Bao giờ hết phơi sương?

6 năm nằm "đắp chiếu"

Năm 2008, UBND huyện Từ Liêm lúc bấy giờ đã phê duyệt điều chỉnh dự án đầu tư xây dựng hệ thống nước sạch xã Thượng Cát với tổng mức đầu tư gần 24 tỷ đồng, công suất thiết kế của trạm là 1.800m3/ngày - đêm. Cuối năm 2009, dự án hoàn thành toàn bộ dây chuyền xử lý nước, gồm: Hệ thống cấp nước thô, bể lắng, bể lọc, bể chứa, mạng lưới đường ống... Tuy nhiên, gần 6 năm trôi qua, với bao nhiêu "lời hứa" của chủ đầu tư, chính quyền các cấp là sẽ sớm có nước sạch để nhân dân sử dụng, nhưng đến nay công trình nước sạch được xây dựng đồ sộ chưa một lần khởi động. 

Trao đổi với chúng tôi, ông Ngô Văn Chú, tổ dân phố (TDP) số 3, phường Thượng Cát cho biết: Kể từ ngày trạm cấp nước xây xong, trong các cuộc họp dân hay tiếp xúc cử tri, chúng tôi nhiều lần đề nghị chủ đầu tư dự án sớm khắc phục những tồn tại để đưa trạm cấp nước vào hoạt động, nhưng đợi mãi vẫn chẳng thấy nước đâu. Nhìn công trình "phơi nắng, phơi sương", đồng hồ đo nước tại các hộ dân đều đã hỏng ai cũng xót xa. Còn bà Đàm Thị Vĩnh, TDP số 3 cho biết, trạm cấp nước đã xây xong từ lâu mà cả nghìn hộ dân vẫn phải sử dụng giếng khoan. Hiện tại, nước giếng khoan nhà bà đang dùng khi bơm lên có màu xám, rất tanh, nhưng không có điều kiện xây dựng bể lọc nên chỉ lọc qua loa rồi dùng để tắm rửa, còn lại phải mua nước tinh khiết và hứng nước mưa để ăn uống hằng ngày.

Trong số những hộ dân tại TDP số 3, nhiều gia đình có hoàn cảnh khó khăn nhưng họ vẫn cố gắng đóng góp tiền để lắp đường ống nước, đồng hồ đo nước vào nhà từ năm 2009-2010, song chờ đợi hơn 6 năm nay vẫn chưa được sử dụng. Ông Bùi Ngọc Đào thuộc diện trên cho biết: Gia đình có 7 nhân khẩu (trong đó có hai cháu nhỏ), thuộc diện cận nghèo. Vì không có nước sạch để sử dụng nên mỗi tháng gia đình phải chi tới 600.000 đồng tiền điện để bơm nước. Đó là chưa kể đến tiền mua máy lọc nước, mua nước tinh khiết để ăn uống hằng ngày... Cũng như ông Đào, người dân tại 7 TDP của phường Thượng Cát (với gần 10.000 nhân khẩu) đều mong muốn chủ đầu tư sớm khắc phục tồn tại, đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án, cấp nước sạch cho nhân dân sử dụng.

Để tìm rõ nguyên nhân vì sao trạm cấp nước Thượng Cát xây dựng xong đã lâu nhưng không vận hành, chúng tôi đã có buổi trao đổi với ông Nguyễn Công Thảo, Phó Giám đốc Ban QLDA quận Bắc Từ Liêm. Ông Thảo khẳng định, dự án xây dựng trạm cấp nước sạch phường Thượng Cát được triển khai đúng trình tự, thủ tục các quyết định phê duyệt và thực hiện đúng các thỏa thuận đối với Công ty Nước sạch Hà Nội về điểm đấu nguồn nước thô. Tuy nhiên, do khó khăn về nguồn nước thô cấp cho trạm nên đến nay đã 6 năm kể từ ngày trạm hoàn thành vẫn chưa thể đưa vào khai thác gây bức xúc trong nhân dân.

Lật lại hồ sơ cho thấy, để giảm chi phí đầu tư khoan giếng mới, trước khi triển khai dự án (tháng 4-2007), UBND huyện Từ Liêm đã được Công ty Nước sạch Hà Nội đồng ý cho đấu nối, sử dụng nguồn nước thô từ dự án xây dựng bãi giếng khai thác nước ngầm tại Thượng Cát bổ sung cho Nhà máy Nước Mai Dịch (do Công ty Nước sạch Hà Nội đang triển khai) dẫn về hệ thống xử lý nước sạch Thượng Cát. Tháng 8-2009, Công ty Nước sạch Hà Nội đã ký hợp đồng mua, bán nước thô với UBND phường Thượng Cát. Nhưng đúng một tháng sau khi ký hợp đồng trên, Công ty Nước sạch Hà Nội đã có văn bản thông báo tới UBND huyện Từ Liêm thống nhất lại phương án cấp nguồn khác với lý do nếu đấu nối tuyến nước thô DN700 góp chung của bãi giếng Thượng Cát cấp cho hệ thống nước sạch Thượng Cát, công suất của các giếng tại bãi Thượng Cát không đủ nước cấp về Nhà máy Nước Mai Dịch.

