Vụ cưỡng chế công trình vi phạm tại 107A Bùi Thị Xuân: Bài học đắt giá

Theo báo cáo số 03/BC-UBND, ngày 8-1-2013 của quận Hai Bà Trưng, những năm qua riêng ở phường Bùi Thị Xuân có 6 công trình vi phạm. Đến tháng 1-2013, về cơ bản đã có 5 công trình vi phạm được xử lý xong. Đó là các công trình ở 86 và 67 Mai Hắc Đế; 22 và 19 Triệu Việt Vương; 135-137 Bùi Thị Xuân. Riêng công trình tại 107A Bùi Thị Xuân là công trình vi phạm mà chủ đầu tư có nhiều biểu hiện chống đối quyết liệt nhất. Chủ công trình luôn vắng mặt, lấy lý do đi chữa bệnh ở xa, đồng thời thuê các đơn vị thương binh và nhân danh các đơn vị quân đội trông nom, quản lý để cản trở những người thi hành công vụ…

Vì sao sai phạm vẫn được… “tồn tại”

Theo tờ thông báo khởi công (được chính quyền phường Bùi Thị Xuân xác nhận) công trình 107A Bùi Thị Xuân được khởi công từ ngày 15-9-2010 và hoàn thành vào ngày 15-9-2011. Như vậy, tới khi có Quyết định cưỡng chế số 2759/QĐ-UBND của quận Hai Bà Trưng thì công trình sai phạm này đã tồn tại được gần 1 năm. Lý do công trình 107A Bùi Thị Xuân phải bị cưỡng chế là xây dựng sai nội dung giấy phép, sai thiết kế được duyệt, vi phạm khoản 2, điều 5 Nghị định số 180/2007/NĐ-CP ngày 7-12-2007 của Chính phủ. Công trình được cấp phép 6 tầng, nhưng đã xây cao 9 tầng. Các hạng mục công trình phải tháo dỡ gồm: Xây quây ban công từ tầng 2 đến tầng 5, diện tích 5,85m2/tầng; tầng 6 có diện tích 35m2; tầng 7 và 8 với diện tích 99m2/tầng và tầng 9 diện tích 78m2... Chủ đầu tư công trình là bà Lê Thị Hồng Thái, có địa chỉ thường trú tại số 387 phố Bạch Mai, phường Bạch Mai, Hai Bà Trưng…

Lần ngược lại thời gian, ngay từ cuối tháng 3-2011 khi công trình cao tầng này bắt đầu vi phạm về trật tự xây dựng đô thị đã bị chính quyền phát hiện và “tuýt còi”. Hàng loạt biên bản xử lý, quyết định đình chỉ thi công đã được thanh tra xây dựng và phường Bùi Thị Xuân lập, ban hành cùng các biện pháp cắt điện, cắt nước được áp dụng đối với công trình vi phạm, rồi bản thân chủ đầu tư là bà Lê Thị Hồng Thái cũng đã làm đơn cam kết sẽ không tái phạm… Thế nhưng công trình 107A Bùi Thị Xuân sau đó vẫn ngang nhiên mọc lên với những vi phạm còn lớn hơn nhiều để rồi đến khi Sở Xây dựng kiểm tra, phát hiện, báo chí đưa tin thì chính quyền quận Hai Bà Trưng mới có động thái “kiên quyết ra tay” xử lý (!?).

Trên thực tế, tại biên bản kiểm tra ngày 28-3-2011 của Thanh tra xây dựng quận Hai Bà Trưng do ông Nguyễn Trần Tuấn (thanh tra xây dựng quận) và bà Nguyễn Thị Huệ (Phó Chủ tịch UBND phường) chủ trì đã phát hiện ra những vi phạm ban đầu của công trình 107A Bùi Thị Xuân (khi công trình còn đang thi công dở tầng 3). Kết luận của đoàn kiểm tra ghi rõ: “Yêu cầu chủ đầu tư phải ngừng thi công xây dựng, tự dỡ bỏ phần xây dựng sai phép. Đề nghị UBND phường Bùi Thị Xuân chỉ đạo thanh tra xây dựng phường lập hồ sơ và xử lý theo quy định tại Nghị định 1807/NĐ-CP và Nghị định 23/NĐ-CP của Chính phủ”. Tiếp đó, ngày 15-4-2011 (khi công trình đã xây dựng tới tầng 6) UBND phường Bùi Thị Xuân đã ra Quyết định số 02/QĐ-UBND về việc đình chỉ thi công xây dựng công trình này vì những vi phạm trong xây dựng sai phép. Kèm theo đó là các biện pháp cắt điện, cắt nước và cấm các phương tiện vận tải chuyên chở vật tư, vật liệu và người lao động vào thi công ở 107A Bùi Thị Xuân… nhằm bảo đảm hiệu lực thi hành quyết định của chính quyền.

