Ước vọng trên dòng sông Đáy

Theo các cụ cao niên trong thôn, lễ hội bơi chải ở Đốc Tín được đời sau nối tiếp đời trước và truyền cho nhau lưu giữ đến nay. Lễ hội bơi chải Đốc Tín diễn ra trên dòng sông Đáy thơ mộng thể hiện ước nguyện một năm làm ăn thuận buồm xuôi gió, nhà nhà bình yên, người người no đủ, hạnh phúc.

Chúng tôi về Đốc Tín đúng ngày hội làng (10-2 âm lịch), khi cái rét tăng cường bắt đầu ùa về. Dù vậy, ngay từ đầu làng, ngõ xóm đâu đâu cũng nghe thấy tiếng cười nói với những khuôn mặt rạng ngời, mong chờ lễ hội bơi chải của làng. Với phong thủy hữu tình, thôn Đốc Tín được thiên nhiên ưu đãi khi nằm dọc bên dòng sông Đáy thơ mộng. Với người Đốc Tín, sông Đáy trước kia còn là kế sinh nhai, là tuyến đường cung cấp lương thực cho quân kháng chiến thời bom đạn. Theo Chủ tịch UBND xã Đốc Tín Trần Đình Mỳ, thôn Đốc Tín phía đông giáp dòng sông Đáy, phía nam giáp chùa Hương Tích, phía bắc giáp xã Vạn Kim. Nơi đây có khoảng 4.000 nhân khẩu đời sống chủ yếu dựa vào nông nghiệp. Dòng sông Đáy và lễ hội bơi chải là nét đẹp văn hóa có hàng trăm năm của người dân Đốc Tín, là ngày hội văn hóa thể thao thể hiện truyền thống và ý chí quyết tâm vượt qua những khó khăn của thiên nhiên, khơi dậy những ký ức một thời hào hùng chống giặc ngoại xâm của dân tộc, hướng con cháu biết trân trọng những giá trị lịch sử nghìn năm dựng nước của cha ông. Tuy nhiên, vài năm trở lại đây, lễ hội bơi chải bị mai một do đời sống người dân còn nhiều khó khăn. Với ước nguyện của người dân Đốc Tín, xã đã xin chủ trương của UBND huyện khôi phục lại lễ hội bơi chải Đốc Tín vào đầu xuân 2013.

Đầu giờ chiều, khi tiếng loa phát thanh trong thôn bắt đầu thông báo lễ hội bơi chải sắp diễn ra thì dọc bên bờ sông Đáy, người dân trong xã từ người già đến trẻ nhỏ, khách thập phương đã đứng đông nghịt chờ giây phút khai mạc. Toàn thôn có 7 xóm chia làm 7 đội tham gia thi đấu với cự ly bơi 2.500m, mỗi đội có 14 vận động viên trên thuyền. Kết quả thi đấu được tính bằng thời gian bơi về đích của mỗi đội. Khi các vận động viên bắt đầu mặc áo phao, lên thuyền, dòng người trên bờ với cờ, trống hô hào, cổ vũ vang dậy cả dòng sông Đáy. Anh Đỗ Văn Hiếu, xóm 5 thôn Đốc Tín cho biết, người Đốc Tín ai cũng biết bơi, trẻ con trong thôn cứ 5-6 tuổi đã được dạy bơi trên sông Đáy và nghe về lễ hội bơi chải. Để chuẩn bị tốt cho lễ hội bơi chải năm nay, khâu tuyển chọn và luyện tập được các đội triển khai từ trong Tết.

Khi tín hiệu xuất phát vang lên, hàng nghìn ánh mắt hai bên bờ sông hồi hộp dõi theo từng nhịp chèo. Tiếng trống đánh dồn dập, hòa cùng tiếng reo hò cổ vũ của người xem làm vang vọng cả một khúc sông. Trời về chiều càng lạnh, mưa dần nặng hạt càng thử thách lòng quyết tâm của các đội. Các tay chèo vẫn bền bỉ, dẻo dai dồn hết lực lên cánh tay, chèo theo lệnh cờ sai, tiếng mõ thúc, không một khán giả nào rời bước. Cụ Đỗ Văn Chiểu, 86 tuổi, cho hay: "Từng này tuổi rồi còn được nhìn thanh niên trai tráng trong làng chèo thuyền trong tiếng hòa vang, tôi thấy thực sự phấn khởi vì lễ hội truyền thống của cha ông vẫn còn được gìn giữ đến hôm nay".

Bà Nguyễn Thị Thuyên, Giám đốc Trung tâm TDTT huyện Mỹ Đức nhận định, bơi chải không chỉ là nét đẹp văn hóa, tinh thần của người Đốc Tín mà còn là truyền thống thể hiện ước vọng một năm yên bình, phát triển với nhân dân Mỹ Đức. Đầu xuân năm 2013, đội bơi chải của Đốc Tín đã đại diện cho huyện Mỹ Đức tham dự giải bơi chải của thành phố và giành giải 3. Những năm tới, UBND huyện sẽ phối hợp UBND xã Đốc Tín tiếp tục phát huy, duy trì và mở rộng về quy mô lễ hội truyền thống này nhằm nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân, khích lệ người dân hăng say lao động, xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp.