Cơn ác mộng của một “đại gia”

Tổng số xe mà Toyota phải thu hồi lần này lên tới gần 4,2 triệu chiếc, trong đó có 2,3 triệu chiếc tại Mỹ, 1,8 triệu xe ở châu Âu, 270.000 xe ở Canađa và 75.000 xe tại Trung Quốc. Con số này vượt quá số lượng xe mà "người khổng lồ" trong lĩnh vực xe hơi bán được trên thế giới trong một năm. Cho dù các chuyên gia khẳng định đây là một lỗi hiếm gặp và chỉ những chiếc xe được lắp loại chân ga do Công ty CTS Corp của Mỹ cung cấp mới mắc phải sự cố khi điều khiển, tuy nhiên vụ việc đã gây xói mòn nghiêm trọng danh tiếng của "đại gia" xe hơi Nhật Bản ở nhiều nước, đặc biệt là tại Mỹ, thị trường chiếm tới 57% doanh số của Toyota. Chiến dịch thu hồi quy mô lớn đang diễn ra đã dấy lên mối lo ngại sâu sắc với người tiêu dùng khắp thế giới về hàng hóa Nhật Bản vốn có độ tin cậy cao.

Để trấn an dư luận, Chủ tịch Akio Toyoda của Toyota, cháu của người sáng lập tập đoàn ô tô danh tiếng này, đã lên tiếng xin lỗi vì đã gây ra những lo ngại đối với khách hàng và cam kết sẽ nhanh chóng chuyển phụ tùng tới các nhà phân phối để khắc phục.

Chiến dịch thu hồi khổng lồ vào thời điểm này là "cơn ác mộng" đối với Toyota khi trước đây không lâu, hồi cuối năm ngoái, hãng này cũng đã phải thu hồi tới 5,3 triệu xe hơi, chủ yếu cũng tại Mỹ để thay thảm lót ở sàn vì lo ngại tấm thảm có thể làm kẹt chân ga. Trong khi hãng xe hàng đầu Nhật Bản đang "rối như tơ vò" thì tin tức từ chính quốc cho biết chân ga của Toyota có ''vấn đề'' từ vài năm qua song đã không được hãng quan tâm đúng mức khiến sự lo ngại của người tiêu dùng càng tăng thêm. Từ tháng 3-2007, đại lý Toyota tại Mỹ đã lần đầu tiên báo về sự cố tại bàn đạp chân ga. Lỗi này cũng được khách hàng châu Âu thông tin vào tháng 12-2008 nhưng Toyota vẫn "im hơi lặng tiếng". Trong khi đó, Chủ tịch Ủy ban Thương mại và Năng lượng Hạ viện Mỹ Henry Waxman, khẳng định vấn đề bàn đạp chân ga đã gây nên sự cố tăng tốc đột ngột ở xe hơi Toyota liên quan tới cái chết của 19 người vì tai nạn giao thông trong thập niên qua.

Chưa rõ liệu Toyota có tìm cách che giấu những sự cố kỹ thuật chết người này như đang bị cáo buộc hay không, song có một điều chắc chắn rằng hãng này đã vấp phải sự chỉ trích từ dư luận về việc đã hy sinh chất lượng sản phẩm để tăng trưởng bằng mọi giá nhằm hướng tới đích trở thành hãng sản xuất xe hơi hàng đầu thế giới trong năm 2008. Tuy nhiên, chỉ một năm sau đó, người hùng của công nghiệp xe hơi thế giới phải liên tiếp công bố thu hồi xe và lần đầu tiên trong lịch sử, Toyota dẫn đầu về số lượng xe thu hồi do vấn đề an toàn trong năm 2009. Cũng lần đầu tiên vào năm này, tập đoàn phải thông báo lỗ trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Sau nhiều thập kỷ, Toyota đã xây dựng được một thương hiệu xe hơi hàng đầu thế giới về chất lượng và độ tin cậy, nhưng với những gì đang diễn ra, nhà sản xuất ô tô lớn nhất hành tinh khó có thể nhìn thấy lợi nhuận trong tương lai gần khi Toyota đã phải ngưng bán nhiều mẫu xe mới 2010 ở thị trường Mỹ và Canađa. Trong đó có hai sản phẩm hàng đầu là Camry và Corolla. Hãng cũng đã phải tạm ngừng sản xuất một số loại xe tại 5 nhà máy ở Bắc Mỹ để khắc phục lỗi kỹ thuật của sản phẩm. Hiện chưa biết Toyota xoay sở ra sao, nhưng cổ phiếu của tập đoàn đã mất gần 18% giá trị trong 48 giờ qua và vẫn có nguy cơ sụt giảm trên thị trường Tôkiô.