Bài cuối: Khó có cái “bắt tay”

Vì vậy, ngoài việc nhanh chóng xóa bỏ sự phân biệt đối xử "công - tư", cần hướng đến sự hợp tác bền chặt giữa hai khối y tế này để giải quyết vấn đề cốt lõi: Giảm tải cho BV công và tăng bệnh nhân đến BV tư.

Thúc đẩy y tế công thay đổi

Thời gian qua, khu vực y tế tư nhân không chỉ góp phần giảm tải cho BV tuyến tỉnh và tuyến trung ương, đóng góp không nhỏ vào hoạt động chăm sóc sức khỏe nhân dân mà sự cải thiện chất lượng phục vụ ở các BV tư còn là động lực thúc đẩy các BV công phải thay đổi.

Trong lúc các BV công đang cố gắng chuyển biến về cách ứng xử, nâng cao chất lượng dịch vụ, thì hệ thống y tế tư nhân cũng không ngừng tự hoàn thiện. Sau một thời gian triển khai chính sách xã hội hóa y tế, nay Việt Nam đã có những BV tư lớn, tạo dựng được thương hiệu cho mình, thậm chí hướng tới quy mô phát triển bài bản hơn bằng cách xây dựng hệ thống chuỗi BV, phòng khám. Điển hình, Tập đoàn Y khoa Hoàn Mỹ đã có mặt tại TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Đồng Nai, Đà Lạt, Cần Thơ, Cà Mau hay hệ thống y tế Vinmec đang hoạt động tại Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Phú Quốc...

Về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Tài chính, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thị Minh cho biết, nhờ việc xây dựng, phát triển hệ thống y tế tư nhân, bước đầu đã hình thành môi trường cạnh tranh giữa BV công và BV tư, đáp ứng yêu cầu khám, chữa bệnh ngày càng cao của người dân. Đặc biệt, tinh thần, thái độ phục vụ người bệnh của khối y tế tư nhân xuyên suốt quá trình xã hội hóa y tế chính là "đòn bẩy" thúc đẩy ngành Y tế nước nhà đổi mới, là tấm gương phản chiếu để khối y tế công nhìn nhận lại mình và thay đổi theo hướng tích cực. Thế nhưng những tồn tại trong cơ chế, chính sách làm cho khối y tế tư nhân phát triển chưa xứng tầm với thực lực.

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến, tới đây, khi giá dịch vụ y tế tính đúng, tính đủ thì sẽ có cạnh tranh lành mạnh giữa y tế công lập - ngoài công lập và ngay cả giữa các cơ sở y tế công lập với nhau. Khi đó, giá dịch vụ của các BV công, BV tư sẽ tương đương nhau. Vì vậy, nếu nhân viên y tế không yêu quý và tôn trọng bệnh nhân thì bệnh nhân sẽ quay lưng lại với các BV công.

Chủ tịch Hiệp hội BV tư nhân Việt Nam Nguyễn Văn Đệ cho biết thêm, tại buổi thăm và làm việc với BV Đa khoa Hợp Lực (Thanh Hóa), Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh, cần tăng cường sự phối hợp giữa hệ thống BV công và BV tư để xử lý có hiệu quả tình trạng quá tải ở các BV công. Phó Thủ tướng khẳng định sẽ chỉ đạo các bộ, ngành rà soát lại các văn bản liên quan đến y tế tư nhân, chỗ nào sai, chính sách nào chưa phù hợp cần phải điều chỉnh, bổ sung để tạo sự bình đẳng giữa y tế nhà nước và y tế tư nhân, tuyệt đối không được phân biệt y tế công hay tư.

Mới chỉ là hình thức?

Đề cập đến sự hợp tác giữa BV công và BV tư, PGS-TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế) khẳng định, Bộ Y tế tiếp tục ban hành chính sách giảm tải BV công, xây dựng đề án hợp tác công - tư theo nguyên tắc đặt lợi ích của người bệnh lên hàng đầu. Thời gian tới, sẽ có nhiều BV được tham gia đề án BV vệ tinh, giảm quá tải BV, trong đó không phân biệt BV nhà nước hay BV tư nhân trong lựa chọn BV hạt nhân, BV vệ tinh.

Cũng theo PGS-TS Lương Ngọc Khuê, do mức thu viện phí công - tư có sự chênh lệch, nên việc chuyển người bệnh từ hệ thống công sang tư đang gặp khó khăn. Chính vì vậy, để đưa bệnh nhân từ BV công sang BV tư không phải đắn đo, suy nghĩ, các BV công - tư đang hợp tác với nhau cần tính toán phù hợp thì mới thuyết phục được người bệnh chuyển từ hệ thống y tế công lập (hiện được bao cấp nên giá dịch vụ rẻ) sang hệ thống y tế tư nhân.

Giám đốc BV Đa khoa Thiên Đức Nguyễn Văn Phúc đánh giá, thời gian qua, sự phối hợp giữa BV công - tư chưa như mong muốn. Dù Bộ Y tế cho phép các bác sĩ ở BV công được phép làm ngoài giờ, nhưng nếu cơ quan chủ quản không cho phép thì họ dù muốn cũng không thể đến BV tư làm việc. Hiện tại, BV Thiên Đức đang xây dựng cơ sở 2 với quy mô 150 giường bệnh và cố gắng triển khai trong quý IV-2016.

Sau khi cơ sở 2 đi vào hoạt động, BV cũng mong muốn bắt tay hợp tác với BV K trung ương trong việc điều trị hậu phẫu cho người bệnh. Tuy nhiên, việc "bắt tay" giữa BV công - tư theo đúng nghĩa không đơn giản. "Tới đây, khi viện phí tiến tới tính đúng, tính đủ, đưa thêm tiền lương bác sĩ vào chi phí khám, chữa bệnh thì BV công cũng phải tự hạch toán, tự chủ về tài chính. Khi đó, BV công không muốn bắt tay, chia sẻ người bệnh với BV tư" - bác sĩ Nguyễn Văn Phúc chia sẻ.