Cần nhấn mạnh vai trò của cán bộ, bảo đảm có tài, đức, gần dân, được nhân dân tin cậy

PGS.TS Bùi Thị An, Chủ tịch Hội Nữ Trí thức thành phố Hà Nội, Phó Chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn kinh tế - Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) thành phố Hà Nội, Viện trưởng Viện Tài nguyên Môi trường và Phát triển Cộng đồng, Đại biểu Quốc hội khóa XIII nhấn mạnh như vậy khi trao đổi cùng phóng viên Báo Hànộimới.

- Thưa PGS.TS Bùi Thị An, nghiên cứu dự thảo Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố khóa XVII tại Đại hội đại biểu lần thứ XVIII Đảng bộ thành phố Hà Nội, bà cảm nhận thế nào về các nội dung liên quan đến vấn đề bảo đảm an sinh xã hội?

- Dự thảo Báo cáo chính trịđã khẳng định, vấn đề bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao phúc lợi xã hội, chất lượng cuộc sống của nhân dân luôn được chú trọng và đạt nhiều tiến bộ mới. Đảng bộ nhận thức sâu sắc an sinh xã hội, phúc lợi xã hội là nền tảng cho sự phát triển bền vững, là cơ sở bảo đảm tiến bộ, công bằng xã hội. Đặc biệt, Thành ủy Hà Nội đã ban hành và triển khai quyết liệt Chương trình số 08-CTr/TU đạt nhiều thành tựu nổi bật, góp phần xây dựng Thủ đô “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”. An sinh xã hội được bảo đảm bao trùm, toàn diện, phúc lợi xã hội được nâng lên. Thành phố nâng mức trợ cấp, mở rộng nhóm đối tượng bảo trợ xã hội, đạt tiến bộ vượt bậc trong các chỉ tiêu bảo hiểm. Giải quyết việc làm được chú trọng, tỷ lệ thất nghiệp thành thị giảm còn 2,54% năm 2024 (năm 2020 là 3,5%). Đáng chú ý, Hà Nội đã xóa hoàn toàn hộ nghèo theo chuẩn đa chiều năm 2024, sớm 01 năm so với kế hoạch; hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát.

Điểm qua vài nét như vậy, có thể thấy, các kết quả về an sinh xã hội ở Thủ đô, về tổng thể, đã được thực hiện rất tốt, không để ai bị bỏ lại phía sau. Đời sống nhân dân cải thiện, đặc biệt trong ứng phó đại dịch Covid-19.

Bên cạnh đó, dự thảo Báo cáo chính trị cũng chỉ ra một số hạn chế, đơn cử như việc ở tuyến y tế cơ sở, chất lượng khám, chữa bệnh chưa đáp ứng nhu cầu của nhân dân; nguy cơ mất an toàn thực phẩm tiềm ẩn; hàng giả, hàng kém chất lượng, thực phẩm bẩn chưa được ngăn chặn. Tôi nghĩ đây là sự nhìn nhận nghiêm túc, thẳng thắn, qua đó, chúng ta cần đưa ra các giải pháp khắc phục hiệu quả, góp phần bảo đảm an sinh xã hội tốt hơn.

Cá nhân tôi muốn nhấn mạnh rằng, an sinh xã hội luôn liên quan chặt chẽ với hạ tầng xã hội. Vì vậy, dự thảo Báo cáo chính trị cần chú trọng nêu vấn đề nâng cấp điện, đường, trường, trạm… tại cơ sở, đặc biệt là khi một số xã ở khu vực ngoại thành chưa được đấu nối hệ thống cấp nước sạch tập trung, tình trạng ô nhiễm môi trường diễn biến phức tạp, bao gồm ô nhiễm không khí, nguồn nước, rác thải…

Để bảo đảm an sinh xã hội ngày càng tốt hơn, phải tăng đầu tư hạ tầng xã hội, hạ tầng số cho các xã ở xa, xã nhiều khó khăn, bảo đảm sự kết nối, liên thông thuận lợi ở tất cả 126 xã, phường trên địa bàn Thủ đô. Qua đó, góp phần thu hẹp chênh lệch về trình độ phát triển giữa đô thị và nông thôn, để mọi người dân ở Thủ đô, người tỉnh, thành khác đến Thủ đô sinh sống và làm việc, đều được tiếp cận, thụ hưởng các dịch vụ xã hội cơ bản, thiết yếu, có chất lượng.

