Bài 2: Chính quyền xã hậu thuẫn, tiếp tay cho bà Hậu?

Nhiều người cho rằng, chính vì quá tin tưởng vào những hợp đồng vay có giá trị như một biện pháp bảo đảm "tín chấp" dựa trên uy tín của những cán bộ có chức danh, vị trí chủ chốt tại chính quyền xã Việt Long mà bà Vân và nhiều người dân đã "mất cả chì lẫn chài"...

Tin cán bộ xã, mất tiền tỷ

Để có được lòng tin của người đứng đầu Công ty cổ phần Đầu tư (CPĐT) Vân Sơn, bà Nguyễn Thị Hậu đã lôi kéo nhiều cán bộ đại diện cho đảng ủy, chính quyền và công an xã vào cuộc, trong đó có cả Bí thư Đảng ủy, Phó Chủ tịch UBND, Trưởng công an và Phó Trưởng công an xã Việt Long. Đúng như lời tâm sự cay đắng của bà Vân: "Nếu không có chữ ký, con dấu đỏ chót kèm theo những lời hứa chắc như đinh đóng cột của những người đứng đầu chính quyền và công an xã, tôi đã không cả tin đến mức dại dột xuất hàng chục tỷ đồng cho bà Hậu vay như vậy!".

Bà Vân đã cung cấp cho phóng viên tổng cộng 10 văn bản có các tên gọi như: Hợp đồng vay tiền, hợp đồng vay vốn. Các bản hợp đồng vay tiền đều ghi tên người vay là bà Nguyễn Thị Hậu, Phú Thị Đáng, Nguyễn Thị Phương - Hội LHPN xã Việt Long, đại diện cho các hộ dân (có danh sách, chữ ký kèm theo) vay tiền của Công ty CPĐT Vân Sơn (ghi rõ số tiền vay), với mục đích trả nợ ngân hàng và cam kết "chịu trách nhiệm hoàn toàn trước pháp luật nếu đến hạn không trả được". Điều đáng nói là phía dưới mỗi bản còn có xác nhận viết tay, chữ ký và con dấu của ông Nguyễn Viết Lãng - Phó Chủ tịch UBND xã và ông Nguyễn Tiến Quyết - Trưởng công an xã. Đến thời điểm hiện nay, hai ông này vẫn đang tại vị, giữ nguyên chức vụ cũ trong bộ máy hành chính xã Việt Long. Ngoài ra, tại nhiều hợp đồng vay nợ và giấy khất nợ, ngoài con dấu và chữ ký của hai cán bộ trên, như để tăng thêm sự tin tưởng cho bà Vân, còn có thêm con dấu và chữ ký của Bí thư Đảng ủy xã Nguyễn Văn Đức. Ông Đức hiện đang giữ trọng trách là Chủ tịch UBND xã Việt Long.

Theo thông tin từ bà Nguyễn Thị Vân, chỉ khi có đại diện Đảng ủy, UBND xã Việt Long, Trưởng công an xã ký vào hợp đồng vay tiền, bà Vân mới đồng ý tiếp tục xuất tiền cho bà Hậu - với tư cách đại diện Hội LHPN xã Việt Long vay. Bà Vân tin là tin vào chính quyền và công an xã vì nghĩ rằng mình đang cho đại diện xã Việt Long vay tiền, chứ không phải cho cá nhân bà Hậu vay tiền. Theo suy nghĩ của bà Vân, những cán bộ như ông Đức, ông Lãng và ông Quyết khi đặt bút ký vào hợp đồng vay vốn do bà Hậu làm đại diện đã lấy uy tín của mình cùng con dấu được Nhà nước giao thực hiện nhiệm vụ hành chính để bảo đảm bà Vân sẽ được trả nợ đúng cam kết. Dư luận đặt câu hỏi: Việc đặt bút ký vào hợp đồng vay tiền của các ông Nguyễn Văn Đức, Nguyễn Viết Lãng, Nguyễn Tiến Quyết cần phải được cơ quan có trách nhiệm xác minh, làm rõ liệu đây có phải là việc bảo lãnh vay nợ theo quy định tại Điều 362 Bộ luật Dân sự năm 2005 hay không?

Bên cạnh đó, đối chiếu những quy định tại Luật Tổ chức HĐND và UBND hiện hành, chúng tôi nhận thấy hành vi của ông Nguyễn Viết Lãng không đúng chức năng, nhiệm vụ của một Phó Chủ tịch UBND cấp xã. Điều 126 Luật Tổ chức HĐND và UBND quy định: Phó Chủ tịch thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn do Chủ tịch UBND phân công và phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND. Đồng thời, đối chiếu các quy định của Điều 127 luật này quy định nhiệm vụ, quyền hạn của chủ tịch UBND, chúng tôi nhận thấy không có quy định nào cho phép chủ tịch UBND đứng ra ký vào hợp đồng vay tiền, bảo lãnh vay nợ cho cá nhân hoặc tổ chức. Vì vậy việc Phó Chủ tịch UBND xã Việt Long ký, đóng dấu vào hợp đồng vay tiền là không đúng thẩm quyền, trách nhiệm được pháp luật quy định. Và trên thực tế, cho đến thời điểm này, chưa có căn cứ nào cho thấy ông Nguyễn Viết Lãng thực hiện nhiệm vụ do Chủ tịch UBND xã Việt Long phân công vào thời điểm ông Lãng ký các hợp đồng vay tiền. Vì vậy, trước hết bản thân ông Lãng phải chịu trách nhiệm cá nhân về hành vi này.

