"Chiến tranh Syria" bắt đầu trong giới chóp bu Mỹ

ới chóp bu nước Mỹ khi mà Tổng thống Obama đang cố gắng tìm kiếm sự đồng thuận cho quyết định của mình từ các nhà lập pháp.

Câu hỏi là, các thành viên của Hạ viện và Thượng viện Mỹ sẽ thông qua quyết định hành động quân sự chống Syria hoặc chuyển vào tay tổng thống một "món quà" với chữ "không" bất chấp tuyên bố của Obama cho rằng chính quyền Syria sử dụng vũ khí hóa học chống lại người dân của mình, đe doạ lợi ích của Mỹ.

Thông báo hiếm hoi của Obama về việc có quyền can thiệp quân sự mà không cần quốc hội thông qua - nhiều tổng thống bao gồm cả ông Obama đã đưa ra hành động quân sự mà không có sự chấp thuận của Quốc hội trong những thập kỷ gần đây - đã làm rộ lên một trong những cuộc tranh luận sôi nổi nhất được mong đợi khi quốc hội hoạt động trở lại sau kỳ nghỉ vào ngày 9-9.

Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại của Thượng viện Mỹ Robert Menendez, người gọi can thiệp quân sự chống lại chế độ Assad là "hợp lý", đã lập kế hoạch một buổi điều trần về vấn đề Syria vào thứ ba, 6 ngày trước khi Quốc hội tiếp tục hoạt động. Ông Obama có thể cảm thấy tự tin về chiến thắng trước bất kỳ cuộc bỏ phiếu nào khi đảng Dân chủ kiểm soát Thượng viện, bao gồm cả một số đảng viên Cộng Hòa đã lên tiếng ủng hộ hành động quân sự. Tuy nhiên cơ hội của ông Obama để chiến thắng tại Hạ viện, nơi đảng Cộng hòa nắm giữ cán cân quyền lực, ít nhiều sẽ gặp khó khăn khi ông có mối quan hệ khá xa cách với các nghị sĩ Cộng hòa. Sẽ rất khó đoán về việc bỏ phiếu tại Hạ viện, nơi đây có những người bảo thủ luôn chỉ trích tổng thống và cản trở chương trình nghị sự của ông.

Các tranh luận bắt đầu vào đầu tuần này khi 170 nhà lập pháp từ cả hai đảng đã ký lá thư kêu gọi Tổng thống Obama cần phải có sự bật đèn xanh từ Quốc hội trước khi hành động quân sự tại Syria.

Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Bob Corker, người ủng hộ tấn công chống lại Syria,  đánh giá đây là thời điểm khó khăn với tổng thống để kêu gọi sự hỗ trợ đầy đủ từ quốc hội. 

Ông Corker nói với CNN rằng ông Obama nên sử dụng "từng đồng vốn chính trị quý giá để chi cho việc này".

Ngay sau bài phát biểu của Tổng thống Obama, Chủ tịch Hạ viện Mỹ thuộc phe Cộng hòa, John Boehner tuyên bố Quốc hội Mỹ sẽ bắt đầu thảo luận về khả năng tấn công quân sự Syria trong tuần lễ bắt đầu từ ngày 9-9 tới. 

Tổng thống Obama hôm thứ bảy (31-8) đã gửi một dự thảo nghị quyết trình để Quốc hội cho phép sử dụng vũ lực chống Syria. Bản nghị quyết không đề cập đến thời gian tấn công, nhưng xác định chính xác sẽ sử dụng vũ lực "để ngăn ngừa hoặc ngăn chặn việc sử dụng hoặc phổ biến bất kỳ loại vũ khí hủy diệt hàng loạt nào", và để "bảo vệ Mỹ và các đồng minh, đối tác của mình chống lại các mối đe dọa của vũ khí như vậy".

Ngôn ngữ này xuất hiện đã xoa dịu các nhà lập pháp khi lo ngại rằng sự can thiệp có thể kéo Mỹ vào một vũng lầy quân sự.

Nhiều nhà lập pháp đã bày tỏ quan ngại về một cuộc tấn công quân sự, bao gồm cả nhân vật số hai của Thượng viện, đảng viên Dân chủ Dick Durbin. "Nếu chúng ta có thể làm điều gì đó để ngăn cản Assad và những người khác như ông ta sử dụng vũ khí hóa học mà không tham gia vào một cuộc chiến tranh và không thực hiện một cam kết quân sự dài hạn của Mỹ, tôi sẽ mở cửa cho cuộc tranh luận", Dick Durbin khẳng định.

Tuy nhiên, cũng có những nghị sỹ nghĩ khác. "Theo những gì tôi đang quan tâm, chúng ta nên tấn công ở Syria ngày hôm nay", Thượng nghị sĩ Dân chủ Bill Nelson cho biết trong một tuyên bố ngắn gọn. "Việc sử dụng vũ khí hóa học là vô nhân đạo, và những người chịu trách nhiệm sẽ bị buộc phải nhận hậu quả".

Peter King, một đại biểu quốc hội đảng Cộng hòa đánh giá, Obama đã "từ bỏ vai trò là chỉ huy trưởng của mình" bằng cách chuyển lên quốc hội xin phép để tấn công. "Tổng thống không cần 535 thành viên của quốc hội để thực thi quyết định của mình," King nói.