Tỷ suất sinh của Nhật Bản tiếp tục chạm đáy

Tổng tỷ suất sinh - số ca sinh trung bình của một phụ nữ trong độ tuổi sinh sản - thấp kỷ lục ở năm 2023 khi đã giảm xuống còn 1,20 tính trên phạm vi toàn quốc, thấp hơn 0,06 điểm so với năm 2022.

Xét theo khu vực, tỷ lệ ở Tokyo lần đầu tiên giảm xuống dưới 1, ở mức 0,99 so với 1,04 của năm trước và cũng là mức thấp nhất trong số 47 tỉnh của Nhật Bản. Tỉnh phía Nam Okinawa ghi nhận tỷ lệ cao nhất 1,6 nhưng vẫn thấp hơn mức 1,7 so với năm 2022.

Trên toàn quốc, năm 2023, tổng số ca sinh của công dân Nhật Bản cư trú tại quốc gia này là 727.277 ca, giảm 5,6% so với năm trước. Suy giảm dân số tự nhiên tăng 6,3%, lên 848.659 người và mức giảm này diễn ra liên tục trong 17 năm kể từ năm 2007.

Xu hướng giảm sinh được phản ánh rõ rệt qua tổng tỷ suất sinh trong 5 thập kỷ vừa qua. Dù mức sinh tăng nhẹ ở những năm 2000 nhưng đã giảm liên tục kể từ năm 2016.

Dân số Nhật Bản dự kiến ​​sẽ giảm mạnh trong những thập kỷ tới, đặt ra những thách thức đối với nền kinh tế - xã hội. Xứ Mặt trời mọc cũng không phải là quốc gia duy nhất trên thế giới phải đối mặt với tình trạng suy giảm nhân khẩu học.

Hồi tháng 2, Singapore công bố tỷ lệ sinh lần đầu tiên thấp hơn 1, giảm còn 0,97 ở năm 2023 so với mức 1,04 được ghi nhận năm 2022. Năm 2023, cơ quan thống kê quốc gia Hàn Quốc cũng công bố tỷ lệ sinh 0,72, giảm từ mức 0,78 ở năm trước.

Các quốc gia khác với nền kinh tế phát triển mạnh cũng đang phải đối mặt với áp lực dân số. Ngay cả Trung Quốc, với 1,409 tỷ dân, cũng chứng kiến tình trạng ​​dân số sụt giảm 2 năm vừa qua.

Tỷ lệ sinh ở mức 2,1 là yếu tố cần thiết để dân số của một quốc gia duy trì ổn định và không cần đến người nhập cư. Chính phủ Nhật Bản đang mở rộng hỗ trợ cho các gia đình nuôi con nhỏ với kỳ vọng ngăn chặn sự suy giảm. Năm 2023, Thủ tướng Fumio Kishida thành lập Cơ quan Trẻ em và Gia đình nhằm mục đích giám sát các chính sách liên quan đến trẻ em.

Quốc hội Nhật Bản mới đây cũng đã thông qua luật sửa đổi nhằm tăng cường hỗ trợ tài chính cho các gia đình, bao gồm cả việc mở rộng trợ cấp trẻ em, giảm gánh nặng tài chính liên quan đến việc sinh con và giáo dục đại học.

Tuy nhiên, tỷ lệ kết hôn giảm và độ tuổi sinh con đầu lòng ngày càng tăng ở phụ nữ Nhật Bản, vấn đề được coi là nguyên nhân sâu xa khiến số lượng trẻ sơ sinh giảm, vẫn tiếp tục.

Theo thống kê mới nhất, số cuộc hôn nhân trên 1.000 người tại Nhật Bản là 3,9 vào năm 2023, mức thấp kỷ lục và giảm so với mức 4,1 của năm trước. Độ tuổi trung bình của các bà mẹ sinh con đầu lòng là 31 ở năm 2023, tăng mạnh so với độ tuổi 27,5 ở năm 1995.