cho các cơ quan thực thi pháp luật và tuyên truyền, giáo dục ở cấp cơ sở để làm thay đổi nhận thức của cộng đồng về tiêu thụ rượu, bia.

Tiến sỹ Việt cũng bày tỏ lo ngại rằng nếu Dự Luật này được thông qua với quy định về việc các doanh nghiệp phải đóng góp bắt buộc vào Quỹ sức khỏe hay ngân sách nhà nước cho hoạt động phòng, chống tác hại của rượu, bia thì các doanh nghiệp sẽ không còn ngân sách và sự chủ động để thực hiện những hoạt động này.

Tiến sỹ Nguyễn Văn Việt cũng khẳng định tăng cường hợp tác giữa chính phủ và doanh nghiệp là biện pháp hiệu quả và kinh tế để giải quyết các vấn đề lạm dụng bia, rượu. Các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh rượu bia tại Việt Nam sẵn sàng hợp tác với các cơ quan chính phủ để thực hiện những hoạt động và sáng kiến đã được triển khai rất thành công ở nhiều địa phương trên khắp cả nước.

Bà Trịnh Thị Vân Giang, Trưởng Bộ phận Bền vững và Trách nhiệm xã hội của công ty Pernord Ricard khu vực Châu Á chia sẻ mong muốn: “Với kinh nghiệm nhiều năm, mạng lưới trong nước và quốc tế, cùng với năng lực thực hiện những chương trình trách nhiệm xã hội trong phòng, chống tác hại rượu bia, chúng tôi rất mong nhà nước có những chính sách phù hợp để tạo điều kiện cho chúng tôi tiếp tục thực hiện và nhân rộng những chương trình này”.