Bảo hiểm bắt buộc xe máy có gì mới trong năm 2023?

Ngoài ra, thu hẹp loại trừ bảo hiểm, tăng tỷ lệ chi hỗ trợ nhân đạo cho nạn nhân tai nạn giao thông, đơn giản hóa hồ sơ bồi thường bảo hiểm… cũng là những quy định mới nổi bật tại nghị định này.

Xây dựng ý thức lái xe an toàn qua phí bảo hiểm

Bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, bao gồm ô tô, xe máy được thực hiện tại Việt Nam đã 34 năm (từ năm 1988 theo Quyết định của Hội đồng Bộ trưởng) và đã qua nhiều lần sửa đổi, bổ sung để mang lại sự thuận tiện nhất cho người dân. 

Theo dự thảo nghị định mới, lần đầu tiên sẽ có quy định về giảm phí bảo hiểm để khuyến khích lái xe an toàn. Nghị định dự kiến bổ sung quy định căn cứ vào lịch sử tai nạn của từng xe cơ giới và năng lực chấp nhận rủi ro của mình, doanh nghiệp bảo hiểm chủ động xem xét, điều chỉnh giảm phí bảo hiểm. Mức giảm tối đa là 15% tính trên mức phí bảo hiểm (mức phí chưa bao gồm VAT với xe máy từ 50cc trở xuống và xe máy điện là 55.000 đồng, xe máy trên 50cc là 60.000 đồng).

Dự thảo Nghị định cũng đã thu hẹp loại trừ trách nhiệm bảo hiểm theo hướng chỉ loại trừ trách nhiệm bảo hiểm trong trường hợp lái xe điều khiển xe cơ giới mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá mức trị số bình thường theo hướng dẫn của Bộ Y tế (theo quy định tại Nghị định số 03/2021/NĐ-CP, lái xe điều khiển xe cơ giới mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn gây tai nạn sẽ không được bồi thường bảo hiểm). 

Về yêu cầu đơn giản hóa hồ sơ bồi thường bảo hiểm, dự thảo Nghị định đã kế thừa quy định về hồ sơ bồi thường bảo hiểm tại Nghị định số 03/2021/NĐ-CP, theo đó cắt giảm 2/5 chứng từ, tài liệu chứng minh thiệt hại về sức khỏe, tính mạng; chỉ thu thập tài liệu của cơ quan công an có thẩm quyền trong trường hợp tử vong, đồng thời quy định rõ thời hạn cơ quan có thẩm quyền phải cung cấp tài liệu cho doanh nghiệp bảo hiểm; bổ sung biên bản giám định xác định nguyên nhân và mức độ tổn thất được thống nhất giữa doanh nghiệp bảo hiểm và chủ xe, người lái xe nhằm đẩy nhanh tốc độ giải quyết bồi thường bảo hiểm.

Nghị định cũng đề xuất tăng tỷ lệ chi hỗ trợ nhân đạo từ 25% lên 30% nhằm tăng cường hơn nữa việc hỗ trợ nhân đạo trong trường hợp tai nạn thuộc loại trừ trách nhiệm bảo hiểm hoặc không thuộc phạm vi bồi thường. 

Theo Khoản 1, Điều 601 Bộ luật Dân sự, xe cơ giới (bao gồm cả ô tô và xe mô tô, xe gắn máy) được xác định là nguồn nguy hiểm cao độ. Thế nên, để bảo vệ quyền lợi của các nạn nhân trong các vụ tai nạn giao thông do xe cơ giới gây ra, Chính phủ đã duy trì chính sách bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự đối với ô tô và xe máy để bảo đảm các chủ xe khi mua bảo hiểm sẽ được bảo hiểm chi trả cho các hậu quả mà họ có thể gây ra khi tham gia giao thông trên đường. 

Thực tế cho thấy, các vụ tai nạn giao thông xảy ra trong nhiều tình huống khác nhau. Người gây tai nạn cũng có thể bị thiệt mạng, hoặc là không có khả năng chi trả để khắc phục những thiệt hại do họ gây ra. Nếu những vấn đề này mà không được giải quyết, người bị nạn không có nguồn tài chính để hỗ trợ kịp thời, thì các vấn đề về công bằng, về an sinh xã hội cũng sẽ bị ảnh hưởng rất nghiêm trọng.

Do đó, bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự đối với chủ xe cơ giới được đặt ra là để bảo vệ quyền lợi của các nạn nhân trong các vụ tai nạn giao thông do xe cơ giới gây ra. Điều này thể hiện rất rõ ý nghĩa nhân đạo của chính sách, bảo đảm nguồn hỗ trợ đủ lớn và kịp thời cho các nạn nhân tai nạn giao thông do xe máy, giúp nhanh chóng khắc phục những tổn thất về người và tài sản mà không phụ thuộc vào việc người chủ xe máy đó có khả năng chi trả hay không.

Xe máy chiếm gần 63,5% nguyên nhân gây ra tai nạn 

Hiện nay, hầu hết các nước đều áp dụng bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe ô tô, mô tô, xe máy và thậm chí có quốc gia áp dụng cả với xe đạp điện, bao gồm cả các nước phát triển có số lượng xe mô tô, xe máy thấp như Mỹ (khoảng 8 triệu xe), EU (11,6 triệu xe) hay các nước đang phát triển có số lượng lớn xe mô tô, xe máy tham gia giao thông như Ấn Độ (221 triệu xe), Trung Quốc (trên 90 triệu xe), Indonesia (110 triệu xe), Thái Lan (22 triệu xe). 

Để bảo đảm thực hiện, nhiều quốc gia như Ấn Độ, Nhật Bản, Singapore… đã có quy định việc tham gia giao thông khi không có bảo hiểm trách nhiệm dân sự đối với bên thứ ba là bất hợp pháp và có thể áp dụng hình phạt tù trong trường hợp tái phạm, vi phạm nhiều lần.

Hiện nay, mô tô, xe gắn máy vẫn là nguồn phương tiện vận tải cơ giới chủ yếu và là nguồn gây tai nạn lớn nhất tại Việt Nam. Cụ thể, theo số liệu thống kê của Ủy ban An toàn giao thông quốc gia, tổng số xe máy đã đăng ký tính đến ngày 14-10-2020 là 72 triệu xe, chiếm 63,48% nguyên nhân gây ra tai nạn.

Các doanh nghiệp triển khai bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới cũng đã đóng góp để hình thành Quỹ Bảo hiểm xe cơ giới chủ yếu nhằm hỗ trợ cho nạn nhân tai nạn giao thông do xe cơ giới gây ra. Người dân có người nhà bị tử vong hoặc bị tổn thương được điều trị cấp cứu trong tai nạn giao thông thuộc các trường hợp được pháp luật quy định (xe gây tai nạn bỏ chạy không tìm được xe gây tai nạn, xe tham gia bảo hiểm không đủ tiêu chí để được doanh nghiệp bồi thường, xe không tham gia bảo hiểm) có thể liên hệ Quỹ Bảo hiểm xe cơ giới thuộc sự quản lý của Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời (tầng 5, 141 Lê Duẩn, phường Cửa Nam, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội, số hotline: 0948.485.285).