Bộ Y tế chỉ đạo tập trung mọi nguồn lực cứu chữa các bệnh nhân ngộ độc cá chép muối ủ chua

Tối 19-3, Cục Quản lý khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) có Công văn số 294/KCB-NV về việc cứu chữa bệnh nhân ngộ độc Botulinum đang điều trị tại Bệnh viện đa khoa khu vực miền núi phía Bắc Quảng Nam gửi Bệnh viện Chợ Rẫy (thành phố Hồ Chí Minh) và Sở Y tế tỉnh Quảng Nam.

Theo đó, sau khi nhận được thông tin về 10 trường hợp ăn cá chép muối ủ chua xuất hiện tình trạng ngộ độc và được cấp cứu, điều trị tại Bệnh viện đa khoa khu vực miền núi phía Bắc Quảng Nam, Bệnh viện Chợ Rẫy đã cử đội chuyên môn đến hỗ trợ trực tiếp tại Bệnh viện đa khoa khu vực phía Bắc Quảng Nam, Bệnh viện Bạch Mai hỗ trợ từ xa. Ngoài ra, Viện Pasteur Nha Trang đã tìm hiểu nguyên nhân dịch tễ các trường hợp ngộ độc sau ăn cá chép muối ủ chua.

Để tiếp tục cứu chữa, tìm nguyên nhân và phòng, chống ngộ độc, Cục Quản lý khám, chữa bệnh đề nghị Bệnh viện Chợ Rẫy, Sở Y tế tỉnh Quảng Nam tiếp tục chỉ đạo Bệnh viện đa khoa khu vực miền núi phía Bắc Quảng Nam và các cơ sở y tế trên địa bàn tập trung mọi nguồn lực, nỗ lực, phối hợp cứu chữa người bệnh, tìm hiểu nguyên nhân. Trong trường hợp cần huy động sự hỗ trợ chuyên môn Bộ Y tế sẽ huy động các bệnh viện hỗ trợ.

Cục Quản lý khám, chữa bệnh cũng đề nghị Sở Y tế tỉnh Quảng Nam chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan tăng cường truyền thông, nâng cao nhận thức, khuyến cáo cho người dân, cộng đồng về bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, tránh các trường hợp tương tự xảy ra trên địa bàn. Đặc biệt là truyền thông để người dân biết được các thông tin về ngộ độc Botulium theo hướng dẫn của Bộ Y tế như loại thực phẩm gây ngộ độc, cách sử dụng thực phẩm để loại bỏ độc tố, các dấu hiệu nghi ngờ để đến khám tại các cơ sở khám, chữa bệnh...

Thông tin ban đầu cho biết, chùm ca bệnh thứ nhất có 5 người, gồm 3 nữ, 2 nam ở xã Phước Đức, huyện Phước Sơn, tỉnh Quảng Nam. Cả 5 người cùng ăn món cá chép muối ủ chua vào ngày 5-3. Sau khi ăn từ 12h-24h, tất cả đều có triệu chứng đau bụng, nôn ói, mệt, yếu dần tay chân và phải nhập Bệnh viện đa khoa khu vực miền núi phía Bắc Quảng Nam. Sau 3 ngày điều trị, 1 bệnh nhân nữ 40 tuổi đã tử vong, 4 ca còn lại tình trạng tạm ổn.

Chùm ca bệnh thứ hai là bệnh nhân nữ, sinh năm 1986, ở xã Phước Chánh, huyện Phước Sơn, tỉnh Quảng Nam. Bệnh nhân ăn cá chép muối ủ chua vào ngày 14-3. Sau 1 ngày, bệnh nhân nôn ói nhiều, yếu dần tay chân, phải nhập Bệnh viện đa khoa khu vực miền núi phía Bắc Quảng Nam. Đến ngày 16-3, bệnh nhân suy hô hấp, thở máy đến nay.

Chùm ca bệnh thứ ba là 4 người trong cùng một gia đình, gồm 3 nam, 1 nữ ở xã Phước Kiên, huyện Phước Sơn, tỉnh Quảng Nam. Ngày 16-3, cả gia đình ăn cá chép muối ủ chua. Đến ngày 17-3, cả gia đình xuất hiện dấu hiệu nôn ói nhiều, mệt và được đưa đến Bệnh viện đa khoa khu vực miền núi phía Bắc Quảng Nam. Đến ngày 18-3, 2 bệnh nhân liệt tứ chi, suy hô hấp, phải thở máy; 2 bệnh nhân còn lại (1 bé trai 12 tuổi và 1 nữ 24 tuổi) mệt, yếu nhẹ tứ chi, yếu cơ nhưng tự thở được.

Sau khi trực tiếp thăm khám bệnh nhân và làm việc với Sở Y tế tỉnh Quảng Nam, các bác sĩ nhận định cả 3 chùm ca bệnh đều ăn cùng một loại thức ăn là cá chép muối ủ chua. Trong quá trình chế biến, loại thức ăn này được bỏ vào hộp thủy tinh đóng kín, sau 2-3 tuần mới lấy ra ăn, tạo điều kiện yếm khí cho vi khuẩn Clostridium Botulinum phát triển. Sau ăn ≤ 24 giờ đều có triệu chứng rối loạn tiêu hóa kèm yếu tứ chi tăng dần. Những trường hợp nặng đều dẫn tới suy hô hấp do liệt cơ phải thở máy. Tuy nhiên, tất cả đều tỉnh, tiếp xúc được.

Với đầy đủ các tiêu chuẩn về lâm sàng và dịch tễ, các bác sĩ của Bệnh viện Chợ Rẫy đã đưa ra chẩn đoán đối với các chùm ca bệnh trên là ngộ độc Botulinum do ăn cá chép muối ủ chua. Với chẩn đoán trên, 3 bệnh nhân nặng đang thở máy (1 nữ, 2 nam) được chỉ định dùng ngay thuốc giải ngộ độc tố Clostridium Botulinum.

Đến 18h30 ngày 18-3, kết quả xét nghiệm cấy mẫu cá muối ủ chua do Viện Pasteur Nha Trang thực hiện đã xác định dương tính với Clostridium Botulinum type E.