Việt Nam thuộc "top 15" có tỷ lệ nam giới trưởng thành hút thuốc nhiều nhất

Bà Trần Thị Nhị Thủy, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Thông tin và Truyền thông) cho biết, theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), hút thuốc lá là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu.

Trong khói thuốc lá có 69 chất gây ung thư, các bệnh tim mạch, các bệnh về hô hấp và ảnh hưởng sức khỏe sinh sản cả nam và nữ. Sử dụng thuốc lá gây 8 triệu ca tử vong mỗi năm trên thế giới.

Còn tại Việt Nam, mặc dù đã có nhiều nỗ lực và đạt kết quả ban đầu trong công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá nhưng Việt Nam vẫn là một trong 15 quốc gia có tỷ lệ nam giới trưởng thành hút thuốc lá nhiều nhất trên thế giới và đứng thứ 3 trong khu vực ASEAN.

Số liệu đưa ra bởi Tổng cục Thống kê gần đây cho thấy, mức tiêu thụ thuốc lá tại Việt Nam đang bắt đầu tăng trở lại. Từ năm 2022 đến năm 2023, tổng sản lượng sản xuất đã tăng hơn 10%.

"Vì vậy, chúng ta cần hành động mạnh mẽ hơn để giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá ở Việt Nam và bảo vệ sức khỏe và cuộc sống của người dân", bà Trần Thị Nhị Thủy nhấn mạnh.

Theo Bộ Y tế, chính vì thuế và giá thuốc lá ở Việt Nam hiện rất thấp, dẫn đến người dân và trẻ em vẫn dễ dàng tiếp cận và mua thuốc lá.

Từ năm 2008 đến 2019, Việt Nam thực hiện 3 lần tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá nhưng mức tăng mỗi lần thấp, chỉ là 5% và khoảng cách thời gian giữa các lần tăng thuế khá dài.

Cụ thể, năm 2008, tăng mức thuế suất từ 55% lên 65%. 8 năm sau, năm 2016, tăng từ 65% lên 70% và đến năm 2019 tăng từ 70% lên 75%. Mặc dù mức thuế tiêu thụ đặc biệt là 75% nhưng tổng thuế trên giá bán lẻ chỉ chiếm 38,8%.

Do đó, Việt Nam thuộc nhóm các nước có mức thuế và giá thuốc lá thấp nhất thế giới, thấp hơn so với mặt bằng chung của các nước trong ASEAN. Thị trường thuốc lá tại Việt Nam có khoảng 40 nhãn hiệu có giá dưới 10.000 đồng/bao.

Chính vì vậy, Bộ Y tế đề xuất, để đạt được mục tiêu giảm tỷ lệ thuốc lá và tỷ trọng thuế theo khuyến cáo của WHO như đã đặt ra trong Chiến lược quốc gia về Phòng, chống tác hại thuốc lá đến 2030, mức thuế tuyệt đối phải đạt 15.000 đồng/bao (20 điếu/bao) vào năm 2030 bên cạnh thuế tỷ lệ 75%.

Phương án này sẽ giúp đạt tỷ trọng thuế 65% giá bán lẻ, gần đạt được mức khuyến cáo của WHO (70-75% giá bán lẻ) và giúp giảm được tỷ lệ sử dụng thuốc lá ở nam giới xuống 36% vào năm 2030.