Biến bãi rác thành vườn sinh thái

Quản lý môi trường dựa vào cộng đồng

Khu vực bờ vở sông Hồng tại phố Bạch Đằng, phường Chương Dương (quận Hoàn Kiếm) vốn trước đây là điểm đổ trộm chất thải gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Vì tình yêu Hà Nội, từ năm 2021 đến nay, một số tổ chức, cá nhân sống, làm việc tại Hà Nội thành lập mạng lưới “Vì một Hà Nội đáng sống” đã phối hợp với UBND phường Chương Dương và Phòng Tài nguyên và Môi trường quận Hoàn Kiếm triển khai Dự án quản lý môi trường dựa vào cộng đồng, với mong muốn cải tạo khu vực bờ vở sông Hồng thành vườn rừng sinh thái không rác thải.

Theo Phó Chủ tịch UBND phường Chương Dương Phạm Việt Hưng, sau một thời gian bắt tay vào thực hiện dự án, đội ngũ tình nguyện viên của mạng lưới “Vì một Hà Nội đáng sống” và hơn 100 cán bộ, hội viên phụ nữ, cựu chiến binh, đoàn thanh niên và nhân dân tổ dân phố số 5, 6 phường Chương Dương đã thu gom, vận chuyển đi xử lý hơn 200 tấn chất thải, làm sạch khu vực rộng 6.000m2, trồng 200 cây xanh tạo thành khu vườn rừng sinh thái sạch, đẹp. Ngoài ra, chính quyền địa phương còn vận động xã hội hóa được khoảng 180 triệu đồng lắp đặt hệ thống xử lý nước thải sinh hoạt và nhiều hạng mục, mua sắm nhiều thiết bị vui chơi, bảo đảm an toàn và hấp dẫn với trẻ nhỏ. Đặc biệt, tất cả những thiết bị vui chơi tại đây đều được làm từ các vật liệu thân thiện với môi trường.

Còn anh Nguyễn Tiêu Quốc Đạt, người đồng sáng lập mạng lưới "Vì một Hà Nội đáng sống" chia sẻ: "Xuất phát từ việc muốn cho trẻ em có sân chơi, cộng đồng gắn kết với nhau hơn và người dân có ý thức giữ gìn không gian sống hơn, chúng tôi triển khai dự án cải tạo sân chơi tại khu vực bờ vở sông Hồng ở quận Hoàn Kiếm. Do đây là khu vực hành lang thoát lũ, nên các thành viên "Vì một Hà Nội đáng sống" phải xin phép chính quyền địa phương để tìm giải pháp cải tạo phù hợp, rồi mới gây quỹ và thi công".

Bà Đỗ Thị Kim Lánh (ở tổ 5, phố Bạch Đằng, phường Chương Dương) cho biết, từ khi khu vực này được cải tạo thành khu vườn rừng tỏa bóng mát, người dân đã có ý thức hơn trong việc giữ gìn vệ sinh chung, không còn vứt rác thải ra khu vực bờ vở sông Hồng. Đặc biệt, vào các buổi chiều hằng ngày, từ người già đến trẻ nhỏ lại ra sân tập thể dục, vui chơi. Sáng thứ bảy hằng tuần, hội viên Hội Liên hiệp phụ nữ phường Chương Dương sau khi tham gia tổng vệ sinh môi trường trong khu dân cư cũng cùng nhau tưới cây, nhổ cỏ, bắt sâu, chăm sóc vườn rừng ngày càng xanh tốt.

Nhân rộng mô hình ý nghĩa

Từ thành công của Dự án quản lý môi trường dựa vào cộng đồng tại phố Bạch Đằng (phường Chương Dương), quận Hoàn Kiếm đã chỉ đạo các phòng, ban liên quan của quận rà soát, xây dựng kế hoạch triển khai một dự án tương tự tại phường Phúc Tân.

Phó Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường quận Hoàn Kiếm Trịnh Thị Minh Phương cho biết, qua khảo sát, khu vực bờ sông Hồng trên địa bàn phường Phúc Tân có diện tích lớn, kéo dài. Nhiều năm qua, khu vực này đã trở thành bãi đổ trộm phế thải, rác thải sinh hoạt, gây mất mỹ quan đô thị, ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe của nhân dân. Hiện tại, Phòng Tài nguyên và Môi trường đang phối hợp với UBND phường Phúc Tân lập phương án để triển khai trong quý IV-2023, nhằm cải tạo khu vực này thành khu vườn rừng sinh thái thứ hai trên địa bàn quận. "Ý tưởng của chúng tôi khi triển khai dự án xây dựng thành khu vườn rừng sinh thái là nhằm mục đích huy động sự tham gia chăm sóc của chính người dân các phường. Qua đó, không chỉ tạo cảnh quan sáng, xanh, sạch, đẹp, mà còn tạo ra vườn cây có nhiều quả ngọt, rau xanh và thuốc nam cho mọi người”, bà Trịnh Thị Minh Phương chia sẻ.

Đánh giá về kết quả triển khai Dự án quản lý môi trường dựa vào cộng đồng của quận Hoàn Kiếm, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội Mai Trọng Thái khẳng định, dự án góp phần nâng cao nhận thức và trách nhiệm của cộng đồng dân cư trong công tác giữ gìn bảo vệ môi trường; địa bàn dân cư sạch sẽ, rác thải được thu gom, nước thải được xử lý; cộng đồng có không gian xanh, cải thiện chất lượng cuộc sống, chống lấn chiếm xung quanh khu vực bờ vở sông Hồng. Để phát huy hiệu quả của mô hình, UBND quận Hoàn Kiếm bàn giao lại cho chính quyền địa phương quản lý, duy tu, duy trì; tiếp tục vận động các hội, đoàn thể làm tốt công tác tuyên truyền để mỗi người dân phải là một thành viên tích cực tham gia giữ gìn vệ sinh môi trường.

Ngoài triển khai Dự án quản lý môi trường dựa vào cộng đồng, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội Mai Trọng Thái đề nghị quận Hoàn Kiếm tiếp tục triển khai Dự án “Hợp tác quốc gia thiết lập mô hình kinh tế tuần hoàn rác thái nhựa tại Việt Nam - Mô hình kinh tế tuần hoàn rác thải nhựa giá trị thấp tại quận Hoàn Kiếm”, nhằm hạn chế sử dụng túi ni lông và nhựa dùng 1 lần, tích cực tái sử dụng và tái chế các sản phẩm nhựa trong gia đình, sử dụng sản phẩm thân thiện môi trường; phân loại rác thải tại nguồn…, nhằm góp phần xây dựng quận Hoàn Kiếm ngày càng sáng, xanh, sạch, đẹp.