Theo thông tin thu thập được, trước thực trạng khó khăn về nguồn nước thô cấp cho trạm, từ tháng 5-2010, UBND huyện Từ Liêm đã tổ chức họp bàn về việc đấu nối nguồn nước thô cho hệ thống nước sạch Thượng Cát. Do không thể cấp nước thô từ bãi giếng Thượng Cát như hợp đồng, Công ty Nước sạch Hà Nội đề nghị huyện Từ Liêm bố trí hai vị trí để khoan hai giếng cấp nước cho hệ thống nước sạch Thượng Cát, dự kiến đầu năm 2012 sẽ có nước sạch để cấp cho nhân dân, song kế hoạch không khả thi vì khi công ty tiến hành khoan thăm dò, địa tầng của hai vị trí khoan đều không có nước ngầm. Từ đó đến nay, Công ty Nước sạch Hà Nội phối hợp với các cơ quan chức năng quận Bắc Từ Liêm tìm địa điểm có nước ngầm để triển khai tiếp nhưng chưa thực hiện được.

Sớm để người dân có nước sạch dung

Đây là khẳng định của lãnh đạo Công ty Nước sạch Hà Nội trả lời câu hỏi của chúng tôi về việc đến bao giờ người dân Thượng Cát được sử dụng nước sạch? Ông Trịnh Kim Giang, Phó Giám đốc Công ty Nước sạch Hà Nội cho biết, thực hiện ý kiến chỉ đạo của UBND thành phố tại văn bản số 8636 ngày 5-11-2014 về việc tìm vị trí khoan giếng nước thô phục vụ cấp nước cho trạm cấp nước Thượng Cát, cuối năm 2014, quận Bắc Từ Liêm đã giới thiệu cho công ty ba vị trí để khoan ba giếng bổ sung phục vụ cấp nước sạch cho nhân dân phường Thượng Cát, trong đó một vị trí tại Thượng Cát, hai vị trí còn lại nằm ở phường Liên Mạc và Tây Tựu. Hiện nay, công ty đang triển khai lập dự án khoan ba giếng bổ sung. Nhưng do ba giếng này đều nằm quá xa trạm cấp nước đã xây dựng, dẫn đến suất đầu tư lớn (dự kiến trên 41 tỷ đồng) vì phải lắp đặt đường ống nước thô về trạm và xây dựng hai trạm biến áp cấp điện cho các giếng... Ngoài việc triển khai ba giếng bổ sung nêu trên, thực hiện chỉ đạo của UBND TP Hà Nội về việc tiếp nhận hiện trạng trạm cấp nước Thượng Cát do UBND quận Bắc Từ Liêm đã đầu tư từ năm 2008-2009 để cải tạo, sửa chữa, phục vụ cấp nước cho nhân dân phường Thượng Cát trong năm 2015 này, công ty đang tiến hành khảo sát lại mạng lưới cấp nước và trạm bơm tăng áp để tiến hành bổ sung khối lượng, nội dung đầu tư.

Cũng theo ông Giang, việc cấp nước cho người dân phụ thuộc vào mặt bằng thi công các giếng. Nếu có mặt bằng sớm, người dân sẽ sớm có nước sạch. Hiện tại, công ty đang dồn sức để có thể khởi động trạm cấp nước. Theo thông tin từ Công ty Nước sạch Hà Nội, hiện đơn vị đã nhận mặt bằng giếng khoan tại phường Thượng Cát, chuẩn bị thi công. Song song với thi công giếng, công ty sẽ tiến hành cải tạo lại mạng lưới đường ống và trạm cấp nước đã đầu tư trước đó, lắp đặt đầu máy cấp nước vào nhà cho nhân dân phường Thượng Cát (người dân không phải đóng góp kinh phí - PV). Sau khi hoàn thành khoan giếng, công ty sẽ bơm nước về hệ thống xử lý chung của trạm và cấp cho nhân dân. Tuy nhiên, do công suất dự kiến của giếng này chỉ đáp ứng 50% công suất thiết kế nên sẽ không thể đáp ứng 100% nhu cầu sử dụng của người dân trong phường. Còn hai giếng ở phường Tây Tựu và Liên Mạc, hiện nay UBND quận Bắc Từ Liêm và các cơ quan hữu quan đang triển khai công tác giải phóng mặt bằng theo quy định hiện hành.

Hiện tại nhu cầu sử dụng nước sạch của nhân dân Thượng Cát là rất lớn. Để đáp ứng nhu cầu thiết thực của nhân dân, đề nghị UBND thành phố tiếp tục chỉ đạo các sở, ngành liên quan, Công ty Nước sạch Hà Nội và UBND quận Bắc Từ Liêm khẩn trương hoàn thiện dự án để cấp nước sạch cho người dân phường Thượng Cát.