Vỏ quýt dày, móng tay có nhọn?

Thiếu thông tin, trở ngại lớn

Báo cáo về tình hình kiểm soát, phòng chống ma túy tại cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài cho thấy, năm 2013, tại cửa khẩu trọng điểm này chỉ phát hiện 1 vụ vận chuyển trái phép chất ma túy. So với 13 vụ được phát hiện tại cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất, kết quả này chưa phản ánh đúng hoạt động vận chuyển trái phép chất ma túy qua đường hàng không đang diễn biến phức tạp hiện nay.

Theo đánh giá của lực lượng chức năng, nguyên nhân khiến số vụ ma túy bị bắt giữ giữa hai cửa khẩu sân bay có sự chênh lệch là do những hạn chế về cơ sở, vật chất. Hệ thống máy soi hành lý xuất cảnh cơ quan hải quan đang phải dùng chung với an ninh hàng không. Mục đích quản lý giữa hai cơ quan lại khác nhau nên đối tượng soi chiếu cũng khác nhau. Năng lực, kinh nghiệm vừa thiếu vừa yếu của cán bộ, công chức trong công tác kiểm soát phòng chống ma túy, thiếu thông tin trinh sát về đối tượng cũng là trở ngại không nhỏ. Đặc biệt, nhiều cán bộ hải quan vẫn còn tâm ý e ngại, sợ trách nhiệm, không dám dừng đối tượng nghi ngờ để kiểm tra vì sợ lỡ chuyến bay, dễ dẫn đến việc để lọt đối tượng. Phó Cục trưởng Cục Hải quan Hà Nội Nguyễn Văn Hồng nhận xét, tội phạm về ma túy đang thay đổi phương thức, thủ đoạn cất giấu ma túy với nhiều hình thức tinh vi. Chúng thường xuyên thay đổi tuyến vận chuyển, quá cảnh sang các tuyến đường được lực lượng phòng, chống ma túy đánh giá là có rủi ro thấp, lợi dụng sơ hở của cơ quan hải quan thường không soi chiếu, kiểm tra hành lý của khách quá cảnh. Trong khi đó, công tác phối hợp, trao đổi thông tin giữa các đơn vị quản lý cửa khẩu cũng như lực lượng chuyên trách phòng chống ma túy chưa thường xuyên. Việc cung cấp thông tin hàng hóa của các hãng chuyển phát nhanh và danh sách khách hàng của các hãng cho hải quan chưa được thực hiện thường xuyên...

Nâng cao năng lực phòng chống tội phạm ma túy

Để nâng cao năng lực phòng chống tội phạm ma túy, Đại tá Nguyễn Địch Nam, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Bộ Công an) cho rằng, công tác tuyên truyền rất quan trọng. Phải vận động công dân Việt Nam không tham gia vận chuyển thuê các chất ma túy, nâng cao nhận thức cho cán bộ trực tiếp làm thủ tục hàng hóa xuất nhập khẩu qua đường hàng không. Trong công tác nghiệp vụ, phải làm tốt công tác điều tra cơ bản, nắm thông tin chuyến bay, đường bay, hãng bay mới, đồng thời nắm phương thức thủ đoạn mới của đối tượng để phản ứng kịp thời, nâng cao hiệu quả phát hiện. Ông lưu ý hai "điểm đen" dễ bị các đối tượng lợi dụng vận chuyển ma túy là các kho hàng không và đường chuyển phát nhanh.

Ông Nguyễn Văn Trường, Cục trưởng Cục Hải quan Hà Nội cho biết, năm 2014, sẽ tập trung thực hiện công tác điều tra phòng chống tội phạm ma túy. Các lực lượng chuyên trách đấu tranh phòng chống ma túy và lực lượng quản lý trên địa bàn sân bay quốc tế Nội Bài tăng cường phối hợp, trao đổi cung cấp thông tin nhằm kiểm soát chặt chẽ, không để sót lọt các vụ vận chuyển ma túy qua đường hàng không.

Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn, Chính phủ đã ban hành Nghị định 27/2011/NĐ-CP về cung cấp, khai thác, xử lý, sử dụng thông tin về hành khách trước khi nhập cảnh vào Việt Nam qua đường hàng không. Đây là cơ chế để cơ quan hải quan tiếp cận thông tin hành khách, chuyến bay. Khi kiểm soát, giám sát hàng hóa tại sân bay, cần đặt yếu tố nghi vấn có hàng cấm, có ma túy lên hàng đầu để nâng cao hiệu quả kiểm soát hải quan. Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) đang trình Tổng cục Hải quan kế hoạch kiểm soát phòng chống ma túy trên địa bàn Hà Nội. Tổng cục Hải quan sẽ phối hợp với các lực lượng đấu tranh phòng chống ma túy Bộ Công an thành lập tổ liên ngành tại Nội Bài nhằm giải quyết, xử lý nhanh những vụ việc vượt thẩm quyền, qua đó giúp Hải quan Hà Nội nâng cao năng lực đấu tranh với tội phạm ma túy.