Con đường đưa người sau cai nghiện ma túy trở về

Trước thực trạng này, các cơ quan chức năng của thành phố Hà Nội đã phối hợp chặt chẽ trong từng khâu, từng phần việc nhằm tạo động lực, niềm tin, môi trường cởi mở, thân thiện cho họ bước qua quá khứ lầm đường lạc lối, hướng tới tương lai tốt đẹp hơn.

“Tái sinh” những cuộc đời

Trên thực tế, gia đình, cộng đồng luôn dang rộng cánh tay đón người từng lầm lỡ trở về. Có thể kể đến trường hợp anh T.T.H, ở phường Minh Khai (quận Hai Bà Trưng).

Sau thời gian điều trị cai nghiện ma túy trở về bên gia đình, cộng đồng, anh T.T.H được chính quyền địa phương tạo điều kiện tham gia sinh hoạt tại Câu lạc bộ Quản lý, giáo dục, tư vấn, giúp đỡ người sau cai nghiện ma túy (Câu lạc bộ B93).

Tại đây, anh T.T.H được giúp đỡ về nhiều mặt với sự cảm thông, chia sẻ, nên bản thân anh dần tìm lại chính mình. Khi cuộc sống không còn lệ thuộc vào ma túy, anh T.T.H tập trung làm ăn, mang lại thu nhập cho bản thân, gia đình. Hiện anh là giám đốc một công ty xuất, nhập khẩu thực phẩm.

Trường hợp khác “tái sinh” cuộc đời được nhiều người biết đến là anh P.V.U, ở phường Mai Dịch (quận Cầu Giấy). Sau một lần hoàn thành thời gian điều trị cai nghiện trở về địa phương, anh P.V.U được các lực lượng chức năng ở cơ sở phối hợp với gia đình tạo “giá đỡ” bằng cách động viên học nghề, tạo việc làm. Sau khi hoàn thành khóa học nghề làm tóc, anh P.V.U mở một cửa hàng nhỏ, ngày ngày chăm chỉ làm việc, sống có ích...

Từ những dẫn chứng nêu trên có thể nhận thấy, việc đưa những người sau cai nghiện ma túy trở về, hòa nhập xã hội cần có sự tham gia của nhiều người, nhiều phía. Trước hết, bản thân mỗi người cần có bản lĩnh, quyết tâm bước qua quá khứ lầm đường lạc lối, chủ động hướng tới tương lai tươi sáng, tốt đẹp hơn. Cùng với đó là sự giúp đỡ, đồng hành của gia đình, cộng đồng.

Tuy nhiên, theo Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Hà Nội, cái khó hiện nay là bản thân mỗi người cũng như gia đình họ thường có tâm lý “đẹp đẽ phô ra, xấu xa đậy lại”, nên các lực lượng chức năng ở cơ sở không dễ tiếp cận với các trường hợp để tuyên truyền, vận động, giúp đỡ họ không đi vào “vết xe đổ” trước đó. Hơn nữa, không phải địa phương nào cũng có đội ngũ cán bộ, tình nguyện viên phòng, chống tệ nạn xã hội đủ mạnh, vững kiến thức, kỹ năng để giúp người từng lầm lỡ “tái sinh” cuộc đời.

Tăng liên kết để tăng hiệu quả

Mở đường cho những người sau cai nghiện ma túy trở về, giải pháp then chốt được các cơ quan chức năng thành phố Hà Nội triển khai là tạo sinh kế cho họ. Quá trình hỗ trợ sinh kế có sự phối hợp chặt chẽ giữa các khâu liên quan, từ phía bên trong các cơ sở cai nghiện ma túy đến các lực lượng chức năng ngoài cộng đồng.

Theo hướng này, ngoài công tác điều trị cắt cơn, giải độc, các cơ sở cai nghiện ma túy thuộc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Hà Nội đặc biệt chú trọng tư vấn hướng nghiệp, mở các lớp đào tạo nghề trình độ sơ cấp cho học viên trong quá trình điều trị tại cơ sở. Các nghề đào tạo khá đa dạng, phù hợp với thể trạng sức khỏe và năng lực của học viên.

Giám đốc Cơ sở Cai nghiện ma túy số 3 Hà Nội Ngô Văn Ất cho biết, hằng năm, đơn vị phối hợp với Trường Trung cấp nghề Cơ khí I Hà Nội và Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên huyện Sóc Sơn mở từ 3 đến 4 lớp đào tạo nghề điện dân dụng, hàn, hàn điện, may công nghiệp cho khoảng 90-130 học viên. Hoàn thành các khóa đào tạo, học viên được làm nghề tại chỗ, đồng thời được bao tiêu sản phẩm đầu ra. Cách này vừa giúp học viên tham gia lao động trị liệu, dần hình thành những suy nghĩ tích cực, vừa có thu nhập, có tay nghề để tăng cơ hội tái hòa nhập sau khi kết thúc thời gian điều trị cai nghiện, trở về gia đình, cộng đồng.

Ngoài cộng đồng, các lực lượng chức năng quan tâm trợ giúp sinh kế cho họ bằng nhiều cách. Chẳng hạn, tại Ngày hội giao dịch việc làm quận Tây Hồ năm 2023 diễn ra ngày 1-7 vừa qua, đối tượng được tư vấn hướng nghiệp, kết nối việc làm không chỉ có người lao động, học sinh, sinh viên, mà còn có những người đã cai nghiện thành công và một số trường hợp từng lầm lỡ khác.

Tương tự, tại quận Hà Đông, Trưởng phòng Lao động - Thương binh và Xã hội quận Đỗ Thị Minh Loan cho biết, quận đã rà soát và ghi nhận 37 trường hợp có khả năng hòa nhập xã hội, trong đó 14 trường hợp có nhu cầu tìm kiếm việc làm. Với những trường hợp này, trong năm 2023, quận Hà Đông phối hợp với Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội tiến hành tư vấn, giới thiệu cho họ vào vị trí công việc phù hợp…

Nhằm tăng sự liên kết để tăng hiệu quả trợ giúp, hiện nay, đại đa số xã, phường, thị trấn trên địa bàn Hà Nội đã phân công, giao trách nhiệm cho cán bộ, tình nguyện viên tham gia phòng, chống tệ nạn xã hội phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể ở cơ sở tiến hành quản lý, giúp đỡ người sau cai nghiện ma túy trở về địa phương.

Từ đầu năm 2023 đến nay, các địa phương đã tiếp nhận quản lý, chăm sóc, giúp đỡ gần 1.000 người sau khi hoàn thành thời gian chấp hành cai nghiện ma túy bắt buộc, cai nghiện ma túy tự nguyện trở về nơi cư trú; đồng thời duy trì quản lý các trường hợp trở về trong những năm trước, trong đó nhiều người đã có việc làm.

“Giúp người sau cai nghiện ma túy tái hòa nhập xã hội, từ bỏ con đường từng lầm lỡ là giải pháp thiết thực nhằm đẩy lùi ma túy, góp phần xây dựng môi trường xã hội an toàn, lành mạnh. Vì thế, các bên cần nỗ lực thực hiện để đạt hiệu quả cao hơn”, Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Hà Nội Nguyễn Tây Nam nói.