Yêu cầu nâng cao chất lượng đào tạo tiến sĩ, không chạy theo số lượng

Theo quy định tại Quy chế đào tạo tiến sĩ của Bộ Giáo dục và Đào tạo, yêu cầu đối với luận án tiến sĩ phải là báo cáo tổng hợp kết quả học tập và nghiên cứu của nghiên cứu sinh, thể hiện nghiên cứu sinh có khả năng độc lập nghiên cứu hoặc đề xuất những ý tưởng, giải pháp mới giải quyết những vấn đề đang đặt ra ở lĩnh vực nghiên cứu trong những hoàn cảnh thực tiễn cụ thể. 

Việc đánh giá luận án phải tuân thủ quy trình các bước: Đánh giá luận án ở đơn vị chuyên môn, gửi lấy ý kiến nhận xét đối với luận án của phản biện độc lập và bảo vệ luận án tại hội đồng cấp trường/viện; công bố kết quả nghiên cứu của đề tài luận án trên các tạp chí, sách chuyên môn tham khảo, hội nghị khoa học ở trong hoặc ngoài nước; đăng tải thông tin buổi bảo vệ luận án, nội dung toàn văn luận án trên trang thông tin của Bộ Giáo dục và Đào tạo, của các cơ sở đào tạo trước và sau khi bảo vệ luận án. 

Như vậy, quy định về việc đánh giá chất lượng luận án trước hết là trách nhiệm của cơ sở đào tạo, người hướng dẫn, đơn vị chuyên môn và các nhà khoa học tham gia đánh giá luận án, trong đó vai trò của người hướng dẫn là quan trọng nhất. Những quy định này cũng đặt ra yêu cầu cho các cơ sở đào tạo, người hướng dẫn khoa học… phải luôn đề cao đạo đức khoa học, nghiêm minh, trung thực, khách quan, không nể nang, dễ dãi trong quá trình đào tạo và đánh giá. 

Đối với việc đào tạo tiến sĩ, Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu các cơ sở đào tạo tập trung nâng cao chất lượng, không chạy theo số lượng; chú trọng đến việc công khai, minh bạch quy trình lựa chọn và giao đề tài luận án cho nghiên cứu sinh. Các cơ sở đào tạo phải chủ động và thực hiện trách nhiệm giải trình trong quá trình đào tạo; các bên liên quan và toàn xã hội tiếp tục tăng cường giám sát, phản ánh… 

Với những luận án có phản ánh và có ý kiến của dư luận, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ tiến hành thẩm định theo quy chế hiện hành. 

Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, trên thực tế, việc đánh giá luận án không chỉ ở tên đề tài mà còn ở nội dung, giá trị khoa học và giá trị thực tiễn. Hội đồng xét duyệt và người hướng dẫn cần nghiêm túc, không duyệt những tên đề tài có phạm vi quá hẹp, không đủ tầm của một luận án tiến sĩ.