Xây dựng trường học đạt chuẩn quốc gia là nội dung cấp thiết

Các đại biểu HĐND thành phố đã phát huy tinh thần dân chủ, trách nhiệm, tập trung trao đổi, nêu yêu cầu giải trình tập trung vào các nhóm vấn đề: Công tác xây dựng trường công lập đạt chuẩn quốc gia và đầu tư, cải tạo, xây mới trường mầm non, trường phổ thông trên địa bàn thành phố. Đây cũng là nội dung quan trọng, cấp thiết, đang được dư luận, cử tri và nhân dân rất quan tâm.

Qua phiên giải trình cho thấy, trong những năm qua, lĩnh vực giáo dục và đào tạo, trong đó đặc biệt là việc đầu tư, xây dựng, nâng cấp, cải tạo các trường học công lập bảo đảm đạt chuẩn quốc gia luôn được Thành ủy, HĐND, UBND thành phố cũng như các cấp, các ngành quan tâm, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện. Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XVII và Chương trình số 06-CTr/TU của Thành ủy xác định mục tiêu phấn đấu đến năm 2025, tỷ lệ trường công lập trên địa bàn thành phố đạt chuẩn quốc gia từ 80 đến 85%.

Để đạt được các mục tiêu trên, HĐND thành phố đã ban hành các nghị quyết về quy hoạch hệ thống giáo dục, mạng lưới trường học và các cơ chế, chính sách đặc thù liên quan, trong đó đặc biệt là Nghị quyết số 02 ngày 8-4-2022 về kế hoạch đầu tư xây dựng, cải tạo trường học công lập đạt chuẩn quốc gia, nâng cấp hệ thống y tế và tu bổ, tôn tạo di tích.

UBND thành phố, các cấp, các ngành, các địa phương cũng đã ban hành các kế hoạch, văn bản, bố trí nguồn lực để tổ chức triển khai, thực hiện và đạt được một số kết quả tích cực. Cơ bản mỗi xã, phường, thị trấn có ít nhất 1 trường mầm non, 1 trường tiểu học và 1 trường trung học cơ sở công lập, phục vụ nhu cầu học tập của địa phương.

Mặc dù, đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận, nhưng qua báo cáo của UBND thành phố, khảo sát của Thường trực HĐND thành phố, việc đầu tư, xây dựng, cải tạo, nâng cấp và công nhận đạt chuẩn đối với các trường mầm non, trường phổ thông công lập trên địa bàn thành phố còn nhiều tồn tại, khó khăn, vướng mắc, tiến độ còn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển.

Theo Quy hoạch mạng lưới trường học, quy định tối thiểu mỗi xã, phường, thị trấn, khu đô thị mới có ít nhất 1 trường mầm non, 1 trường tiểu học, 1 trường trung học cơ sở và 3 đến 5 vạn dân có 1 trường trung học phổ thông. Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn 35 phường thuộc 8 quận thiếu tổng số 43 trường công lập theo quy hoạch; phần lớn các khu đô thị mới trên địa bàn chưa có trường học công lập.

Công tác phát triển mạng lưới trường học theo quy hoạch chưa theo kịp tốc độ gia tăng dân số, gây ra hiện tượng quá tải cục bộ tại một số khu vực có tốc độ đô thị hóa nhanh, quỹ đất còn hạn chế. Có trường hợp tại một số quận nội thành, xảy ra tình trạng thiếu trường, lớp học, ảnh hưởng đến công tác tuyển sinh và không đạt chỉ tiêu theo chuẩn quốc gia.

Công tác quản lý, đánh giá, giám sát đầu tư tại một số dự án khu đô thị, khu nhà ở trên địa bàn thành phố Hà Nội còn nhiều bất cập, chưa hiệu quả, dẫn tới nhiều dự án đã đưa vào khai thác, sử dụng trong thời gian dài nhưng chưa được đầu tư đồng bộ, hoàn chỉnh các công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội theo quy hoạch, theo chủ trương đầu tư được duyệt, trong đó, đặc biệt là các công trình xây dựng trường học (qua báo cáo, khảo sát mới có 117/393 trường đã và đang thực hiện, đạt 30%, còn 269 (khoảng 70%) trường học các cấp chưa được đầu tư xây dựng theo tiến độ tại các khu đô thị, khu nhà ở trên địa bàn thành phố theo quy hoạch được phê duyệt...).

Cùng với đó, tiến độ thực hiện một số dự án trường học công lập theo Nghị quyết số 02 của HĐND thành phố còn chậm, nhiều khó khăn, vướng mắc. Còn 182 trường công lập chuẩn quốc gia đã quá hạn công nhận nhưng chưa công nhận lại, có 463 trường công lập các cấp trong danh sách chuẩn quốc gia nhưng có số học sinh vượt so quy định, 180 trường có số lớp vượt so với quy định.

Tại phiên giải trình, đã có 10 lượt đại biểu đặt câu hỏi, nêu yêu cầu giải trình, 6 giám đốc Sở, 2 Chủ tịch UBND quận đã tham gia giải trình, làm rõ các vấn đề đại biểu quan tâm. Đặc biệt, đồng chí Phó Chủ tịch UBND thành phố Vũ Thu Hà đã thay mặt UBND thành phố báo cáo, tiếp thu, giải trình về các vấn đề chung thuộc thẩm quyền, trách nhiệm của UBND thành phố.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Vũ Thu Hà khẳng định, sau phiên giải trình, để đẩy nhanh tiến độ xây dựng trường công lập đạt chuẩn quốc gia và việc đầu tư cải tạo, xây mới trường mầm non, trường phổ thông của thành phố Hà Nội, UBND thành phố sẽ tiếp tục thực hiện quyết liệt chỉ đạo của Thành ủy và tập trung chỉ đạo thực hiện ngay các nhóm nhiệm vụ, giải pháp.