- Đặt mục tiêu “xây dựng hệ thống an sinh toàn diện, đa tầng, hiện đại, bao phủ toàn dân”, dự thảo Báo cáo chính trị cũng nêu một trong các giải pháp trọng tâm là “phấn đấu thực hiện đến năm 2030 khám sức khỏe định kỳ hằng năm cho tất cả người dân thành phố; có lộ trình tiến tới miễn viện phí toàn dân, trước mắt có thể xem xét miễn phí khám, chữa bệnh cho trẻ em”. Bà nhìn nhận thế nào về tính khả thi và hiệu quả của giải pháp này?

- Phải khẳng định giải pháp này mang đậm tính nhân văn và có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân, góp phần tiếp tục nâng cao phúc lợi xã hội, chất lượng cuộc sống người dân.

Tuy nhiên, thực tiễn thời gian qua cho thấy, việc khám bệnh miễn phí bằng bảo hiểm y tế đối với người cao tuổi bị không ít người phản ánh là “khám hời hợt”, “khám cũng như không”, bác sĩ chỉ đo vài chỉ số cơ bản rồi kết luận, khiến nhiều người thất vọng chất lượng khám bệnh ở cơ sở. Có ý kiến cho rằng giá mua một thẻ bảo hiểm y tế tự nguyện hiện nay đã lên tới tiền triệu, nhưng chất lượng khám chữa bệnh thì vẫn chưa tương xứng, huống hồ là miễn phí.

Vì vậy, khi đặt mục tiêu này, chúng ta phải lưu ý yêu cầu giám sát công tác triển khai, làm rõ các danh mục khám sức khỏe định kỳ, số lượng người đi khám thực tế, chất lượng khám bệnh… Cùng với đó, phải phân loại đối tượng, quy định chính sách hỗ trợ tương ứng cho các đối tượng đặc thù khi phát hiện bệnh qua khám sức khỏe định kỳ nhưng không đủ điều kiện kinh tế để chữa trị, tránh để người dân nghèo có tâm lý không muốn đi khám bệnh vì phát hiện bệnh chỉ thêm lo do không có tiền chữa.

Dự thảo cũng đặt mục tiêu bảo đảm 100% dân số tham gia bảo hiểm y tế, xóa hộ nghèo năm 2040. Tôi nghĩ để tiến tới miễn viện phí toàn dân, không thể không chú trọng công tác giám sát độc lập đối với việc thực hiện chính sách bảo hiểm y tế, xử lý nghiêm khắc với tình trạng trục lợi bảo hiểm y tế. Yêu cầu giám sát độc lập này cần được nêu rõ trong dự thảo.

- Dự thảo Báo cáo chính trị cũng nêu nhiệm vụ, giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả chính quyền địa phương hai cấp. Bà có góp ý gì về nhóm nhiệm vụ, giải pháp này?

- Nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả chính quyền địa phương hai cấp, dự thảo nêu rõ các giải pháp như: Tiếp tục kiên trì tuân thủ quan điểm lấy con người làm trung tâm, là mục tiêu chủ thể và động lực phát triển Thủ đô; “người dân và doanh nghiệp” là đối tượng phục vụ của chính quyền và “sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp” là tiêu chí để đánh giá hiệu quả hoạt động của các cơ quan công quyền.

Tôi nghĩ nêu như vậy là rất đúng và trúng, nhưng ở đây, phải nhấn mạnh thêm nội dung về vai trò của cán bộ, nhất là các đồng chí cán bộ chủ chốt, bởi “cán bộ là gốc của mọi công việc”. Phải lấy hiệuquả phục vụ làm cơ sở đánh giá. Hiện nay, chúng ta không thiếu cán bộ, nhưng điều cần thiết là phải thường xuyên kiểm tra, giám sát công tác cán bộ qua chất lượng công việc, bảo đảm sắp xếp cán bộ đúng vị trí việc làm, đủ tài, đức, thực sự vì dân. Đường dây nóng phải bảo đảm có người trực 24/24h, thông suốt thông tin, và thông tin phản ánh phải được tiếp nhận, xử lý, phân loại, kiểm tra, trả lời kịp thời. Người đứng đầu các xã, phường, đơn vị phải biết lắng nghe dân, hiểu được khó khăn của dân, kịp thời xử lý và dám chịu trách nhiệm khi để xảy ra các vụ việc nổi cộm trên địa bàn.

- Trân trọng cảm ơn bà đã dành thời gian trò chuyện.