Tương tự, đối với ông Nguyễn Tiến Quyết, trong tất cả các hợp đồng vay tiền mà chúng tôi thu thập được, ông Quyết đều ghi rất rõ: "Chị Nguyễn Thị Hậu sinh năm 1969, HKTT tại Tiên Tảo, Việt Long, Sóc Sơn, qua hợp đồng vay vốn là đúng sự thật", sau đó ký và đóng dấu. Căn cứ các quy định tại Pháp lệnh Công an xã năm 2008, Thông tư số 12/2010/TT-BCA ngày 8-4-2010 của Bộ Công an quy định cụ thể thi hành một số điều của Pháp lệnh Công an xã, thì nhiệm vụ, quyền hạn của công an xã và trưởng công an xã là: Nắm tình hình an ninh trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn, phòng ngừa, đấu tranh phòng chống tội phạm, tổ chức bắt người phạm tội quả tang, đối tượng có lệnh truy nã, làm nòng cốt xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, thực hiện các quy định của pháp luật về quản lý cư trú, chứng minh nhân dân và các giấy tờ đi lại khác… Không có quy định nào cho phép trưởng công an xã có thẩm quyền ký, đóng dấu vào hợp đồng vay tiền của cá nhân, tổ chức, chưa kể đến việc xác nhận "hợp đồng vay vốn đó là đúng sự thật!".

Phó trưởng công an xã ký, đóng dấu lên… giấy trắng!

Không chỉ có Trưởng công an xã Việt Long ký "bừa", chúng tôi còn thu thập được rất nhiều giấy khất nợ do ông Nguyễn Văn Sỏi - Phó Trưởng công an xã Việt Long đã ký, đóng dấu mà người khất nợ không ai khác là bà Nguyễn Thị Hậu, chủ nợ là bà Vân và nhiều cá nhân khác trên địa bàn xã Việt Long. Hiện nay ông Nguyễn Văn Sỏi vẫn là Phó Trưởng công an xã Việt Long, người đã được chính quyền xã giao trách nhiệm làm việc với phóng viên Báo Hànộimới khi lần đầu tiên chúng tôi về Việt Long tìm hiểu vụ việc hồi tháng 7-2013. Nhiều người cho rằng giấy khất nợ có chữ ký, con dấu của phó trưởng công an xã là một biện pháp tình thế hiệu quả giúp bà Hậu bước đầu thoát khỏi việc bị bà Vân và những người dân đã cho bà Hậu mượn sổ đỏ đòi nợ một cách ráo riết. Trên thực tế, khi giấy viết tay khất nợ của bà Hậu được "bảo lãnh" bằng con dấu, chữ ký của Phó Trưởng Công an xã Nguyễn Văn Sỏi, nhiều người đã tin tưởng bà Hậu mà tiếp tục chờ đợi, hy vọng một ngày nào đó sẽ được bà Hậu trả nợ tiền và sổ đỏ như đã hứa. Nhưng theo phản ánh của một số người dân, chính sự hậu thuẫn này lại tiếp tục giúp bà Hậu có uy tín để tiến hành những vụ làm ăn tương tự khác.

Trong quá trình tìm hiểu, xác minh vụ việc, chúng tôi còn phát hiện một việc "động trời" khác. Đó là Phó Trưởng công an Nguyễn Văn Sỏi đã ký và đóng dấu khống vào giấy trắng, không hề có nội dung gì rồi giao cho bà Hậu. Không ai biết, ngoài việc sử dụng những tờ giấy có chữ ký và con dấu của ông Phó Trưởng công an Nguyễn Văn Sỏi vào việc viết giấy khất nợ, bà Hậu còn sử dụng chúng vào những việc gì khác nữa?

Trong buổi làm việc với phóng viên Báo Hànộimới, Thiếu tá Phạm Quang Hoành - Đội trưởng Đội Tổng hợp Công an huyện Sóc Sơn tỏ ra ngạc nhiên vì lần đầu tiên nhìn thấy những hợp đồng vay tiền, giấy khất nợ có chữ ký, con dấu của Trưởng công an và Phó Trưởng công an xã Việt Long. Khi được hỏi về thẩm quyền của công an xã trong việc này, ông Phạm Quang Hoành cho biết: "Trách nhiệm và thẩm quyền của công an xã chỉ xác nhận người dân có hộ khẩu thường trú, xác nhận nhân thân theo sổ hộ khẩu… Việc xác nhận các loại hợp đồng không thuộc thẩm quyền của công an xã. Trước những thông tin phóng viên Báo Hànộimới cung cấp, chúng tôi sẽ thẩm tra, xác minh xem sự việc đúng sai thế nào, xác định rõ động cơ, mục đích của việc này, sau đó mới kết luận".