Tổng thống Hàn Quốc thăm Iran: Định hình quan hệ đối tác

Thư ký cao cấp của Tổng thống Hàn Quốc phụ trách các vấn đề đối ngoại Kim Kyou-hyun bày tỏ hy vọng, chuyến đi đầu tiên của Tổng thống Hàn Quốc đến Iran sẽ tạo cơ hội để mối quan hệ song phương có bước tiến mới. Trọng tâm của chuyến thăm sẽ là thúc đẩy quan hệ kinh tế. Trong những năm 1970, Iran là một trong bốn đối tác kinh tế lớn nhất của Hàn Quốc. Vào thời điểm hiện nay, Hàn Quốc đang nỗ lực tham gia các dự án phát triển hạ tầng quy mô lớn tại Iran nhằm tái thiết nền kinh tế bị ảnh hưởng nặng nề bởi các lệnh trừng phạt. Còn đối với Iran, quốc gia này đang mong muốn thúc đẩy tiến trình được tham gia vào hệ thống tài chính toàn cầu và tăng cường hợp tác kinh tế với các quốc gia trên thế giới. Việc dỡ bỏ lệnh cấm vận vào Iran dường như là một lực hút hấp dẫn để hai quốc gia Châu Á tiến đến với nhau. Giá trị thương mại giữa Hàn Quốc và Iran năm 2015 chỉ đạt mức 6,1 tỷ USD, thấp hơn rất nhiều so với con số 17,4 tỷ USD hồi năm 2011. Đó là lý do vì sao trong đoàn đi cùng Tổng thống Hàn Quốc lần này là một phái đoàn doanh nghiệp lớn nhất từ trước đến nay, gồm 236 công ty. Lực lượng hùng hậu trên sẽ tham dự một diễn đàn doanh nghiệp song phương tại Tehran.

Trong khuôn khổ cuộc hội đàm giữa Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye và Tổng thống nước chủ nhà Hassan Rouhani, hai bên đã nhất trí tăng cường quan hệ hợp tác về kinh tế, ký kết 66 biên bản ghi nhớ nhằm đẩy mạnh hợp tác trong 59 dự án với tổng vốn cam kết đạt 52.000 tỷ won (khoảng 46 tỷ USD). Trong đó, riêng lĩnh vực xây dựng cơ sở hạ tầng về phát triển năng lượng có 30 dự án với tổng số vốn cam kết ban đầu khoảng 37,1 tỷ USD và có thể mở rộng lên tới 45,6 tỷ USD trong giai đoạn 2. Để hỗ trợ các doanh nghiệp xây dựng Hàn Quốc triển khai các dự án tại Iran trong thời gian tới, hai bên đồng ý xem xét ký kết thỏa thuận hỗ trợ tín dụng lên tới 25 tỷ USD.

Bên cạnh đó, lĩnh vực dầu mỏ cũng sẽ là một ưu tiên khác của chuyến đi. Nhập khẩu dầu thô từ Iran vào Hàn Quốc trong tháng 3 đã tăng 81% so với cùng kỳ năm ngoái. Con số này chắc chắn sẽ còn tăng mạnh khi Chính phủ Hàn Quốc đã thông báo kế hoạch tăng nhập khẩu dầu mỏ từ Iran trong năm nay, để đáp ứng nhu cầu tăng trong nước. Ngay trước chuyến thăm, Bộ trưởng Dầu mỏ Iran Bijam Zamganeh đã thông báo nước này sẽ xuất khẩu sang Hàn Quốc 400.000 thùng dầu/ngày. Đây là mức tăng gấp 4 lần so với thời kỳ Iran bị phong tỏa kinh tế. Kể từ khi được dỡ bỏ cấm vận, Iran đã gia tăng hoạt động khai thác dầu để bán ra thị trường quốc tế. Trong khi đó, Hàn Quốc - nước nhập khẩu dầu thô lớn thứ năm trên thế giới, là một trong những thị trường nhập khẩu dầu lớn của Iran. Do vậy, hợp tác trong lĩnh vực dầu mỏ như là một yếu tố hoàn toàn tự nhiên trong quan hệ Hàn Quốc-Iran.

Cũng trong chuyến thăm, một trong những vấn đề sẽ được hai bên thảo luận là tình hình ở bán đảo Triều Tiên và bất ổn tại Trung Đông. Trả lời phỏng vấn một tờ báo của Iran trước chuyến thăm, Tổng thống Park Geun-hye nhấn mạnh đến tầm quan trọng của thỏa thuận hạt nhân Iran và cho rằng, hình mẫu này có thể áp dụng để phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên. Trong khi đó, Tổng thống Iran H.Rouhani cho biết nước này mong muốn hòa bình, ổn định trên bán đảo Triều Tiên và về nguyên tắc Iran phản đối tất cả hoạt động phát triển vũ khí hạt nhân.

Theo kế hoạch, bà Park Geun-hye cũng có cuộc gặp gỡ với Thủ lĩnh tinh thần tối cao Iran Ali Khamenei để thảo luận về các biện pháp tăng cường quan hệ hai nước. Với những thành quả đạt được, một sự kết nối giữa Iran và Hàn Quốc trên tất cả các lĩnh vực đã được định hình rõ ràng trong chuyến thăm 3 ngày. Điều này được kỳ vọng sẽ tăng cường sự hiện diện của Hàn Quốc tại khu vực Trung Đông trong khi giúp Iran tiếp cận nhiều hơn với sự phát triển của thế giới bên ngoài.