Việc dừng dự án điện hạt nhân Ninh Thuận được xem xét, cân nhắc kỹ lưỡng

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng - Người phát ngôn của Chính phủ cho biết, việc dừng Dự án không phải với lý do công nghệ mà là trên căn cứ tình hình kinh tế của Việt Nam hiện nay.

Bộ trưởng Mai Tiến Dũng cho biết, Dự án được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư tại Nghị quyết số 41/2009/QH12 ngày 25-11-2009. Dự án gồm 2 nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2; công suất lắp đặt mỗi nhà máy khoảng 2.000 MW để cung cấp điện cho hệ thống điện quốc gia, góp phần phát triển kinh tế - xã hội đất nước và tỉnh Ninh Thuận. Chính phủ đã chỉ đạo thực hiện các bước chuẩn bị đầu tư xây dựng Dự án một cách thận trọng, chắc chắn, và đúng quy định của pháp luật.

Việc dừng thực hiện Dự án được xem xét, cân nhắc rất kỹ lưỡng trên cơ sở điều kiện kinh tế của Việt Nam hiện nay. Cụ thể, tình hình phát triển kinh tế vĩ mô của Việt Nam đã có nhiều thay đổi so với năm 2009, thời điểm quyết định chủ trương đầu tư Dự án; dư địa về tiết kiệm điện còn nhiều, khả năng liên kết lưới điện khu vực để trao đổi mua bán điện với các nước láng giềng dự kiến sẽ tăng cường trong tương lai và đặc biệt là tiềm năng sử dụng các dạng năng lượng tái tạo như gió, mặt trời trở nên khả thi về kinh tế do giá thành sản xuất điện từ các dạng năng lượng này đã giảm đáng kể trong 5 năm qua.

Mặt khác, hiện tại, Việt Nam đang cần nguồn vốn lớn để đầu tư phát triển các dự án cơ sở hạ tầng đồng bộ, hiện đại có mức độ ưu tiên như Sân bay quốc tế Long Thành, đường cao tốc Bắc - Nam, đường sắt cao tốc Bắc - Nam, tuyến đường ven biển và một số dự án ứng phó biến đổi khí hậu… theo Nghị quyết Đại hội Đảng và Nghị quyết Quốc hội. Vì vậy, trên cơ sở báo cáo của Chính phủ, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết dừng thực hiện Dự án.

Người phát ngôn của Chính phủ nhấn mạnh, đây là quyết định được xem xét, cân nhắc kỹ lưỡng với tinh thần trách nhiệm cao nhất của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ để bảo đảm sự phát triển bền vững của đất nước. Việt Nam khẳng định, công nghệ hạt nhân của Liên bang Nga và Nhật Bản dự kiến sử dụng cho các dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận đều là công nghệ tiên tiến nhất hiện nay và có mức độ an toàn rất cao. Việc dừng thực hiện Dự án không phải với lý do công nghệ mà là do điều kiện kinh tế nước ta hiện nay.

Bộ trưởng Mại Tiến Dũng cũng khẳng định, việc dừng thực hiện Dự án không làm ảnh hưởng đến an ninh cung ứng điện. Bởi theo tính toán, Dự án điện hạt nhân sẽ đóng góp khoảng 3,6% về công suất và 5,7% về sản lượng điện sản xuất của hệ thống điện quốc gia vào năm 2030. Sản lượng điện này có thể bổ sung bằng các loại hình khác như nhiệt điện than, năng lượng tái tạo, khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) hoặc mua điện từ các nước láng giềng nhất là từ CHDCND Lào.

Cũng theo Bộ trưởng Mai Tiến Dũng, các giải pháp thay thế đã được tính đến. Cụ thể, giai đoạn đến năm 2030, Chính phủ xem xét đầu tư nhà máy nhiệt điện than có công nghệ tiên tiến, hiện đại, thân thiện với môi trường và các nhà máy tua bin khí sử dụng LNG nhập khẩu với tổng công suất khoảng 6.000 MW bảo đảm thay thế sản lượng điện sản xuất của các nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2.

Giai đoạn sau 2030, tiếp tục phát triển hợp lý các nguồn nhiệt điện than và LNG nhập khẩu. Song song đó, xem xét đẩy mạnh phát triển nguồn năng lượng tái tạo như điện gió và điện mặt trời, đẩy mạnh việc thực hiện các biện pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả thông qua tái cơ cấu kinh tế hướng đến các ngành sản xuất xanh có công nghệ thân thiện, tiết kiệm năng lượng; tăng cường liên kết lưới điện và hợp tác mua bán điện với các nước láng giềng.

“Việc dừng thực hiện Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận đã được Chính phủ Việt Nam trao đổi với các đối tác Nga, Nhật Bản cùng với thời điểm báo cáo Quốc hội xin chủ trương dừng thực hiện Dự án. Chính phủ Nga và Nhật Bản tôn trọng quyết định của Việt Nam, mong muốn sẽ tăng cường hợp tác, hỗ trợ cho Việt Nam một số lĩnh vực phát triển kết cấu hạ tầng để thay thế cho hợp tác đầu tư xây dựng các nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận” - Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nhấn mạnh.

Bộ trưởng Mai Tiến Dũng khẳng định, việc dừng thực hiện Dự án không làm ảnh hưởng đến quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với Liên bang Nga và quan hệ đối tác sâu rộng với Nhật Bản, đồng thời nhấn mạnh: Chính phủ Việt Nam đánh giá rất cao và cảm ơn sâu sắc về thiện chí, sự hỗ trợ của Chính phủ Liên bang Nga và Nhật Bản trong quá trình chuẩn bị đầu tư Dự án, sự hợp tác có hiệu quả của các đối tác tham gia trực tiếp vào Dự án như ROSATOM (Nga), JINED (Nhật Bản)… Nga, Nhật Bản là các đối tác hàng đầu, ưu tiên trong trường hợp Việt Nam xây dựng điện hạt nhân trong tương lai.

Chính phủ Việt Nam sẽ tiếp tục trao đổi với Chính phủ Liên bang Nga và Nhật Bản về hợp tác thực hiện các dự án trong các lĩnh vực phát triển kết cấu hạ tầng, kinh tế, thương mại… mà các doanh nghiệp của Liên bang Nga và Nhật Bản có thế mạnh, đồng thời phù hợp với Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam.

Đối với tỉnh Ninh Thuận, Chính phủ sẽ tiếp tục quan tâm đến việc phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh và có giải pháp để sử dụng hiệu quả cơ sở vật chất đã đầu tư tại địa phương thời gian qua, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ cho biết.