Ngày 23-4-2011, chủ đầu tư công trình đã phải tháo dỡ phần thông tầng 19m2 tại tầng 5 (do sai với giấy phép XD), đồng thời làm cam kết với chính quyền sẽ không vi phạm và làm đúng nội dung giấy phép xây dựng. Ngày 11-5-2011, Chủ tịch UBND phường Nguyễn Thị Xuân Phương đã ký Công văn 108/ UBND đề nghị Điện lực Hai Bà Trưng và XN Kinh doanh nước sạch quận Hai Bà Trưng khôi phục lại các dịch vụ điện nước cho công trình 107A Bùi Thị Xuân… để công trình trên tiếp tục được xây dựng, hoàn thiện. Thế rồi sau khi khánh thành, ngôi nhà 107A Bùi Thị Xuân bỗng trở nên đồ sộ với 9 tầng lầu (XD quá phép tới 3 tầng với tổng diện tích sai phép hơn 200m2, chứ không chỉ là 19m2 ở tầng 5) mà không bị đình chỉ, hay cắt điện nước như lần trước.

Nhùng nhằng cưỡng chế

Hậu quả của việc xử lý vi phạm thiếu kiên quyết (nếu không nói là làm ngơ) của chính quyền phường Bùi Thị Xuân và Thanh tra xây dựng quận Hai Bà Trưng cũng là một nguyên nhân gây ra khó khăn trong việc xử lý, cưỡng chế “cắt ngọn” ngôi nhà 9 tầng tại số 107A Bùi Thị Xuân. Theo một số cư dân ở phường Bùi Thị Xuân, thì để tháo dỡ 3 tầng lầu kiên cố sẽ phải mất rất nhiều công sức và tiền của, trong khi đó chủ đầu tư sẽ hứng chịu những thiệt hại nặng nề vì phải mất tiền tới 2 lần (tiền xây dựng và tiền tháo dỡ - PV). Cũng vì lý do này, chủ đầu tư đã tìm mọi cách để lẩn tránh các nhà chức trách hoặc chạy chọt để không bị tháo dỡ (?)…

Sau nhiều lần chính quyền phường Bùi Thị Xuân gửi thông báo cưỡng chế, lập biên bản, thậm chí đã tới tận địa chỉ số 387 phố Bạch Mai, phường Bạch Mai để tìm chủ nhà, nhưng bà Lê Thị Hồng Thái vẫn cố tình trốn tránh, không gặp các cơ quan chức năng. Một thời gian dài cửa của ngôi nhà 107A Bùi Thị Xuân bị khóa kín… Theo ông Nguyễn Hữu Khoa, Chủ tịch MTTQ phường Bùi Thị Xuân, đáng ra sáng ngày 15-1-2013 quận Hai Bà Trưng và phường Bùi Thị Xuân đã chuẩn bị “ra quân” quyết tâm cưỡng chế dứt điểm công trình vi phạm 107A Bùi Thị Xuân. Thế nhưng, đến phút chót thì người nhà của bà Lê Thị Hồng Thái đã gọi điện xin được gặp chính quyền vào 16h chiều ngày 15-1-2013 để đề xuất biện pháp tự tháo dỡ. Chiều hôm đó, hơn chục người đại diện cho nhiều ban, ngành của chính quyền đã ngồi đợi đại diện của gia đình bà Lê Thị Hồng Thái từ 16h đến hơn 17h, nhưng cũng không thấy ai… và việc cưỡng chế của quận Hai Bà Trưng sau đó vẫn chỉ dừng lại bằng việc lập biên bản, ghi nhận sự vắng mặt của chủ nhà.

Nếu chính quyền nghiêm minh, kiên quyết xử lý dứt điểm những sai phạm về TTXD ngay từ đầu thì chắc đã không có chuyện 6 công trình nhà cao tầng vi phạm phải tự tháo dỡ, hoặc phải tổ chức cưỡng chế như ở phường Bùi Thị Xuân, quận Hai Bà Trưng, gây nhiều lãng phí tiền của, vật chất cho người dân và xã hội. Trao đổi với phóng viên Báo Hànộimới ngày 15-1-2013 tại UBND phường Bùi Thị Xuân, ông Lâm Anh Tuấn, Phó Chủ tịch UBND quận Hai Bà Trưng khẳng định: - Đây là một điều vô lý! Đây là điều không thể chấp nhận.

Được biết, sau khi phát hiện một loạt công trình vi phạm lớn về TTXD đô thị ở phường Bùi Thị Xuân thì bà Chủ tịch phường Nguyễn Thị Xuân Phương và bà Phó Chủ tịch Nguyễn Thị Huệ cùng 3 cán bộ liên quan ở phường đã bị kỷ luật từ mức khiển trách tới cảnh cáo. Tuy nhiên, dư luận cho rằng, với các mức kỷ luật cán bộ như vậy chưa đủ sức răn đe những hành vi tiếp tay cho vi phạm về TTXD đô thị.

Việc xử lý vi phạm trật tự xây dựng cần phải được xử lý kiên quyết khi vi phạm mới manh nha, đồng thời phải có giải pháp đủ sức răn đe để những “công bộc” của dân không thể tiếp tay cho vi phạm. Vụ việc cưỡng chế tại 107A Bùi Thị Xuân để lại bài học đắt giá cho các cơ quan chức năng, đặc biệt là các cấp chính quyền cơ sở khi họ thiếu trách nhiệm, buông lỏng quản lý. Không ai có quyền đứng trên pháp luật, đây cũng là một sự trả giá cho các hành vi coi thường pháp luật.