Tổng thống Afghanistan thăm Mỹ: Tìm kiếm cam kết cho hòa bình

Đi cùng với Tổng thống A.Ghani còn có Chủ tịch Hội đồng Hòa giải dân tộc tối cao Abdullah Abdullah, nhân vật đóng vai trò quan trọng dẫn dắt tiến trình hòa bình tại Afghanistan. Theo Người phát ngôn Nhà Trắng Jen Psaki, chuyến thăm nhằm khẳng định mối quan hệ đối tác bền vững giữa hai nước vào thời điểm quan trọng đối với tương lai Afghanistan.

Sau tuyên bố rút quân của Tổng thống Mỹ J.Biden hồi tháng 4-2021, xứ Cờ hoa nhiều lần khẳng định cam kết trong việc duy trì và mở rộng quan hệ song phương trên nhiều lĩnh vực cũng như thúc đẩy tiến trình hòa bình tại quốc gia Tây Nam Á này. Tiếp đón người đồng cấp A.Ghani và Chủ tịch Hội đồng Hòa giải dân tộc tối cao A.Abdullah tại Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ J.Biden gọi các nhà lãnh đạo Afghanistan là hai người bạn cũ và một lần nữa khẳng định sự hỗ trợ của Washington dành cho Kabul sẽ tiếp tục được thực hiện.

Tại cuộc gặp, Tổng thống J.Biden nhấn mạnh rằng người Afghanistan phải quyết định tương lai của chính họ và những gì mà họ mong muốn. Hồi giữa tháng này, Lầu Năm Góc cho biết khoảng một nửa công việc rút quân đã được hoàn thành. Lực lượng Mỹ đã bàn giao một số căn cứ trọng yếu cho lực lượng Chính phủ Afghanistan và dỡ bỏ, phá hủy hoặc đưa về nước hàng tấn thiết bị quân sự.

Hiện nay, nhiều khu vực của Afghanistan đang ở trong tình trạng báo động cao sau khi Tổng thống J.Biden công bố kế hoạch rút toàn bộ quân đội xứ Cờ hoa sau 20 năm tham chiến. Xung đột giữa các lực lượng Chính phủ Afghanistan và Taliban tiếp tục căng thẳng trong những tuần gần đây khi Taliban tăng cường các cuộc tấn công vào lực lượng an ninh và cảnh sát Afghanistan. Những ngày qua, Taliban cũng đã tiến hành nhiều cuộc phản công ở Bắc Afghanistan, địa điểm cách xa vùng chiến lược truyền thống của lực lượng này. Bà Deborah Lyons, Đại diện đặc biệt của Tổng Thư ký Liên hợp quốc về Afghanistan cho biết, kể từ tháng 5 đến nay, ước tính Taliban đã chiếm hơn 50 trong số 370 quận, huyện của Afghanistan.

Bình luận về tuyên bố rút quân của ông chủ Nhà Trắng hồi tháng 4, Tổng thống A.Ghani từng khẳng định, các lực lượng của nước này "đủ năng lực" để bảo vệ đất nước và sẽ làm việc với các đối tác nhằm bảo đảm một cuộc chuyển giao suôn sẻ. Tuy nhiên, giới quan sát nhận định rằng điều đáng ngại nhất với Chính phủ của Tổng thống A.Ghani hiện tại là khả năng Mỹ không thể kịp thời can thiệp trong trường hợp Taliban mở rộng phạm vi gây hấn và lấn chiếm lãnh thổ, đặt các lực lượng an ninh trước nguy cơ thất bại trên diện rộng. Bên cạnh đó, những quan ngại về việc Taliban vẫn đang hậu thuẫn và hợp tác với các tổ chức khủng bố lại nổi lên.

Chuyến thăm của Tổng thống A.Ghani cũng được kỳ vọng sẽ là đòn bẩy cho cuộc đàm phán hòa bình về Afghanistan ở thủ đô Doha (Qatar), vốn chưa đạt tiến triển rõ rệt. Chính phủ Mỹ nhiều lần khẳng định, các cuộc thương lượng giữa Afghanistan và Taliban là cách duy nhất để chấm dứt cuộc xung đột kéo dài trong hàng chục năm qua. Sau cuộc gặp với người đồng cấp Mỹ tại Nhà Trắng, Tổng thống A.Ghani cũng đã tuyên bố cách tốt nhất để chấm dứt chiến tranh là biến thù thành bạn, đồng thời kêu gọi Taliban ngừng bắn và tham gia tiến trình chính trị.

Trong bối cảnh các thỏa thuận hòa bình còn dang dở, lo ngại về khả năng kiểm soát tình hình của Afghanistan trước các hoạt động quân sự dồn dập của Taliban vẫn hiện hữu. Do đó, các cam kết và hỗ trợ quốc tế là điều cần thiết để bảo đảm tiến trình hòa bình được thúc đẩy và mang lại kết quả bền vững.