TP Hồ Chí Minh: Có "lỗ hổng" trong phòng cháy, chữa cháy nhà trọ, chung cư mini

Theo Luật Nhà ở năm 2014, trường hợp người dân được phép xây dựng nhà ở có từ 2 tầng trở lên mà tại mỗi tầng được thiết kế, xây dựng từ hai căn hộ trở lên theo kiểu khép kín, có đủ tiêu chuẩn diện tích sàn xây dựng tối thiểu mỗi căn hộ theo quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng và có phần diện tích thuộc sở hữu riêng, phần diện tích thuộc sở chung của nhà chung cư theo quy định của luật này, thì được Nhà nước công nhận quyền sở hữu đối với từng căn hộ trong nhà ở đó. Đây chính là một trong “điều kiện” khiến chung cư mini nở rộ.

Theo Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản thành phố Hồ Chí Minh (HoREA) Lê Hoàng Châu, quy định này đã dẫn đến tình trạng “khoét lõm” khả năng quản lý của cơ quan chức năng khi chung cư mini được xây dựng tràn lan, vừa mất mỹ quan đô thị, vừa gia tăng mật độ dân trong những khu dân cư đông đúc, lại không bảo đảm an toàn phòng cháy, chữa cháy, thiếu các tiện ích, dịch vụ phục vụ cư dân.

Tại thành phố Hồ Chí Minh, các địa phương vùng ven hay gần các khu công nghiệp hoặc nơi đông dân cư, là nơi chung cư mini phát triển ồ ạt. Phần lớn các chung cư mini này ban đầu được chủ nhà xin giấy phép xây dựng kiểu nhà ở riêng lẻ, sau đó ngăn phòng cho thuê hoặc mua bán giấy tay những căn hộ khép kín diện tích dưới 30m2, gây khó khăn cho cơ quan quản lý.

Quận Tân Bình là một ví dụ. Theo Phó Chủ tịch UBND quận Tân Bình Lê Viết Sơn, trên địa bàn hiện có 4.010 công trình chung cư mini với 32.643 phòng trọ. Trong số này, những căn hộ dưới 30m2 được cho thuê, nhưng có 31 công trình có số lượng phòng trọ trên 50 phòng đang cho thuê, có thể đã bán bằng hợp đồng cho thuê 50 năm. Nhà nào cũng có 2-4 người ở trong khi tiện nghi thiếu, lối vào chật hẹp, dân cư đông đúc. Vấn đề là các quy định pháp luật chưa phân biệt nhà trọ, căn hộ trong chung cư mini, dẫn đến địa phương và cơ quan chức năng khó quản lý.

Nói cụ thể hơn về vấn đề này, chuyên gia pháp lý Nguyễn Tấn Đạt, Giám đốc Công ty Tư vấn NTD LAW Việt Nam, cho biết, nếu là chung cư mini, sẽ phải thực hiện các quy định về phòng, chống cháy nổ và phải trang bị các thiết bị phòng cháy, chữa cháy. Nhưng với nhà ở riêng lẻ hay phòng trọ thì chủ nhà không bị bắt buộc thực hiện các yêu cầu này khi xây nhà.

Ngoài ra, việc chung cư mini không có ban quản trị cũng khiến việc quản lý, vận hành, cứu nạn cứu hộ khi xảy ra cháy nổ không được thực hiện hiệu quả và thường xuyên.

Từ thực tế này đòi hỏi các cơ quan quản lý cần sớm rà soát lỗ hổng pháp lý liên quan đến công tác quản lý trật tự đô thị, quy hoạch, thẩm tra phòng cháy, chữa cháy đối với loại hình nhà ở nói trên.