Trong đó, thành phố rà soát các quy hoạch hiện có liên quan đến giáo dục, để cập nhật thống nhất, đề xuất điều chỉnh bổ sung những nội dung Nghị quyết số 05/2012/NQ-HĐND ngày 5-4-2012 của HĐND thành phố về Quy hoạch mạng lưới trường học thành phố Hà Nội đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 và cập nhật vào đồ án điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đang triển khai thực hiện.

Phát biểu kết luận phiên giải trình, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn thay mặt Thường trực HĐND thành phố đánh giá cao sự nghiêm túc, trách nhiệm của UBND thành phố, Giám đốc các sở, ngành, Chủ tịch UBND các quận, huyện, thị xã trong quá trình chuẩn bị nội dung cho phiên giải trình.

Các đại biểu tham gia giải trình tại phiên họp hôm nay cơ bản nắm chắc nội dung, giải trình cụ thể, đúng trọng tâm, báo cáo, làm rõ những vấn đề còn hạn chế, vướng mắc và đưa ra các giải pháp, lộ trình khắc phục.

Kết quả phiên giải trình đã cho thấy các vấn đề được Thường trực HĐND thành phố lựa chọn giải trình là “đúng và trúng”, thiết thực, phù hợp với yêu cầu phát triển của thành phố, đáp ứng nguyện vọng của đông đảo cử tri, nhân dân.

Từ những tồn tại, hạn chế, nguyên nhân và trách nhiệm đã được chỉ ra trong phiên giải trình, Thường trực HĐND thành phố đề nghị UBND thành phố, các sở, ban, ngành thành phố, UBND các quận, huyện, thị xã và các đơn vị liên quan nghiêm túc tiếp thu và có các giải pháp khẩn trương, quyết liệt, đồng bộ; tập trung chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ, xác định rõ lộ trình, phân công rõ trách nhiệm để khắc phục các tồn tại, hạn chế đã được chỉ ra tại phiên giải trình hôm nay.

Trong đó, Chủ tịch HĐND thành phố chỉ đạo cần tập trung triển khai một số nội dung:

Một là, để khắc phục các tồn tại, hạn chế, tháo gỡ các vướng mắc, khó khăn được chỉ ra tại phiên giải trình, phấn đấu hoàn thành chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội XVII Đảng bộ thành phố đã đề ra, UBND thành phố tập trung rà soát tổng thể, xây dựng kế hoạch chi tiết để tổ chức thực hiện, trong đó, phân công rõ trách nhiệm, nhiệm vụ, lộ trình, giải pháp thực hiện. Hoàn thành kế hoạch trong tháng 11-2023, báo cáo HĐND thành phố tại kỳ họp thứ mười bốn - đầu tháng 12-2023.

Hai là, UBND thành phố chỉ đạo các sở, ngành, quận, huyện, thị xã rà soát, cập nhật, thực hiện tốt công tác quy hoạch, bố trí quỹ đất xây dựng trường học, đặc biệt là trường công lập bảo đảm đạt chuẩn quốc gia. Rà soát, thu hồi quyết định và bằng công nhận trường chuẩn quốc gia đối với các trường không giữ được các tiêu chuẩn đã công nhận, xác định tỷ lệ trường công lập đạt chuẩn quốc gia một cách khách quan, thực chất. Bổ sung chỉ tiêu công nhận lại trường công lập đạt chuẩn quốc gia vào kế hoạch hằng năm.

Ba là, chỉ đạo rà soát, đẩy nhanh tiến độ các dự án đầu tư xây dựng trường học công lập theo Nghị quyết số 02 của HĐND thành phố, đặc biệt là các dự án xây mới để sớm khắc phục tình trạng thiếu trường, thiếu lớp. Kịp thời chỉ đạo tháo gỡ các vướng mắc, khó khăn; ưu tiên cân đối, bổ sung nguồn vốn hỗ trợ các quận, huyện còn nhiều khó khăn, tỷ lệ trường đạt chuẩn còn thấp so với bình quân chung của thành phố.

Bốn là, thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật và tăng cường kiểm tra, giám sát, đánh giá đầu tư. Yêu cầu các chủ đầu tư khẩn trương, nghiêm túc, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án trường học trên địa bàn thành phố.

Đối với các chủ đầu tư cố tình chây ỳ, năng lực kém, kiên quyết thu hồi để giao UBND quận, huyện, thị xã lập dự án xây dựng trường học công lập.

Chỉ đạo rà soát, đẩy nhanh tiến độ di dời các cơ sở sản xuất không phù hợp quy hoạch, gây ô nhiễm môi trường ra khỏi nội đô, dành quỹ đất để xây dựng hạ tầng xã hội, trong đó, ưu tiên xây dựng các trường học phục vụ nhu cầu học tập của nhân dân.

Các vướng mắc, khó khăn, UBND thành phố tập trung chỉ đạo tháo gỡ hiệu quả, lưu ý những việc khó khăn vượt thẩm quyền, khẩn trương đề xuất để tháo gỡ có hiệu quả.