Tổng tuyển cử tại Anh: Kịch tính đến phút chót

Cuộc cạnh tranh giành ghế tại Quốc hội Anh có sự tham gia của đảng Bảo thủ cầm quyền, Công đảng, đảng Dân chủ Tự do, đảng Dân tộc Scotland, đảng Xanh, đảng Độc lập Anh và đảng Plaid Cymru của Xứ Wales. Tuy nhiên, từ lâu giới chính trị Anh đã ngầm khẳng định đây chỉ là cuộc đua giữa đảng Bảo thủ của Thủ tướng đương nhiệm Theresa May và Công đảng do Chủ tịch Jenemy Corbyn lãnh đạo.

Các cuộc thăm dò dư luận cũng cho thấy 4 vấn đề mà cử tri Anh quan tâm nhất là y tế, nhập cư, kinh tế và đặc biệt là Brexit - tiến trình Anh rời khỏi Liên minh Châu Âu (EU). Các chuyên gia từng nhận định, quyết định tổ chức tổng tuyển cử trước thời hạn là nước cờ khôn khéo của chính quyền bà Theresa May. Dù giành được sự tín nhiệm cao của người dân Anh nhưng đảng Bảo thủ của bà hiện chiếm đa số quá bán ghế tại Hạ viện với tỷ lệ rất sít sao (330/650 ghế). Chiến thắng của đảng Bảo thủ trong cuộc tổng tuyển cử sắp tới được coi là bước củng cố quyền lực và sự hậu thuẫn cho Thủ tướng Theresa May trước thềm đàm phán rời EU, được khởi động chỉ 11 ngày sau đó. Quan điểm về việc đảng Bảo thủ giành thêm nhiều ghế tại Quốc hội sẽ làm cho tiến trình Brexit diễn ra thuận lợi, cũng giúp đảng này tranh thủ được sự ủng hộ của cử tri Anh.

Tuy nhiên, đó là bức tranh được vẽ ra cách đây hơn một tháng. Kết quả thăm dò dư luận mới nhất cho thấy khoảng cách giữa tỷ lệ ủng hộ đối với hai đảng dẫn đầu đã bị thu hẹp nhất từ trước tới nay, trong đó 42% người tham gia khảo sát ủng hộ đảng Bảo thủ và 39% khẳng định sẽ bỏ phiếu cho Công đảng. Đây cũng là tỷ lệ ủng hộ cao nhất đối với Công đảng kể từ năm 2014. Cách biệt mong manh 3% phản ánh sự thay đổi quan điểm đáng kể của cử tri so với kết quả thăm dò chênh lệch 10% cách đây 1 tuần và 19% cách đây 1 tháng, từ đó hạ thấp dự báo về một chiến thắng vang dội dành cho đảng Bảo thủ mà giới quan sát kỳ vọng trước đó.

Trong khi đó, giới phân tích nhận định Công đảng vẫn còn cơ hội lội ngược dòng trong cuộc đua giành ghế tại Quốc hội nếu biết cách huy động và tranh thủ sự ủng hộ của cử tri trẻ tuổi. Trong cương lĩnh tranh cử của mình, Công đảng khẳng định sẽ duy trì tiến trình Brexit nhưng không quyết định vội vàng trước khi đạt được thỏa thuận rõ ràng với “phần còn lại” của Châu Âu. Về vấn đề nhập cư, một trong những yếu tố được cử tri coi trọng thông qua kết quả trưng cầu dân ý về việc Anh rời khỏi EU, Chủ tịch Công đảng cam kết không đưa ra lời hứa suông trong việc cắt giảm lượng người nhập cư.

Cũng giống như các cuộc bầu cử khác, kết quả thăm dò dư luận chỉ mang tính tham khảo. Các nghiên cứu chỉ ra rằng trong vòng 50 năm qua, tỷ lệ cử tri thay đổi quan điểm trong các cuộc bầu cử tại Anh đã tăng từ 15% lên tới gần 45%. Trong tình huống xấu nhất, nước Anh sẽ phải đối mặt với tình trạng “Quốc hội treo” khi không có đảng chính trị nào giành đủ đa số phiếu để thành lập chính phủ độc lập và sẽ buộc phải bắt đầu các cuộc thảo luận hậu bầu cử để hình thành liên minh. Thủ tướng Theresa May từng nhận định, 5 năm tới là khoảng thời gian mang tính quyết định của nước Anh, ảnh hưởng tới nền kinh tế, cùng với đó là việc làm và cuộc sống của người dân. Để tận dụng “thời điểm vàng” này, sự ổn định về chính trị với những đường lối rõ ràng của đảng lãnh đạo là yếu tố cần thiết cho một nước Anh thịnh vượng và con đường tương lai của xứ sở Sương mù sẽ được định hình sau cuộc tổng tuyển cử vào tuần tới.