Bài phát biểu gây xúc động của ngoại trưởng Hà Lan về MH17

Bài phát biểu của ông Frans Timmermans được đưa ra trong cuộc họp của Hội đồng Bảo an ngày 21/7 tại NewYork, sau khi chiếc phi cơ mang số hiệu MH17 của hãng hàng không Malaysia được cho là bị bắn hạ tại miền đông Ukraine làm toàn bộ 298 người trên khoang thiệt mạng:

Thưa ngài Chủ tịch,

Chúng ta ở đây hôm nay để thảo luận quanh bi kịch: chiếc máy bay thương mại bị rơi cướp đi sinh mạng của 298 người dân vô tội. Nam giới, phụ nữ cùng một con số đáng kinh ngạc trẻ em đã mất đi cuộc sống. Họ đang trên đường du lịch, về nhà, thăm người thân, làm việc hay thực hiện các sứ mệnh quốc tế như tham gia hội nghị quan trọng về HIV/AIDS tại Austraia, thì gặp nạn.

Từ thứ năm đến giờ, tôi luôn suy nghĩ: giây phút cuối cùng của các nạn nhân khi họ nhận ra chiếc máy bay bị rơi chắc chắn vô cùng khủng khiếp. Liệu họ có kịp nắm tay người mình yêu thương, liệu họ có được ôm những đứa con bé bỏng vào lòng, liệu họ có thể trao nhau những ánh nhìn lần cuối cùng, thay cho lời từ biệt? Chúng ta sẽ không bao giờ biết được.

Sự ra đi của gần 200 đồng bào để lại cho người dân Hà Lan vết thương lòng sâu sắc, gây ra một sự đau buồn, giận dữ và tuyệt vọng. Đau buồn vì những người thân yêu đã ra đi, giận dữ vì chiếc máy bay dân sự bị bắn hạ một cách trắng trợn và tuyệt vọng khi tận mắt chứng kiến việc bảo vệ hiện trường cũng như tìm kiếm nạn nhân diễn ra quá chậm chạp.

Cuộc họp của Hội đồng diễn ra tháng 8 tới nên tập trung vào vấn đề này. Bên cạnh đó, tôi rất hoan nghênh các giải pháp đồng đệ trình bởi Australia và Hà Lan, được Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc thông qua ngày hôm nay. Tôi xin gửi lời cảm ơn tới các Quốc gia đã hỗ trợ. Cá nhân tôi muốn bày tỏ lòng biết ơn tới Julie Bishop, Julie thân mến, chúng ta cùng chung một chiến tuyến.

Thưa ngài chủ tịch,

Đối với người dân Hà Lan, ưu tiên hàng đầu vượt trên tất cả chính là đưa các nạn nhân trở về nhà. Thi thể của họ phải được tôn trọng và công tác tìm kiểm không nên bị trì hoãn. Đó là nguyên tắc tối thiểu giữa con người.

Trong những ngày qua, chúng tôi nhận được nhiều báo cáo đáng lo ngại về việc có người di chuyển thi thể và cướp phá tài sản của nạn nhân. Dành ra một phút thôi, hãy nghĩ bạn không phải là người đại diện cho quốc gia mà là người vợ, người chồng, người cha, người mẹ. Hãy tưởng tượng khi bạn nghe tin chồng mình đã không còn, và chỉ hai ba ngày sau, bạn nhìn thấy những tên côn đồ tháo đi chiếc nhẫn cưới từ tay của anh ấy. Hãy đặt mình vào hoàn cảnh đó để cảm nhận.

Cho đến khi chết tôi cũng sẽ không hiểu nổi tại sao đội cứu hộ phải chờ đợi quá lâu để có thể thực hiện công việc khó khăn của mình; và tại sao người ta có thể dùng những xác chết để phục vụ cho các mưu đồ chính trị. Đó là một hành động đê hèn. Tôi hi vọng thế giới sẽ không chứng kiến cảnh tượng này một lần nào nữa trong tương lai.

Tất cả các quốc gia đang chuyển từ đau buồn sang tức giận khi nhìn thấy hình ảnh những mảnh đồ chơi bị vứt khắp nơi, hành lý bị lục tung, những tấm hộ chiếu, trong đó có cả hộ chiếu trẻ em được phát trên truyền hình. Chúng tôi yêu cầu được tiếp cận khu vực xảy ra vụ việc mà không bị cản trở. Chúng tôi yêu cầu các bên hành xử tôn trọng đối với hiện trường thảm họa. Chúng tôi muốn sự công bằng cho các nạn nhân và những người thân của họ đang than khóc ngoài kia.

Tôi kêu gọi cộng đồng quốc tế, Hội đồng Bảo an, và tất cả những người có liên quan hãy để chúng tôi đưa các nạn nhân trở về nhà với người thân mà không bị bất kì trì hoãn nào nữa. Họ xứng đáng được về nhà.

Về việc chúng tôi nhận vai trò dẫn đầu đoàn pháp y, tôi cam kết Hà Lan sẽ làm hết sức để đảm bảo thi thể các nạn nhân sẽ được đưa về nhà, dù nó có ở đâu đi chăng nữa.

Chúng tôi sẽ hợp tác chặt chẽ với tất cả các quốc gia và tổ chức quốc tế liên quan để thực hiện điều này càng sớm càng tốt.

Thưa ngài chủ tịch,

Tôi cũng hoan nghênh việc thành lập một cuộc điều tra nguyên nhân gây ra thảm kịch MH17, như giải pháp đã nêu. Hà Lan đã đồng ý giữ vai trò dẫn đầu trong việc điều tra đồng thời phối hợp chặt chẽ với các nước liên quan, Liên Hợp Quốc và Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO) để xử lý vụ việc.

Chúng tôi nhận thức được rằng đây là một trách nhiệm vô cùng lớn lao. Chúng tôi cam kết sẽ toàn tâm toàn ý thực hiện sứ mệnh này. Để đảm bảo an ninh hiện trường và an toàn cho các chuyên viên điều tra quốc tế, chúng tôi nhấn mạnh Hội đồng Bảo an có trách nhiệm theo sát Nghị quyết ngày hôm nay và có những biện pháp bổ sung nếu cần thiết.

Sau khi cuộc điều tra tìm ra ngươi chịu trách nhiệm cho việc MH17 bị rơi, tội trạng sẽ được luận và công lý sẽ được thực thi. Chúng ta nợ các nạn nhân điều đó, chúng ta nợ công lý điều đó, chúng ta nợ nhân loại điều đó. Hãy làm ơn hỗ trợ hết mức để công lý được bảo đảm. Chúng tôi sẽ không ngơi nghỉ cho đến khi công lý được thi hành.

Trân trọng cảm ơn.